Με τη συμπεριφορά των Χρυσαυγιτών στο "Χυτήριο" συγκρίνει ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδόσης Πελεγρίνης, τον χλευασμό που εισέπραξε για τη συμμετοχή του σε θεατρική παράσταση. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην "Αυγή" της Κυριακής, ο Θ. Πελεγρίνης τονίζει ότι η προσπάθεια υπονόμευσης του δημόσιου πανεπιστημίου από την Πολιτεία έχει ξεκινήσει πριν τα Μνημόνια.
Συνέντευξη στον Χρήστο Σίμο
* Κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων των διοικητικών υπαλλήλων του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπήρξαν Μέσα Ενημέρωσης αλλά και πολιτικοί παράγοντες που σας λοιδόρησαν, με αφορμή τη στάση σας στις κινητοποιήσεις. Ειρωνεύτηκαν μάλιστα την ενασχόλησή σας με το θέατρο. Τι τους απαντάτε;
Το Πανεπιστήμιο Αθηνών πέρασε το περασμένο φθινόπωρο τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας του. Μια κρίση που αποτελεί την κορύφωση μιας σειράς άλλων κρίσεων που προηγήθηκαν. Υπήρχε μία σφαγιαστική υποχρηματοδότηση του Πανεπιστημίου Αθηνών και ήρθε και το μέτρο της διαθεσιμότητας, που έβγαζε στο περιθώριο περίπου τους μισούς υπαλλήλους του, το 43%. Η κινητοποίηση αυτή ήταν των διοικητικών. Εγώ όφειλα, ως πρύτανης, να διαμαρτυρηθώ για το μέτρο αυτό, διότι η εφαρμογή του οδηγεί στην υπολειτουργία του πανεπιστημίου.
Ζητούσα διάλογο, όχι μόνο από το υπουργείο, αλλά και με αυτούς που ενεπλάκησαν σε αυτή την ιστορία, είτε αυτοί είναι δημοσιογράφοι, είτε είναι πολιτικοί. Αντί αυτού, αντιμετώπισα τη χλεύη. Είναι το χειρότερο πράγμα που μπορεί να κάνει ένα κράτος που θέλει να λέγεται πολιτισμένο. Αντί δηλαδή του επιχειρήματος και της αντιπαράθεσης, να επιστρατεύεται η χλεύη.
Θεωρώ ότι αυτό που έγινε ειδικά την 1η Δεκεμβρίου, όταν πήγα στο Παρίσι για να παρουσιάσω ένα θεατρικό έργο, κίνηση η οποία αποτελούσε εθνικό σκοπό, καθώς ήμουν προσκεκλημένος της ελληνικής κοινότητας, η οποία γιόρταζε τότε τα 90 χρόνια παρουσία της, σε μια στιγμή μάλιστα που το πανεπιστήμιο ήταν κλειστό (Σαββατοκύριακο), είναι τουλάχιστον θλιβερό. Να σημειώσω μάλιστα ότι αμέσως μετά την παράσταση επέστρεψα στην Αθήνα ώστε να είμαι στο γραφείο μου το πρωί της Δευτέρας. Λυπάμαι πάρα πολύ που αυτό στάθηκε αφορμή για να ασκηθεί, για πρώτη φορά από την ίδρυση του Πανεπιστημίου Αθηνών, πειθαρχική δίωξη εναντίον του πρύτανη.
Αν ο πρύτανης ενός ευρωπαϊκού ή αμερικανικού πανεπιστημίου έκανε κάτι αντίστοιχο, θα αποτελούσε αφορμή για συζήτηση με θετικά σχόλια. Αλλά θα πω κάτι χειρότερο ακόμη: ένα έργο τέχνης, είτε είναι καλό είτε είναι κακό, πρέπει να κρίνεται με τα κριτήρια της τέχνης. Δεν πρέπει να κρίνεται με κριτήρια πολιτικά, ιδεολογικά κ.λπ.
Ποια διαφορά υπάρχει ανάμεσα στην αντιμετώπιση μου από τα αδηφάγα μέσα ενημέρωσης και των ανθρώπων που με χλεύαζαν, και σε αυτή των χρυσαυγιτών στο «Χυτήριο»; Και οι χρυσαυγίτες καταφέρθηκαν εναντίον μιας παράστασης επειδή ήταν εναντίον της όποιας ιδεολογίας τους. Το ίδιο πράγμα έγινε και με μένα. Μήπως τελικά όλοι αυτοί οι άνθρωποι, που καταφέρονται μάλιστα κατά της Χρυσής Αυγής, κρύβουν έναν χρυσαυγίτη μέσα τους;
* Εκτός από την απώλεια θέσεων εργασίας, ποια προβλήματα προκαλεί στο πανεπιστήμιο το μέτρο της διαθεσιμότητας;
Το μέτρο διαθεσιμότητας οδηγούσε πολλούς ανθρώπους στον δρόμο, κι αυτό είναι οδυνηρό από μόνο του. Αυτό όμως που υπερασπίζομαι κυρίως είναι ο ίδιος ο δημόσιος θεσμός του πανεπιστημίου. Σε μία ομιλία μου στους διοικητικούς, τους είπα ότι δεν αναφέρομαι στον καθένα σας ξεχωριστά, όχι από αδιαφορία, αλλά επειδή είναι άλλο το αντικείμενο μου. Αναφέρομαι στο σύνολο του διοικητικού προσωπικού, το οποίο είναι απαραίτητο για να λειτουργήσει το πανεπιστήμιο. Πώς θα λειτουργήσει λόγου χάρη η υπηρεσία του Ειδικού Λογαριασμού, που αποτελεί την κύρια πηγή των εσόδων μας, όταν από τους 80 υπαλλήλους μένουν 6;
* Ποιο εκτιμάτε ότι είναι το σχέδιο της κυβέρνησης για τα πανεπιστήμια;
Η προσπάθεια να καταργηθεί το δημόσιο πανεπιστήμιο στη χώρα μας ξεκίνησε το 2007, όταν ο αρχηγός της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης, Γιώργος Παπανδρέου, εμφανίστηκε στη Βουλή να συναινεί με το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, στην κατάργηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, να ανοίξει δηλαδή ο δρόμος για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Ο λόγος που δεν επέμεινε είναι διότι ο τότε συνεργάτης του, ο κ. Βενιζέλος, απέσυρε τη στήριξή του.
Όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας ο κ. Παπανδρέου, ανέθεσε στον κ. Πανάρετο να συντάξει έναν νόμο για τα πανεπιστήμια. Ο νόμος αυτός στόχευε στην κατάργηση του δημόσιου πανεπιστημίου και την αντικατάσταση του από το ιδιωτικό, με έναν έμμεσο τρόπο.
Το συμβούλιο το οποίο ορίστηκε είχε την απόλυτη εξουσία. Να διορίζει τον κοσμήτορα, τον πρύτανη και να τους παύει ανά πάσα στιγμή έκρινε αυτό. Αν σκεφτείτε ότι τα μισά μέλη του συμβουλίου, όπως είχε συσταθεί αυτό αρχικά, ήταν εκτός πανεπιστημίου, και με δεδομένη την ψήφο του προέδρου, ο οποίος ήταν υποχρεωτικά εξωτερικός, είχε την πλειοψηφία ώστε να κάνει ό,τι θέλει. Όταν μετά ήρθε ο νυν υπουργός να θεραπεύσει κάποιες έκδηλες αδυναμίες του νόμου αυτού, το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθούν αντιφάσεις σχεδόν αξεπέραστες.
* Τι σημαίνει για σας το δημόσιο πανεπιστήμιο;
Καταρχήν δημόσιο πανεπιστήμιο δεν σημαίνει μόνο δωρεάν φοίτηση. Δημόσιο πανεπιστήμιο σημαίνει ένας φορέας που μπορεί να παρεμβαίνει για το δημόσιο καλό. Το πανεπιστήμιο μας έχει δείξει αυτά τα τελευταία χρόνια την παρεμβατικότητά του. Σας θυμίζω ότι στις 31 Μαΐου 2011 οργανώθηκε στα Προπύλαια η μεγαλύτερη συγκέντρωση που έχει γίνει ενάντια στο Μνημόνιο.
Δημόσιο πανεπιστήμιο σημαίνει οι λειτουργοί να προσφέρουν στην κοινωνία. Παραδείγματος χάρη, οι συνάδελφοί μας της Ιατρικής Σχολής, οι σεισμολόγοι κ.λπ., εκτός από τη διδασκαλία, προσφέρουν σημαντικό έργο για την κοινωνία. Φαντάζεστε ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο, που θα λειτουργεί με κριτήριο το κέρδος, να τα προσφέρει αυτά;
* Πώς κρίνετε το Συμβούλιο του Ιδρύματος σας;
Όταν εκλέχθηκε το Συμβούλιο Ιδρύματος του Πανεπιστημίου Αθηνών, διέδιδε ότι θα λύσει τα προβλήματα του πανεπιστημίου με την έλκυση χορηγιών που θα στηρίξουν οικονομικά το πανεπιστήμιο. Ούτε μία χορηγία δεν έχει έρθει. Οι χορηγίες, όταν γίνονται με αγαθούς σκοπούς, είναι θεμιτές κι έχουν υπάρξει πολλές τέτοιες. Ωστόσο το συμβούλιο δεν έκανε τίποτα. Πώς λοιπόν μπορεί να εμπιστευτεί κανείς έναν θεσμό που δεν έχει εκπληρώσει την αποστολή του; Αντίθετα, έχει προκαλέσει δυσλειτουργίες.
Από την πρώτη στιγμή ζήτησα συνεργασία με το συμβούλιο, παρόλο που διαφωνούσα με τον νόμο -η διαφωνία άλλωστε δεν σημαίνει και μη εφαρμογή. Πριν από λίγο καιρό με εγκάλεσε η κ. Διαμαντοπούλου ότι είμαι «παράνομος» επειδή δεν εγκρίνω έναν νόμο που ψηφίστηκε από την πλειοψηφία της Βουλής. Της λέω το εξής: Αυτόν τον νόμο που ψήφισε τότε η Βουλή με τον τρόπο που τον ψήφισε, η ίδια η Βουλή τον κατήργησε. Η ίδια είπε ότι ο νόμος Αρβανιτόπουλου καταργεί τον δικό της νόμο.
* Ποιες είναι οι συνέπειες από την εφαρμογή του μνημονίου στο ίδρυμα;
Η πολιτεία μας στέρησε πάνω από 10 εκατ. ευρώ με το PSI. Μας έχει περικόψει τη χρηματοδότηση, που το 2009 ήταν 34 εκατομμύρια και τώρα πήγε στα 15, κι έπεται συνέχεια. Ελευθερία δεν σημαίνει μόνο ελευθερία λόγου. Ο άνθρωπος που δεν έχει λεφτά να πάρει ψωμί δεν είναι ελεύθερος. Ένα πανεπιστήμιο, λοιπόν, που δεν έχει οικονομικούς πόρους δεν μπορεί να επιτελέσει τον ρόλο του.
* Έχει επηρεαστεί το ακαδημαϊκό επίπεδο του ιδρύματος από τις περικοπές;
Όλες οι μετρήσεις δείχνουν ότι το επίπεδο σπουδών είναι το ίδιο με αυτό πού ήταν πριν από 10-15 χρόνια. Η συμμετοχή των καθηγητών του Πανεπιστημίου Αθηνών σε διεθνείς επιστημονικές επιθεωρήσεις υψηλού κύρους είναι εντυπωσιακή. Το "Nature", που θεωρείται το καλύτερο περιοδικό στον κόσμο, έχει αναγνωρίσει το τμήμα Πληροφορικής του ιδρύματός μας ως ένα από τα 20 καλύτερα του κόσμου.
Η ποιότητα των φοιτητών μας δεν μπορεί να κριθεί από το αν θα βρουν δουλειά. Αυτό είναι ευθύνη της πολιτείας. Εάν έρθει στην Ελλάδα ένας απόφοιτης της Οξφόρδης, π.χ., θα βρει δουλειά, όπως είναι τα πράγματα αυτή τη στιγμή; Η συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών μας που πάει σε ιδρύματα του εξωτερικού, επιστρέφει με διάκριση ή βρίσκει εκεί δουλειά. Θα τους δέχονταν αν δεν άξιζαν;
Θα ήθελα όμως να κάνω ένα γενικότερο σχόλιο: Η πολιτεία έχει αντιμετωπίσει το Πανεπιστήμιο Αθηνών ως σκουπιδοτενεκέ. Ό,τι δεν μπορεί να διαχειριστεί, το πετάει σε μας. Σας θυμίζω την έλευση των 300 απελπισμένων μεταναστών από την Κρήτη, που μπήκαν στη Νομική. Δεν χάθηκε ούτε μία μέρα διδασκαλίας από τις 4 που έμειναν στη Νομική. Φρόντισα να φύγουν από εκεί και να πάνε σε χώρο που βρήκα εγώ. Η πολιτεία έκανε 4 μήνες για να λύσει το πρόβλημά τους, που το είχε δημιουργήσει η ίδια. Οι 30 Ιρανοί μετανάστες που είχαν εγκατασταθεί στα Προπύλαια δικαιώθηκαν πανηγυρικά. Το ίδιο έγινε και με τους Αφγανούς.
Όταν κάηκε η Αθήνα το 2008, άκουσα την τότε υπουργό Παιδείας να λέει ότι ο Πελεγρίνης έβαλε στη Νομική τους εμπρηστές. Την παρακάλεσα να με καταγγείλει για να υπερασπιστώ τον εαυτό μου. Δεν το έκανε ποτέ. Ακόμα κι ο ίδιος ο αρχηγός της Αστυνομίας είχε διαβεβαιώσει ότι στη Νομική δεν είχε γίνει κάτι επιλήψιμο.
