Live τώρα    
22°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
20.2°C23.5°C
2 BF 43%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
20 °C
16.6°C22.9°C
2 BF 45%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.1°C21.5°C
2 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.2°C21.1°C
1 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
17.9°C17.9°C
0 BF 59%
Ελένη Καραγιάννη
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ελένη Καραγιάννη

Στη συγκεκριμένη πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα αναδείχτηκε το πώς οργανώθηκαν ομάδες, συλλογικότητες και φορείς από την εκπαιδευτική κοινότητα στο θέμα της εκπαίδευσης των παιδιών των προσφύγων στο χρονικό κενό που μεσολάβησε μέχρι το υπουργείο Παιδείας να οργανώσει το πρόγραμμα των ΔΥΕΠ στην απογευματινή βάρδια του δημόσιου σχολείου.

Είχα την ευκαιρία να μεταφέρω την εμπειρία μου μέσα από δύο διαφορετικούς ρόλους. Ο πρώτος είναι εκείνος του εθελοντή εκπαιδευτικού, ενώ ο δεύτερος είναι εκείνος του ΣΕΠ (Συντονιστής Εκπαίδευσης Προσφύγων), αφού τους τελευταίους μήνες τοποθετήθηκα από το υπουργείο Παιδείας στη δομή του Σχιστού για αυτό τον σκοπό.

Στη ημερίδα μίλησα κυρίως για τον πρώτο ρόλο και εκπροσώπησα τον μέσο Έλληνα εκπαιδευτικό από όλες εκείνες τις κινήσεις και συλλογικότητες αλλά και τα μεμονωμένα άτομα που ανέλαβαν προσωπικά και δεσμεύτηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην εκπαίδευση των παιδιών των προσφύγων.

Η κινητοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας ήταν πρωτοφανής, αφού για περισσότερο από έναν χρόνο, πριν ακόμα αναγνωριστεί η ανάγκη για εκπαίδευση και πριν ακόμα κινηθεί η κρατική μηχανή, οι Έλληνες εκπαιδευτικοί βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή για να φροντίσουν αυτά τα παιδιά.

Θυμάμαι εκείνο το απόγευμα του Ιουλίου με καύσωνα που αποφασίσαμε να οργανωθούμε. Μέσα σε ένα απόγευμα μια ομάδα άτυπης εκπαίδευσης στήθηκε από το πουθενά. Μέσα σε ένα απόγευμα βρέθηκαν εθελοντές δάσκαλοι, αναλώσιμα υλικά, χρόνος και χρήματα για να στηθεί το πρώτο υπαίθριο σχολείο στο Πεδίο του Άρεως. Στη δική μου περίπτωση, εκείνο το απόγευμα δημιουργήθηκε η συλλογικότητα των εκπαιδευτικών με το όνομα Δίκτυο Τέχνης και Δράσης (οι άνθρωποι με τα μπαλόνια). Για 1,5 χρόνο κάθε εβδομάδα, κατά περιόδους ακόμα και καθημερινά, η ομάδα αυτή βρισκόταν σε δομές όπως ο Ελαιώνας, στον Πειραιά, στο Ελληνικό, σε ξενώνες ασυνόδευτων, σε καταλήψεις. Η εκπαίδευση που προσφέραμε σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει τα αγαθά της τυπικής εκπαίδευσης, ούτε τα οφέλη στην ανάπτυξη των παιδιών που εισπράττουν από ένα ολοκληρωμένο και πλήρες εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Κατά κάποιον τρόπο, η παρουσία των εκπαιδευτικών μέσα στις δομές λειτούργησε υποστηρικτικά και τα εργαστήρια δημιουργικής απασχόλησης και γλώσσας που προσφέρθηκαν μοιάζουν περισσότερο με “εκπαιδευτικές πρώτες βοήθειες” σε έναν μαθητικό πληθυσμό που φέρει το ψυχικό τραύμα και έχει χάσει με βίαιο τρόπο την κανονικότητα της παιδικής ηλικίας. Η αποδοχή των δράσεων και των μαθημάτων που γίνονταν τον πρώτο καιρό ήταν μεγάλη από τα παιδιά και τους εφήβους και ανταποκρίνονταν με ενθουσιασμό. Σε περιόδους μεγάλων αφίξεων, υπήρχαν εργαστήρια που έγιναν με 200 παιδιά και σε ανύπαρκτες υλικοτεχνικές δομές . Στην κυριολεξία, τα μαθήματα γίνονταν στο έδαφος, σε μουσαμάδες και πάνω σε λάσπες, με κρύο και σε ανοιχτούς χώρους. Πολλές φορές τα μόνα αναλώσιμα που μπορούσαμε να προσφέρουμε ήταν μολύβια και χαρτιά Α4. Η Τέχνη σε αυτές τις δύσκολες στιγμές λειτούργησε ως η κοινή γλώσσα, η αρχέγονη γλώσσα που διευκόλυνε την επικοινωνία ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς και στα παιδιά. Η εικαστική έκφραση επίσης λειτούργησε κατά κάποιον τρόπο “θεραπευτικά”. Μέσα σε όλη αυτή την αναταραχή, τις φωνές των καταυλισμών, τις εντάσεις και τον ανύπαρκτο προσωπικό χώρο, τα παιδιά με λαχτάρα απομονώνονταν πάνω στο μπλοκ ζωγραφικής. Μερικές φορές ήταν ορατή η ανακούφισή τους σε εκείνες τις στιγμές. Βυθίζονταν σε μια κατάσταση ηρεμίας.

Ωστόσο, όσο ο καιρός περνούσε και αφού έκλεισαν τα σύνορα, οι εκπαιδευτικές ανάγκες και το αίτημα των ίδιων των παιδιών και των γονιών τους άλλαξε. Πλέον επιθυμούσαν ένα “κανονικό” σχολείο. Τα ίδια τα παιδιά, ακόμα και σε πολύ μικρή ηλικία, κάποιες στιγμές, αντί για δημιουργική απασχόληση, ζητούσαν να τους διδάξουμε γλώσσα. Αγγλικά και ελληνικά.

Παρ’ όλα αυτά το αίτημα για την οργανωμένη διδασκαλία της μητρικής γλώσσας δεν έχει ικανοποιηθεί ουσιαστικά, καθώς η ενίσχυση της μητρικής γλώσσας σε μικρά παιδιά είναι ένα από τα βασικά στοιχεία για να αναπτυχθούν γνωστικά. Ίσως οι επόμενες στοχευμένες δράσεις και ο διάλογος που πρέπει να ξεκινήσει να αφορούν αυτό το θέμα. Το αίτημα για τη διδασκαλία της μητρικής γλώσσας παιδιών μεταναστευτικής καταγωγής, άλλωστε, εκκρεμεί από τις προηγούμενες δεκαετίες για τη χώρα μας και αφορά όλους εκείνους τους χιλιάδες μαθητές με διάφορες εθνικότητες που πέρασαν από τις σχολικές αίθουσες.

Από την ημερίδα εκείνη στο Πάντειο μέχρι την ώρα που άρχισαν να γράφονται αυτές οι γραμμές έχουν συμβεί πολλά στο θέμα της εκπαίδευσης των παιδιών των προσφύγων. Ένα από αυτά είναι και η εισβολή και η καταπάτηση του σχολικού ασύλου από τον βουλευτή της Χρυσής Αυγής.

Εύχομαι όλοι μας να σταθούμε αποφασιστικά, με κριτική σκέψη και να προστατεύσουμε το ανοιχτό και δημοκρατικό σχολείο. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να αφήσουμε αυτή την πράξη να μας τρομάξει ή να μας οδηγήσει σε πισωγυρίσματα στις διεκδικήσεις μας για το ανοιχτό σχολείο της κοινότητας που τόσο πολύ έχουμε υπερασπιστεί τα τελευταία χρόνια. Το σχολείο μας θα συνεχίσει να συνδέεται με την κοινότητα, με τη σύγχρονη Ιστορία του τόπου και τις νέες κοινωνικές ανάγκες και να είναι ο πυρήνας της τοπικής κοινωνίας. Ένας φάρος δημοκρατίας, ελευθερίας, αγάπης και αποδοχής.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL