Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
21.3°C24.2°C
3 BF 38%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C24.7°C
4 BF 37%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.0°C23.8°C
2 BF 58%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
18.6°C21.0°C
2 BF 75%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
21.9°C23.4°C
3 BF 35%
"Επέμβαση με ένα τηλεφώνημα" / Κώστας Γαβρόγλου: Η βία που έρχεται με άλλοθι το άσυλο
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

"Επέμβαση με ένα τηλεφώνημα" / Κώστας Γαβρόγλου: Η βία που έρχεται με άλλοθι το άσυλο

Του Κώστα Γαβρόγλου*

Τι ακριβώς «προσθέτουν» οι προτεινόμενες διατάξεις για το πανεπιστημιακό άσυλο;

Το πιο ανησυχητικό στοιχείο του νομοσχεδίου είναι ότι παρέχει τη δυνατότητα να καλεί ο οποιοσδήποτε την αστυνομία, ανεξάρτητα αν γνωρίζει να ξεχωρίζει τις διαβαθμίσεις των αξιόποινων πράξεων για τις οποίες καλεί την αστυνομία. Επαίρεται η ναυαρχίδα των «σοβαρών» εφημερίδων με οκτάστηλο «Επέμβαση με ένα τηλεφώνημα»! Οι μόνες λογικές ερμηνείες μιας τέτοιας διάταξης είναι: ή θα υπάρχει μέσα στο πανεπιστήμιο συνεχής παρουσία και σε όλους τους χώρους, της αστυνομίας για να κρίνει αν θα παρεμβαίνει ή όχι, ή θα έχει δικούς της ανθρώπους που θα εμπιστεύεται και με έναν κωδικό θα καταλαβαίνει ποιος είναι που παίρνει τηλέφωνο ή θα παίρνει ο καθένας τηλέφωνο.

Αν οι παραπάνω συλλογισμοί δεν είναι λάθος, τότε προκύπτουν δύο συμπεράσματα: είτε όσοι συνέταξαν το νομοσχέδιο έχουν μηδενικές νομικές γνώσεις, είτε έχουν πλήρη άγνοια πώς λειτουργούν τα πανεπιστήμια, κυρίως επειδή η αστυνομία δεν πρόκειται ούτε να είναι συνεχώς παρούσα ούτε και να επεμβαίνει μετά από κάθε τηλεφώνημα. Επειδή δεν μπορεί να είναι τόσο αδαείς όσοι συνέταξαν το νομοσχέδιο, η μόνη εξήγηση είναι ότι με τη συγκεκριμένη διατύπωση η κυβέρνηση, όποτε το κρίνει αναγκαίο, θα επιδιώξει μια σειρά από συγκρούσεις στο πανεπιστήμιο.

Νόμος και τάξη

Ένας από τους κυρίαρχους άξονες της προετοιμασίας της Ν.Δ. για την εκλογική αναμέτρηση ήταν τα ζητήματα «νόμο και τάξεως». Τμήμα αυτής της πολιτικής ήταν και η απαξίωση των δημόσιων πανεπιστημίων, μέσα από την προβολή υπαρκτών μεν προβλημάτων χωρίς, όμως, καμία ιεράρχηση και, κυρίως, χωρίς καμία προσπάθεια να κατανοηθούν οι κοινωνικές ρίζες τους. Και δυστυχώς πολλοί πολίτες διαφορετικών ιδεολογικών πεποιθήσεων, συμπεριλαμβανομένων και ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, υιοθέτησαν την εικόνα των δημόσιων πανεπιστημίων ως χώρων ανομίας, χώρων όπου ανθεί το έγκλημα και κυριαρχεί η αυθαιρεσία. Η κυβέρνηση, λοιπόν, έχοντας «κατοχυρώσει» αυτήν την εικόνα σε ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας, μπορεί να τη «ρυθμίζει» ανάλογα με το ποιες είναι οι επιδιώξεις της σε κάθε συγκυρία.

Ιδιωτικοποίηση

Γιατί, παρά τα όσα έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση, ακόμη δεν έχει ξεδιπλώσει τα σχέδιά της για την εκπαίδευση. Δηλαδή, για τη στρατηγική ιδιωτικοποίησης δεν έχουμε αόμη το σχέδιο, παρά μόνον ορισμένες άναρθρες κραυγές. Και αυτό γιατί η ιδιωτικοποίηση, ειδικά των δημόσιων σχολείων, που θα έχει ως άξονα την «αυτονομία» τους από τον «καταπιεστικό έλεγχο» του υπουργείου, χρειάζεται πολλές εσωτερικές διαβουλεύσεις. Χρειάζεται, όμως, και ένα παράδειγμα που θα θυμίζει συνεχώς στην κοινωνία ότι το δημόσιο είναι κάτι το εξαιρετικά εκφυλισμένο και απαράδεκτο. Αυτό θα είναι το πανεπιστήμιο, με τις συγκρούσεις που θα γίνονται με την αστυνομία ώστε να καλλιεργηθεί ακόμη περισσότερο η αντίληψη ότι το δημόσιο πανεπιστήμιο «δεν πάει άλλο». Άρα, η συνειδητή ασάφεια της ρύθμισης θα δίνει τη διακριτική ευχέρεια στην κυβέρνηση να ενεργοποιεί τη διάταξη για να κρατάει στην επικαιρότητα την απαξίωση των δημόσιων πανεπιστημίων και με τη συνδρομή του συστήματος προπαγάνδισης να υπονομεύει και τον δημόσιο χαρακτήρα των υπόλοιπων βαθμίδων.

Τα υπαρκτά προβλήματα

Είναι, όμως, όλα ρόδινα στα πανεπιστήμια; Είναι μια ερώτηση που δεν πρέπει να την αποφεύγουμε, αλλά και η απάντηση πρέπει να σαφής: Όχι. Υπάρχουν πολλά προβλήματα, αλλά για ένα μεγάλο ποσοστό το υπάρχον νομικό πλαίσιο είναι επαρκέστατο για την αντιμετώπισή τους.

Υπάρχουν, όμως, και συμπεριφορές που υπονομεύουν τη δημοκρατία στα ΑΕΙ: ομάδες αυτόκλητων σωτήρων, οι οποίες δεν έχουν καμία δημοκρατική νομιμοποίηση, διακόπτουν τις λειτουργίες δημοκρατικά εκλεγμένων οργάνων. Αποτελούν τέτοιες πράξεις παραβίαση του ασύλου; Σίγουρα δεν εύκολο να ισχυριστεί κανείς ότι δεν είναι. Αυτά, όμως, είναι προβλήματα που πρέπει να λυθούν εντός των πανεπιστημίων, μέσα από τις συζητήσεις ανάμεσα σε φοιτητές, ανάμεσα σε φοιτητές και διδάσκοντες, ανάμεσα σε διδάσκοντες. Σίγουρα δεν πρέπει να έχει η αστυνομία κανέναν απολύτως ρόλο στην αντιμετώπισή τους, αλλιώς η υιοθέτηση μιας τέτοιας λογικής θα μας οδηγήσει σε ιδιαίτερα οδυνηρές καταστάσεις. Η ευθύνη επίλυσής τους είναι της ίδιας της πανεπιστημιακής κοινότητας, γιατί το αυτοδιοίκητο δεν παρέχει μόνον δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις στην πανεπιστημιακή κοινότητα.

Ακριβώς γι’ αυτούς τους λόγους είχε συγκροτηθεί η ομάδα εργασίας με επικεφαλής τον Νίκο Παρασκευόπουλο και μέλη καθηγητές αντεγκληματικής πολιτικής, κοινωνικής εργασίας, εκπροσώπους της εισαγγελικής αρχής και της αστυνομίας, ειδικούς στα ναρκωτικά και εκπρόσωπο της Συνόδου Πρυτάνεων. Ζητήθηκαν οι απόψεις όλων των Ιδρυμάτων και συντάχθηκε ένα πόρισμα με συγκεκριμένες ενέργειες που μπορεί να γίνουν στα ΑΕΙ. Σε λίγα λεπτά μετά τη δημοσιοποίηση του πορίσματος, πρώτα η νεολαία της Ν.Δ. και μετά η Ν.Δ. καταφέρθηκαν με απίστευτη δριμύτητα εναντίον του πορίσματος. Τα δε πανεπιστήμια, δυστυχώς, δεν θεώρησαν σημαντικό να το συζητήσουν στις Συγκλήτους παρά τις οχλήσεις του υπουργείου.

Σήμερα γνωρίζουμε, δυστυχώς, ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να συνεχίσει αυτό που με τόση μαεστρία κατάφερε να διαμορφώσει στη διάρκεια των τελευταίων τριών χρόνων: οτιδήποτε είναι δημόσιο αγαθό είναι προβληματικό και ο μόνος τρόπος να υπάρχει «πρόοδος» είναι να μετασχηματιστεί το δημόσιο με όρους ιδιωτικού. Αν η ανάγνωσή μας του νομοσχεδίου για το άσυλο είναι στοιχειωδώς σωστή, για την εκπαίδευση η εκπλήρωση ενός τέτοιου σχεδίου προβλέπει και βίαιες συγκρούσεις στα πανεπιστήμια.

Σύνοδος Πρυτάνεων

Και μια παρατήρηση για το τέλος: Η Σύνοδος Πρυτάνεων των πανεπιστημίων της χώρας, η οποία έχει δείξει ευαισθησίες για πολύ πιο ελάσσονα ζητήματα, δεν θα έπρεπε να συνεδριάσει και να πάρει θέση για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο; Όχι γενικόλογες διακηρύξεις, αλλά συγκεκριμένη θέση για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Είναι το ελάχιστο που θα μπορούσε να γίνει.

* Ο Κώστας Γαβρόγλου είναι ομότιμος καθηγητής του πανεπιστημίου Αθηνών και διετέλεσε υπουργός Παιδείας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL