Των Κωστή Λιερού και
Αλεξάνδρας - Αναστασίας Φτούλη
Σε μια ενδεχόμενη ερώτηση για το παρόν των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κανείς θα δυσκολευόταν να καταλήξει σε ένα ασφαλές συμπέρασμα. Στον δυτικό κόσμο οι περισσότερες κυβερνήσεις, εν μέσω μιας νεοφιλελεύθερης αντιμετώπισης της κρίσης, όταν δεν παραμερίζουν τους μεγάλους διαλόγους για τα δικαιώματα των μειονοτικών ομάδων, ενσωματώνουν σπασμωδικά ορισμένα εκ των δικαιωματικών αιτημάτων με σκοπό να τα παρουσιάσουν ως λάφυρα προοδευτικότητας στη θέα των εκάστοτε ανταγωνιστικών συμφερόντων.
Ένα πεδίο στο οποίο παραμένουν άλυτα τα ερωτήματα αφορά τη θέση των γυναικών σε έναν σύγχρονο κόσμο που αρνείται την ισότητα. Ερωτήματα παράλληλα γεννώνται όσον αφορά την καταπίεση μη κυρίαρχων έμφυλων ταυτοτήτων και σχέσεων με βάση τη σεξουαλικότητα ή / και τη συμβίωση, αλλά και όσον αφορά την άρνηση δικαιωμάτων σε υπάρχoυσες και μελλοντικές εναλλακτικές μορφές οικογένειας. Περιπτώσεις σαν αυτές υπακούουν, στο μεταξύ, σε περαιτέρω κατηγοριοποιήσεις και κοινωνικές πιέσεις με βάση την ταξικότητα, τη φυλή / εθνότητα, την αρτιμέλεια, την ηλικία κ.ά.
Διεκδικήσεις με φόντο την κρίση
Η αυξανόμενη διεθνής ορατότητα αυτών των διεκδικήσεων βρίσκει την Ελλάδα σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης, επιβολής ακραίας λιτότητας αλλά και διατάραξης των παλαιών πολιτικών συσχετισμών, που δημιουργούν νέες δυναμικές στην κοινωνία. Η πίεση από το σπάσιμο των παραδοσιακών δεσμών μετουσιώνει τον συντηρητισμό σε φοβική αντιμετώπιση του διαφορετικού, διακρίσεις, σωματικές και λεκτικές επιθέσεις, δημόσια παραληρήματα, υποστήριξη σε φασίζουσες νοοτροπίες και το νεοναζιστικό οργανωμένο μόρφωμα της Χ.Α.
Η εστίαση του δημόσιου λόγου στην οικονομία, τις διαπραγματεύσεις, την τρομολαγνεία για την κοινωνική «απειλή» του προσφυγικού / μεταναστευτικού ζητήματος, αφήνει ελάχιστο χώρο ορατότητας βασικών ζητημάτων διαβίωσης και συμβίωσης μεγάλου αριθμού ανθρώπων. Κάθε υποψία αμφισβήτησης των «ορθών» κανόνων και στερεοτύπων γίνεται αντικείμενο πολέμου από την Εκκλησία, τη λαϊκή Δεξιά και τις ευρύτερες αντιδραστικές δυνάμεις. Η ανοχή σε περιστατικά ομοφοβικής και τρανσφοβικής βίας, η τηλεοπτική διαπόμπευση οροθετικών γυναικών, η επίθεση με βιτριόλι κατά της Κωνσταντίνας Κούνεβα δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία.
Σύμφωνο συμβίωσης: μια μεγάλη θεσμική νίκη
Στο πλαίσιο αυτό η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα πετυχαίνει την πρώτη μεγάλη θεσμική νίκη της το 2015 με την ψήφιση του νέου συμφώνου συμβίωσης. Δίνεται η δυνατότητα συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών με πλήρη κληρονομικά, εργασιακά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Η κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να εκκινήσει την αποκατάσταση αυτών των δικαιωμάτων βήμα - βήμα και σταδιακά ως ποιοτικότερη μέθοδο, κυρίως όμως με το βλέμμα στις ευρύτερες αντοχές βουλευτών ή ακόμα και στις πολεμικές διαθέσεις και πιέσεις συντηρητικών κύκλων, συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών της Εκκλησίας.
Σήμερα το βλέμμα όλων είναι στραμμένο στο επικείμενο νομοσχέδιο για το δικαίωμα στην ταυτότητα φύλου χωρίς προαπαιτούμενα επεμβάσεων, κάτι που ελπίζουμε να αποτελέσει μια δυνατή πρώτη βάση για την καταπολέμηση της φοβικότητας απέναντι σε τρανς άτομα.
Για το δικαίωμα στην οικογένεια
Παρ' όλο που το ζήτημα των δικαιωμάτων δεν αφορά μόνο τη νεολαία, εντούτοις έχει βαρύνουσα σημασία για τη νέα γενιά. Ας σκεφτούμε πώς το δικαίωμα στη δημιουργία μορφών οικογένειας που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της συναντά εμπόδια σήμερα. Μη παραδοσιακές μορφές οικογένειας δεν απολαμβάνουν την αποδοχή, την εκπαίδευση, την υγεία και τη μέριμνα των παιδιών τους, όταν κανένα παιδί δεν θα πρέπει να αφήνεται να κινδυνεύει με αποξένωση, με αποκλεισμό κάποιου γονέα του στην πρόσβαση και τον λόγο επί κάποιου σοβαρού ιατρικού περιστατικού, με άνιση μεταχείριση.
Μπροστά σε τέτοια φαινόμενα οι νέοι έχουν δείξει πως δεν είναι διατεθειμένοι να υποχωρήσουν απέναντι στην ακαμψία του πολιτικού συστήματος. Είτε θα αγωνίζονται είτε αν δεν δοθεί η ελευθερία να διαμορφώσουν τις οικογένειες που τους αντιπροσωπεύουν, θα αναζητήσουν λύση στο εξωτερικό και το περιβόητο brain drain.
Η κατοχύρωση μιας ρύθμισης που θα ανταποκρίνεται στην πολυμορφία των σύγχρονων οικογενειακών σχέσεων αφενός θα ολοκλήρωνε έναν σημαντικό γύρο θεσμικών παρεμβάσεων, αφετέρου θα ήταν το εναρκτήριο λάκτισμα για μια σειρά από διεκδικήσεις που θα απελευθερώσουν ευρύτερες προοδευτικές δυνάμεις, δυνάμεις πολύ χρήσιμες για τις παρούσες και μελλοντικές μάχες της Αριστεράς μέσα σε ένα δύσκολο περιβάλλον συντηρητισμού και «ανίερου» πολέμου της διαπλοκής.
Εμείς διεκδικούμε να δημιουργηθεί ο πολιτικός χώρος και χρόνος για να προωθηθεί το συντομότερο το δικαίωμα όλων των ζευγαριών στον πολιτικό γάμο με πλήρη γονεϊκά δικαιώματα. Αυτό ανταποκρίνεται στο θεμελιώδες δικαίωμα ανάπτυξης της προσωπικότητας του κάθε ανθρώπου. Η συνέχιση και διεύρυνση της εκπαιδευτικής πολιτικής, της συστηματικής επιμόρφωσης όλων των δημόσιων λειτουργών, και ιδιαίτερα των εκπαιδευτικών, σε θέματα ισότητας αποτελεί μονόδρομο για την επιτυχία του εγχειρήματος. Ακόμη η μεγαλύτερη μέριμνα για τους ΛΟΑΤΚΙ πρόσφυγες και μετανάστες, η ευαισθησία απέναντι στη ρητορική μίσους και η εξάλειψη του σεξισμού στον πολιτικό λόγο και βίο κρίνονται σήμερα απαραίτητα εργαλεία.
Για έναν κόσμο χωρίς διακρίσεις και βία εις βάρος της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας
Λόγω της κοινωνικής «διασποράς» των ΛΟΑΤΚΙ ανθρώπων, αλλά και της απουσίας σταθερών κοινωνικών χώρων παρέμβασης με τους παραδοσιακούς όρους, θα πρέπει οι πολιτικοί μας χώροι να αποτελούν εστίες σταθερά απαλλαγμένες από ομοφοβικές / τρανσφοβικές νοοτροπίες και κινήσεις. Ενόψει, λοιπόν, του ιδρυτικού συνεδρίου η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να βγει δυναμωμένη και έτοιμη να αποτελέσει τον πολιτικό χώρο που θα έρθει την επόμενη μέρα να παλέψει και να σχεδιάσει για τη νέα γενιά, μαζί με τη νέα γενιά, τον κόσμο που ονειρευόμαστε, έναν κόσμο χωρίς διακρίσεις και βία εις βάρος της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, έναν κόσμο απαλλαγμένο από τις στερεωμένες δομές της πατριαρχίας και την έμφυλη ανισότητα.
* Ο Κωστής Λιερός είναι μέλος του γραφείου Α΄ Αθήνας της Ν. ΣΥΡΙΖΑ και η Αλεξάνδρα - Αναστασία Φτούλη είναι μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της Ν. ΣΥΡΙΖΑ
