Σωτήρης Αλεξίου, Ο.Μ. Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ Ξάνθης
Κατερίνα Σαρρή, Ο.Μ. Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ Β Πειραιά
Η Παιδεία και η οργάνωση του εκπαιδευτικού συστήματος αποτελούσαμ ανέκαθεν ένα πεδίο σκληρής σύγκρουσης των διαφορετικών ιδεολογικών ρευμάτων και των πολιτικών κομμάτων που υπήρχαν μέσα στην κοινωνία. Η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, συγκεκριμένα, βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα μετά την πλήρη επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού τα προηγούμενα χρόνια.
Η επίθεση του νεοφιλελευθερισμού στο δημόσιο, δωρεάν, μαζικό και δημοκρατικό πανεπιστήμιο ξεκίνησε με τη συνθήκη της Μπολόνια, η οποία στην Ελλάδα εφαρμοζόταν με αργούς ρυθμούς μέχρι το 2011, οπότε ψηφίστηκε ο Νόμος Διαμαντοπούλου. Με τον νόμο αυτό επιχειρήθηκε η βίαιη μετάλλαξη του μέχρι τότε χαρακτήρα και της δομής της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στα πρότυπα μιας κακής αντιγραφής παραδειγμάτων του εξωτερικού. Εντατικοποίηση, τιμωρητικές διατάξεις (π.χ. διαγραφές φοιτητών), είσοδος εξωπανεπιστημιακών μάνατζερ στη διοίκηση των ιδρυμάτων, κατάργηση δημοκρατικών κατακτήσεων και λειτουργία των ιδρυμάτων με όρους ανώνυμης εταιρείας έγιναν καθεστώς. Με το Σχέδιο Αθηνά και την προσπάθεια εφαρμογής όλων των πτυχών του νόμου, που βρήκε απέναντι μεγάλο τμήμα της ακαδημαϊκής κοινότητας, των εργαζόμενων και του φοιτητικού κινήματος, οι αλλαγές και ο μετασχηματισμός της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης προς τα νεοφιλελεύθερα πρότυπα βάθαινε όλο και πιο πολύ.
Με βάση το παραπάνω πλαίσιο, κρίνεται αναγκαία μια ριζική αλλαγή του τρόπου οργάνωσης και διοίκησης της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, η οποία θα έρχεται σε σύγκρουση με τα υπάρχοντα πρότυπα.
Από την πλευρά μας, ως Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ οφείλουμε να παράξουμε ένα πολιτικό σχέδιο το οποίο θα συμβάλλει στον ριζικό μετασχηματισμό της ανώτατης εκπαίδευσης. Αρχικά, αντιλαμβανόμαστε την κρισιμότητα δημιουργίας ενός ενιαίου χώρου πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και έρευνας, ο οποίος θα αντιπαρατίθεται στο υπάρχον μοντέλο που προωθεί τον διαχωρισμό μεταξύ ΑΕΙ, ΤΕΙ και Ερευνητικών Κέντρων. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να σταματήσει ο κατακερματισμός των γνωστικών αντικειμένων με στόχο ένα ενιαίο και «ισχυρό» πτυχίο ανά γνωστικό αντικείμενο. Παράλληλα, απαιτείται η ενίσχυση των ανθρωπιστικών σπουδών, που αποτελούν το πρώτο «θύμα» των νεοφιλελεύθερων πολιτικών.
Καλούμαστε να επανανοηματοδοτήσουμε τον δημόσιο, δωρεάν και δημοκρατικό χαρακτήρα της εκπαίδευσης ως ένα βασικό συστατικό του πολιτικού μας σχεδίου. Το δικαίωμα στην καθολική, δημόσια και δωρεάν φοιτητική μέριμνα είναι αναφαίρετο, καθώς έχει κατακτηθεί μέσα από τους αγώνες του φοιτητικού κινήματος, ενώ ταυτοχρόνως αποτελεί συνταγματική υποχρέωση του κράτους. Αναγκαία είναι, επίσης, η θεσμοθέτηση δωρεάν μεταπτυχιακών σπουδών, αλλά και η επί πληρωμή έρευνα και εκπαιδευτικό έργο των υποψήφιων διδακτόρων. Εκτός αυτών, απαιτείται μέριμνα για τους εργαζόμενους του πανεπιστημίου. Είναι επιβεβλημένη η απομάκρυνση των εργολαβιών και κάθε ιδιωτικής πρωτοβουλίας από την καθημερινότητα του πανεπιστημίου (σίτιση, στέγαση, φύλαξη) και η πρόσληψή τους από τα ιδρύματα, στα πρότυπα άλλων δημόσιων οργανισμών.
Εξαιρετικά σημαντική πρέπει να θεωρείται η προσέγγιση της γνώσης. Οφείλουμε να αναδείξουμε την κοινωνική χρησιμότητα του πλούτου της γνώσης και της εξειδίκευσης που παρέχονται και να προσπαθήσουμε να εντάξουμε τους φοιτητές -μετέπειτα επιστήμονες- μέσα στον κοινωνικό και πολιτικό ρόλο που θα έχουν να διαδραματίσουν κατά την ένταξή τους στην παραγωγική διαδικασία. Βασικός μας ρόλος είναι να επαναφέρουμε τον χαρακτήρα του πανεπιστήμιου ως κύτταρο παραγωγής γνώσης και έρευνας, ως του θεσμού εκείνου που θα συνεισφέρει στην κοινωνική αλλαγή μέσα από καινοτόμες προτάσεις και λύσεις για την παραγωγή και την οικονομία.
Όλα τα παραπάνω δεν θα πραγματοποιηθούν από μόνα τους και για τον λόγο αυτό χρειάζεται να ξαναδούμε από την αρχή τι φοιτητικό κίνημα θέλουμε. Ένα φοιτητικό κίνημα που απλά θα απευθύνει αιτήματα στο υπουργείο Παιδείας δεν είναι χρήσιμο στις μάχες που πρέπει να δοθούν. Αυτό που απαιτείται είναι ένα ζωντανό φοιτητικό κίνημα που θα δημιουργεί αντιπαραδείγματα, θα παρεμβαίνει στην καθημερινότητα των φοιτητών-τριών με στόχο την άμεση βελτίωσή της. Αυτό προϋποθέτει την επιστροφή στη συλλογική διεκδίκηση και δράση αλλά και την ανασυγκρότηση όλων των συνδικαλιστικών δομών των φοιτητών. Πάνω στα συντρίμμια του παλιού καλούμαστε να δώσουμε από την πρώτη γραμμή, μαζί με την υπόλοιπη κοινωνία, τον όμορφο αγώνα για μόρφωση και ζωή στο μπόι των ονείρων και των αναγκών μας.
