Του Παναγιώτη Αντωνογιαννάκη
Η βασική πολιτική επιλογή της κυβέρνησης στο πρώτο νομοθέτημα που καταθέτει το υπουργείο Υγείας είναι να μετατρέψει σε Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) επαναφέροντάς τον στο καθεστώς λειτουργίας που επέτρεψε να υπάρξει η ασυδοσία και η αδιαφανής διαχείριση των προηγούμενων δεκαετιών, τονίζει σε συνέντευξή του Στο Κόκκινο ο Ανδρέας Ξανθός, υπογραμμίζοντας ότι το κρίσιμο της παρέμβασης είναι ότι οι προσλήψεις παύουν να είναι υπό τον έλεγχο του ΑΣΕΠ και μάλιστα όχι μόνο για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό όπως ίσχυε επί ΚΕΕΛΠΝΟ, αλλά και για το υπόλοιπο διοικητικό προσωπικό.
Το ΚΕΕΛΠΝΟ είναι μια πολύ γνωστή στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ αμαρτωλή ιστορία καθώς δεν υπάρχει άνθρωπος στον περίγυρο των υγειονομικών και αυτών που ασχολούνται χρόνια με τα θέματα ειδικά της δημόσιας υγείας που να μην ξέρει ότι εκεί υπήρχε καθεστώς, όχι απλώς αδιαφάνειας, ασυδοσίας και κακοδιαχείρισης, αλλά καθεστώς φαυλότητας και συμπεριφορές επιπέδου μαφίας.
Με αυτό το καθεστώς η προηγούμενη κυβέρνηση άνοιξε σοβαρό μέτωπο, στο πλαίσιο της προσπάθειας της, ηθικοποίησης του συστήματος υγείας, διερεύνησης σκανδαλωδών υποθέσεων του παρελθόντος και απόδοσης πολιτικών και ποινικών ευθυνών σε όσους την έχουν και, παράλληλα, θεσμικής εξυγίανσης αυτού του πεδίου όπου υπήρχαν πορίσματα ελέγχου από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, από τους Επιθεωρητές Δημόσιας Διοίκησης, τα οποία αναδεικνύουν τη φαύλη διαχείριση και τις ευθύνες διοικητικών στελεχών και κρίσιμων υπηρεσιακών παραγόντων, τους οποίους ένα κομμάτι από αυτούς μάλιστα έχει παραπεμφθεί για κακουργηματικές πράξεις.
Όπως εξηγεί ο πρώην υπουργός Υγείας, "αυτούς τους ανθρώπους" που αποδεδειγμένα και αμετάκλητα έχουν παραπεμφθεί για κακουργηματικές πράξεις, θεωρήσαμε ότι πραγματικά ήταν πρόκληση να παραμένουν και να έχουν κομβικό ρόλο στη διοίκηση και στη διαχείριση των υποθέσεων του ΚΕΕΛΠΝΟ. Γι' αυτό τον λόγο τους απολύσαμε και ταυτόχρονα προχωρήσαμε στη θεσμική αναδιοργάνωση, κάνοντας κατά κάποιο τρόπο μια εκκαθάριση εν λειτουργία και από ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, το οποίο είχε μάλιστα ειδικές πρόνοιες για να εξαιρείται από κάθε διαδικασία και διάταξη περί διαφάνειας τόσο στις προσλήψεις όσο και στις συμβάσεις και την οικονομική διαχείριση, και προσπαθήσαμε να το θέσουμε υπό εποπτεία και έλεγχο".
Ήδη, σημειώνει, από τα τέλη του 2015 κατατίθεται Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που έθετε το ΚΕΕΛΠΝΟ για πρώτη φορά στο δημόσιο λογιστικό, ενώ με τον νόμο στις αρχές του 2019 το ΚΕΕΛΠΝΟ μετεξελίχθηκε σε ΕΟΔΥ και σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, το οποίο είχε όλα τα εχέγγυα να είναι ένας αξιόπιστος ευρωπαϊκών προδιαγραφών δημόσιος οργανισμός που προστατεύει τη δημόσια υγεία, διαθέτοντας την απαραίτητη επιστημονική και διοικητική στελέχωση, έτσι ώστε να μπορεί να επιτελέσει το έργο του, βρισκόμενο όμως όλο αυτό το πλέγμα υπό τον έλεγχο του Δημοσίου, με δικλίδες ασφαλείας και με τη δυνατότητα να αποκοπεί οριστικά και αμετάκλητα από αυτό το φαύλο παρελθόν.
Η μετεξέλιξη αυτή, υπογραμμίζει ο Ανδρέας Ξανθός, παρότι υπήρξαν προσπάθειες να υπονομευθεί το εγχείρημα, έγινε χωρίς να υπάρξουν προβλήματα, χωρίς καθυστερήσεις στις πληρωμές του προσωπικού, ούτε προβλήματα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού ή το παραμικρό πρόβλημα στην επιχειρησιακή επάρκεια και ετοιμότητα του φορέα.
Είναι γνωστό, αναφέρει, ότι το επιχείρημα και πρόσχημα για να δημιουργηθεί ένα καθεστώς ασυδοσίας είναι να υπάρχει μια υποτιθέμενη ευελιξία του φορέα έτσι ώστε να μπορεί γρήγορα και χωρίς τις γραφειοκρατικές διαδικασίες του Δημοσίου να αντιμετωπίσει έκτακτες και επείγουσες ανάγκες υγειονομικής φροντίδας. Με αυτό το πρόσχημα φτιάχτηκε μια ιστορία off shore στην πραγματικότητα του υπουργείου Υγείας, η οποία, μακριά από δημόσιο έλεγχο, μακριά από εποπτεία που αφορούσε τις προσλήψεις, δημιούργησε ένα φαύλο σύστημα πελατειακών σχέσεων και επιρροής συμφερόντων.
Από τη θεσμική εξυγίανση του ΕΟΔΥ, σε ρουσφετολογικό βραχίονα του υπουργείου
Η κυβέρνηση, στο νομοσχέδιο που καταθέτει, μοναδικό στόχο έχει την επαναφορά του ΕΟΔΥ στο καθεστώς ασυδοσίας των προηγούμενων δεκαετιών και στην απελευθέρωση του καθεστώτος ελέγχου των προσλήψεων που υπάρχει τώρα από το ΑΣΕΠ, υπογραμμίζει ο Ανδρέας Ξανθός, τονίζοντας ότι, ουσιαστικά, με την αλλαγή του νομικού καθεστώτος του φορέα, επανερχόμαστε ξανά στη δυνατότητα των υπουργών και των άλλων παραγόντων της εκάστοτε κυβέρνησης να παρεμβαίνουν και να αξιοποιούν τον μηχανισμό προς ίδιον πελατειακό όφελος.
Το επικίνδυνο, αναφέρει, είναι ότι επανέρχεται το πρότερο καθεστώς, όχι μόνο για τους γιατρούς και τους νοσηλευτές, αλλά και για το διοικητικό προσωπικό του φορέα, υπενθυμίζοντας ότι ήδη ο ΕΟΔΥ διαθέτει έναν υπερτροφικά ανεπτυγμένο διοικητικό μηχανισμό, με παραπάνω από το 50% του προσωπικού του να έχει προσληφθεί ως διοικητικό προσωπικό.
Σύμφωνα με τον Ανδρέα Ξανθό, η κυβέρνηση, επειδή ακριβώς θέλει να αποφύγει τη διερεύνηση των υποθέσεων όπου εμπλέκονται πολιτικά πρόσωπα που είχαν την πολιτική εποπτεία και ευθύνη, επειδή ενδεχομένως να κρύβονται εκπλήξεις από τη διερεύνηση, φροντίζει γρήγορα να επαναφέρει την πρότερα κατάσταση και κυρίως να διασφαλίσει ότι θα αποτελεί ανά πάσα στιγμή επιχειρησιακό βραχίονα του υπουργείου για να κάνει προσλήψεις, παρακάμπτοντας τις θεσμοθετημένες διαδικασίες μέσω του ΑΣΕΠ και ενισχύοντας την πελατειακή κουλτούρα και την εξάρτηση από την εξουσία.
