Η αρχή της κρίσης σηματοδότησε την εκκίνηση μιας νέας περίοδου που είχε ως βασικό χαρακτηριστικό την επίθεση στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις του κόσμου της εργασίας και της νεολαίας. Με αφορμή τα «κακά» δημόσια οικονομικά εκπονήθηκε το νεοφιλελεύθερο σχέδιο που βασίστηκε στην υποτίμηση της εργασίας, αλλά και στην προσπάθεια διαφορετικής οργάνωσης της κοινωνίας με βάση τα πρότυπα της αγοράς.
Στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση η διαδικασία αυτή ξεκίνησε επίσημα το 2011, με τον νόμο Διαμαντοπούλου. Ο νόμος αυτός εισήγαγε την αντίληψη πως το πανεπιστήμιο αποτελεί ένα νέο πεδίο κερδοφορίας, άρα και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Δημιουργία των Συμβουλίων Ιδρύματος, εντατικοποίηση, λειτουργία του πανεπιστημίου στα πρότυπα μια ανώνυμης εταιρείας βάθυναν τη μετάλλαξη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Παράλληλα, η συνεχής μείωση της χρηματοδότησης είχε ως συνέπεια την αδυναμία των ιδρυμάτων να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες και ειδικά τη φοιτητική μέριμνα. Η συνθήκη έδωσε την αφορμή για την εισβολή ιδιωτών εργολάβων μέσα στην καθημερινότητα των πανεπιστημίων, αναλαμβάνοντας τη σίτιση, στέγαση, φύλαξη και την καθαριότητα.
Οι εργολαβίες κοστίζουν περισσότερο
Οι εργολαβίες κοστίζουν περισσότερο στο ελληνικό πανεπιστήμιο απ' ό,τι η απευθείας πρόσληψη εργαζομένων με σύμβαση αορίστου ή ορισμένου χρόνου από τα ιδρύματα επιβαρύνουν οικονομικά και τους ίδιους τους φοιτητές (σίτιση, μεταφορές) και οι εταιρείες που αναλαμβάνουν την κάλυψη αυτών των αναγκών χαρακτηρίζονται από εργασιακές σχέσεις επισφάλειας. Επιπλέον, η είσοδος των εργολαβιών εντός των ιδρυμάτων γέννησε ένα ολόκληρο πελατειακό σύστημα μεταξύ των διοικήσεων και των εργολάβων. Παράνομες προσλήψεις προσωπικού, απευθείας αναθέσεις και παράκαμψη της νομοθεσίας και ένα πλήθος σκανδάλων που είχαν ως συνέπεια να πλήξουν τον ήδη επιβαρυμένο προϋπολογισμό των πανεπιστημίων αλλά και να αυξήσουν την κερδοφορία των εργολάβων.
Τα προηγούμενα χρόνια το φοιτητικό κίνημα έδωσε μεγάλες μάχες απέναντι στην εισβολή ιδιωτών μέσα στις σχολές. Εμείς ως Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ θεωρούμε το δικαίωμα στην καθολική, δημόσια και δωρεάν φοιτητική μέριμνα αναφαίρετο. Ως εκ τούτου οφείλουμε να ιεραρχήσουμε ως ζήτημα υψίστης σημασίας την κατάργηση των εργολαβιών. Να διεκδικήσουμε λοιπόν τα πανεπιστήμιά μας να προσλάβουν απευθείας εργαζομένους για τα ζητήματα των λειτουργικών τους αναγκών στα πρότυπα άλλων δημόσιων φορέων.
Στο κομμάτι της σίτισης τα ιδρύματα να αξιοποιήσουν δικές τους εγκαταστάσεις ή δημόσια κτήρια ώστε να συνάψουν συμβάσεις με εργαζόμενους, ενώ παράλληλα στο κομμάτι των προμηθειών και της τροφοδοσίας θα πρέπει να προωθείται η συνεργασία με συνεταιριστικές επιχειρήσεις ώστε να βοηθηθούν τέτοια εγχειρήματα αλλά και να μειωθεί το κόστος για ιδρύματα. Ακόμη, είναι επιβεβλημένη και η συμμετοχή των φοιτητών μέσω της συνδιοίκησης στις αποφάσεις που αφορούν τη φοιτητική μέριμνα. Οι φοιτητικοί σύλλογοι και τα όργανά τους οφείλουν να ελέγχουν τα ποσά που διατίθενται για τη μέριμνα. Το αίτημα λοιπόν για κατάργηση των εργολαβιών συνδυάζεται και με το αίτημα για την επαναφορά της συνδιοίκησης και αντίστροφα.
Να περάσουμε στην εποχή της διεκδίκησης
H μάχη ενάντια στους εργολάβους και στην ιδιωτική πρωτοβουλία εντός του πανεπιστημίου δεν πρόκειται να δοθεί από μόνη της. Το φοιτητικό κίνημα οφείλει να παίξει τον καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη μάχη - ένα φοιτητικό κίνημα το οποίο σήμερα θα δίνει προοπτική, θα θέτει τα σωστά αιτήματα, θα λειτουργεί με γνώμονα τη βελτίωση της καθημερινής ζωής των φοιτητών. Σήμερα πρέπει να περάσουμε από την εποχή των αμυντικών αιτημάτων στην εποχή της διεκδίκησης για να αντιστρέψουμε τη νεοφιλελεύθερη κανονικότητα.
* Ο Γιώργος Αγγέλης είναι μέλος της Ο.Μ. της Σπουδάζουσας Ξάνθης της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ
