Του Θέμη Κοτσιφάκη*
Ε, πάει πολύ. Αυτοί που ευθύνονται για την αντιεκπαιδευτική πολιτική για την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση, τα προηγούμενα χρόνια και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της περίφημης μεταρρύθμισης «Αρσένη», να μας κουνάν σήμερα το δάκτυλο για την πολύπαθη επαγγελματική εκπαίδευση.
Ο λόγος για σχόλιο του κ. Κ. Ανδριανουπολίτη στο esos.gr όπου ασκεί κριτική για τη σημερινή εκπαιδευτική πολιτική για την ΤΕΕ της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.
1. Συγκρίνει το μαθητικό δυναμικό των ΤΕΕ το 2001-2002 με τις ηλεκτρονικές δηλώσεις εγγραφών τον Ιούνιο (της 1ης από τις τρεις φάσεις εγγραφών) του 2017. Δηλ. ανόμοια πράγματα.
2. Είναι αλήθεια πως τη χρονιά εκείνη το μαθητικό δυναμικό των ΤΕΕ έφτασε στο 40% των μαθητών/τριών που σπούδαζαν στα Λύκειο και στα ΤΕΕ μαζί.
3. Αλλά αυτή είναι η μισή αλήθεια.
4. Όπως επίσης είναι αλήθεια ότι τα ΤΕΕ δεν ήταν λύκειο και ο αρχικός τους σχεδιασμός ήταν η συνέχιση σπουδών μόνο στα ΙΕΚ και πως μόνο με τις κλιμακούμενες αντιδράσεις μαθητών και εκπαιδευτικών δόθηκε μια λειψή διέξοδος στα ΤΕΙ.
5. Όπως, επίσης, είναι αλήθεια ότι η αύξηση του μαθητικού δυναμικού ήταν αποτέλεσμα του σκληρού εξεταστικού συστήματος στο Λύκειο (27 μαθήματα σε Β΄ και Γ΄ τάξη, Πανελλαδικές εξετάσεις και το ταξικό ξεκαθάρισμα με 30% αποτυχία στην πρώτη του εφαρμογή).
Γι’ αυτό και τις επόμενες χρονιές που το εξεταστικό σύστημα στο λύκειο χαλάρωσε, ο αριθμός του μαθητικού πληθυσμού πήρε τον κατήφορο (βλ. πίνακα, στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ και ΥΠΠΕΘ). Έτσι, όταν εξέπνευσε το σύστημα των ΤΕΕ και αντικαταστάθηκε από τα ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ, το μαθητικό δυναμικό ήταν 87.115, δηλ. όσο ήταν περίπου και το 2015 που ανέλαβε η σημερινή κυβέρνηση
ΕΤΟΣ ΣΥΝ. ΜΑΘ. ΤΥΠΟΣ
2001-02 132.452 ΤΕΕ
2002-03 124.150 ΤΕΕ
2003-04 118.388 ΤΕΕ
2004-05 109.428 ΤΕΕ
2005-06 94.086 ΤΕΕ
2006-07 87.115 ΕΠΑΛ/ΤΕΕ
2007-08 89.492 ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ/ΤΕΕ
2008-09 89.434 ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ/ΤΕΕ
2009-10 92.812 ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ
2010-11 98.447 ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ
2011-12 105.457 ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ
2012-13 107.993 ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ
2013-14 96.808 ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ
2014-15 86.911 ΕΠΑΛ
6. Όπως, επίσης, είναι αλήθεια πως δεν μπορείς να συγκρίνεις τον μαθητικό πληθυσμό του 2001 για να κριτικάρεις μια κυβέρνηση που ανέλαβε το 2015. Σύγκριση για το αν τα πάει καλά η κυβέρνηση με τις αλλαγές που προωθεί και πείθει γι΄ αυτές τους νέους και τους γονείς τους μπορεί να γίνει μόνο με τα στοιχεία του 2015, όπου όλοι οι μαθητές των ΕΠΑΛ ήταν περίπου 87.000. (σημ.: τα στοιχεία αναφέρονται στις αρχικές εγγραφές, ενώ πάντα παρατηρείται μια μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις αρχικές εγγραφές και στην επαρκή φοίτηση, θέμα που χρειάζεται μελέτη).
7. Όπως, επίσης, είναι αλήθεια ότι τα ΤΕΕ οδηγούσαν σε πρόωρη κατάρτιση και εξειδίκευση των μαθητών/-τριών, με αρνητικές συνέπειες για το εκπαιδευτικό και εργασιακό μέλλον τους.
8. Όπως, επίσης, είναι αλήθεια ότι την πρώτη χρονιά λειτουργία τους τα ΤΕΕ λειτουργούσαν χωρίς καν ωρολόγιο πρόγραμμα και για πολλά χρόνια χωρίς βιβλία και με κάποια άθλια μισοάδεια CDs.
9. Όπως, επίσης, είναι αλήθεια ότι για κάποια χρόνια αγοράζονταν βιβλία από το εμπόριο, αρκετά από τα οποία ήταν σαφώς ακατάλληλα για το επίπεδο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (π.χ. πανεπιστημιακά συγγράμματα).
10. Όπως, επίσης, είναι αλήθεια ότι τη δεκαετία του 2000 φαγώθηκαν εκατομμύρια eυρώ για μελέτες, επιτροπές και άχρηστο εξοπλισμό.
11. Και βέβαια στο τέλος, για να μην είμαστε άδικοι, έπειτα από αρκετά χρόνια από την ίδρυση των ΤΕΕ, γράφτηκαν βιβλία για τους περισσότερους τομείς των ΤΕΕ και αγοράστηκε και χρήσιμος εργαστηριακός εξοπλισμός. Εν τω μεταξύ, γενιές μαθητών/-τριών πέρασαν από τα ΤΕΕ χωρίς βιβλία και εργαστήρια. Αλλά το πάρτι με τα κονδύλια των ΕΠΕΑΕΚ και ΕΣΠΑ είχε ήδη συντελεστεί.
12. Όπως, επίσης, είναι αλήθεια ότι όλοι οι μετέπειτα υπουργοί της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ διαπίστωναν ότι η ΤΕΕ στη χώρα μας πάσχει. Ένας όμως από όλους, ο κ. Ανθόπουλος υφυπουργός Παιδείας επί υπουργίας Αρσένη, είχε βρει την αιτία της κακοδαιμονίας της ΤΕΕ, λέγοντας εκείνο το αμίμητο: «τα ΤΕΛ αποτέλεσαν ένα ιδιότυπο μοντέλο υποβαθμισμένης τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης. Δεν λειτούργησαν ούτε ως λύκεια ούτε ως τεχνικές σχολές. Και αυτό το λειτουργικό φαινόμενο είχε δύο βασικά χαρακτηριστικά -και δεν μπορούσε να έχει και άλλα-, δηλαδή χαμηλού επιπέδου διδάσκοντες και χαμηλού επιπέδου διδασκόμενους» (πρακτικά Βουλής 9.1.1998). Αυτός ήταν ο τότε υφυπουργός υπεύθυνος για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ποιος τον θυμάται σήμερα... Δεν ξεχνάμε, βέβαια, πως ο κ. Ανδριανουπολίτης, που μας κουνά σήμερα το δάκτυλο για τα ΕΠΑΛ, ήταν τότε το κορυφαίο στέλεχος του ΥΠΕΠΘ για την ΤΕΕ στο πλευρό του κ. Ανθόπουλου και συνυπεύθυνος για την τότε κατάργηση των ΤΕΛ, των ΕΠΛ και γενικότερα τη διάλυση της ΤΕΕ και της βίαιης στροφής της στην κατάρτιση.
13. Δεν μπορεί λοιπόν να αντιληφθεί ο κ. Ανδριανουπολίτης τη διαφορετική σημερινή εκπαιδευτική πολιτική που είναι οι μαθητές να επιλέγουν Επαγγελματικό Λύκειο. Η Πολιτεία, το υπουργείο Παιδείας στηρίζει στην πράξη τα ΕΠΑΛ: νέα ελκυστικότερη δομή, διεύρυνση πρόσβασης αποφοίτων στην τριτοβάθμια, τάξη μαθητείας για ενήλικες μαθητές με πλήρη εργασιακά δικαιώματα. Επίσης ετοιμάζονται νέα προγράμματα σπουδών και βιβλία, προγράμματα στήριξης της εκπαιδευτικής διαδικασίας κ.ά.
14. Όσον αφορά τις ηλεκτρονικές δηλώσεις για τις εγγραφές των μαθητών/-τριών που τόσο ειρωνεύτηκε, δείχνουν το αυξημένο ενδιαφέρον για τα ΕΠΑΛ. Οι έγκαιρες εγγραφές αποτυπώνουν την προσπάθεια του ΥΠΠΕΘ για να ξεκινήσουν και τα ΕΠΑΛ έγκαιρα τον Σεπτέμβριο, μαζί με τα υπόλοιπα σχολεία όλων των βαθμίδων. Άρα στα δικά του λόγια ότι «ποτέ οι εγγραφές στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση δεν ήταν τόσο λίγες», απαντάμε ποτέ δεν ήταν τόσες πολλές οι εγγραφές τον Ιούνιο. Κάντε όμως λίγο υπομονή, κύριε ερευνητά. Τα ΕΠΑΛ και οι εκπαιδευτικοί τους θα σας διαψεύσουν….
Αθήνα, 2.7.17
*Ο Θέμης Κοτσιφάκης είναι εκπαιδευτικός της ΤΕΕ
