Μάταιο είναι να πούμε: «μην πυροβολείτε την ΕΡΤ». Η Δημόσια Τηλεόραση (Δ.Τ.), βρίσκεται στο απόσπασμα από γενέσεως της έως σήμερα. Παντού στον κόσμο.
Σε εμάς, η Δ.Τ. ως κρατική υπηρεσία, ταυτίσθηκε όπως ήταν φυσικό με όλες τις κυβερνήσεις. Από την αλήστου μνήμης ΕΡΤ και ΥΕΝΕΔ της χούντας, έως όλη την κατοπινή περίοδο.
Ήταν η Δ.Τ. μία υποχρέωση του κράτους προς τους πολίτες. Όφειλαν οι κυβερνήσεις να την λειτουργούν, όπως λειτουργούσαν τη ΔΕΗ, τα νοσοκομεία και τα σχολεία. Άλλοτε κακά, άλλοτε καλύτερα, άλλοτε άθλια. Και βέβαια μιας και το μέσον είχε απόλυτη συνάφεια με την πολιτική, με μεγάλη επιτυχία οι κυβερνήσεις το χρησιμοποιούσαν για μικροκομματικούς σκοπούς, και για επαγγελματική τακτοποίηση των «ημετέρων». Ως κόρη οφθαλμού την πρόσεχαν και ως τσιφλίκι τους την χρησιμοποιούσαν. Η ΕΡΤ, άλλοτε με έμπνευση άλλοτε βαριεστημένα και πάντα υπό κυβερνητικό έλεγχο, επιτελούσε το χρέος της απέναντι στο τηλεοπτικό κοινό, ως «υποταγμένη και κουρασμένη σύζυγος».
Έως ότου, ανοίγει η αγορά στους Ιδιωτικούς Τηλεοπτικούς σταθμούς. (ΙΤΣ). Απέναντι στην αυτοϋπονομευμένη Δ.Τ., έρχεται μία νέα και φανταχτερή τηλεόραση, αντιπροτείνοντας στην κυβερνητική γραμμή, πλουραλισμό, φρεσκάδα, ελευθερία. Παραδίδεται λοιπόν ο τηλεοπτικός χώρος στην παντοδύναμη Αγορά. Φυσικό είναι να προσέλθουν, τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα. Με δούρειο ίππο την απελευθέρωση της πληροφόρησης και της επικοινωνίας από τον βραχνά του κυβερνητικού ελέγχου, οι ΙΤΣ, προσέλκυσαν κεφάλαια σε μια νέα, παρθένα αγορά. Η τηλεόραση, όπως και ο κινηματογράφος είναι ακριβό σπορ. Χρειάζεται άμεσα χρήματα και ανοιχτούς οικονομικούς ορίζοντες διαρκείας. Οι νέοι παίκτες που προσήλθαν, δεν ήταν καλοί Σαμαρείτες που νοιάζονταν αποκλειστικά για το κοινωνικό συμφέρον. Ήταν επιχειρηματίες από άλλους κλάδους που επένδυαν με σκοπό το κέρδος. Ήταν και παίκτες με ευρύτερα επιχειρηματικά συμφέροντα (κατασκευές, πετρέλαια, εκδόσεις, ποδοσφαιρικές ομάδες κ.λπ.) και βέβαια είχαν σαφή ιδεολογική τοποθέτηση. Οργανώθηκε στους ΙΤΣ το τρίπτυχο «πλουραλισμός, φρεσκάδα, ελευθερία» στα μέτρα των επιχειρηματιών. Εδώ, οι «καναλάρχες» λειτούργησαν όπως οι κυβερνήσεις επί της Δ.Τ. και οι οποίες ιστορικά, βρήκαν σους ΙΤΣ ισχυρούς συμμάχους όσον αφορά την τηλεοπτική πληροφόρηση. Δεν χρειάζονταν πια μια Δ.Τ. όπου το προσωπικό που οι ίδιοι είχαν επιλέξει, διεκδικούσε ένα στάνταρ επαγγελματικής αξιοπρέπειας. Έτσι, σε μία έξαρση νεοφιλελεύθερης επέλασης, η κυβέρνηση των Σαμαρά - Βενιζέλου, έκλεισε την ΕΡΤ με συνοπτικές διαδικασίες. Ανερυθρίαστα ομολογούν σε ιδιωτικές συζητήσεις αλλά και σε προσεκτικές ανακοινώσεις, ότι το ίδιο σκοπεύουν να κάνουν όποτε... και αν...
Η παρούσα κυβέρνηση, αποκατέστησε τη λειτουργία της ΕΡΤ. Αποκατέστησε το εργασιακό αλλά και δημοκρατικό πρόβλημα με την επαναλειτουργία της Δ.Τ. στη χώρα. Υπάρχει όμως μια θολή εικόνα ως προς τα χαρακτηριστικά της. Είναι αποτελεσματική; Προσφέρει πλουραλιστική πληροφόρηση; Ανταγωνίζεται σε θεαματικότητες τους ΙΤΣ;
Για να αποτιμήσουμε το έργο της Δ.Τ., δεν μπορούμε τα την μετρήσουμε με παλιά και συμβατά εργαλεία. Θα την μετρήσουμε ως μια τηλεόραση που ενδιαφέρεται μόνο για την ποιότητα και όχι για την θεαματικότητα του προγράμματος; Ως ένα οπτικοακουστικό μέσον που ενδιαφέρεται μόνον για το κέρδος στοχεύοντας αποκλειστικά σε κάποιο ανταγωνιστικό - ελκυστικό πρόγραμμα; Μάλλον θα πρέπει να εφεύρουμε καινούρια εργαλεία που θα μετρούν δίκαια και με ακρίβεια ένα μέσον που πρέπει να ισορροπεί ανάμεσα στην ποιότητα και την θεαματικότητα.
Παγκόσμια, το τηλεοπτικό τοπίο, είναι πολυποίκιλο. Υπάρχουν είδη, κατηγορίες, πεδία ενδιαφέροντος των τηλεοπτικών σταθμών και σε καμιά περίπτωση δεν ανταγωνίζονται μεταξύ τους επί ίσοις όροις και για τα ίδια πεδία. Υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στην Δημόσια και Ιδιωτική τηλεόραση, αλλά και εντός των δύο αυτών κατηγοριών.
Με δεδομένη την αξιοσύνη του ανθρώπινου δυναμικού της ΕΡΤ, απαιτείται μια ξεκάθαρη περιγραφή για το τι είναι και τι θέλει ως Δ.Τ. η ΕΡΤ στην παρούσα φάση. Θα έλεγα πως οφείλει να συμπεριφέρεται ως ένας τηλεοπτικός οργανισμός δημοσίου ελέγχου και δημοσίου συμφέροντος, χρησιμοποιώντας και ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, που εξυπηρετούν όμως το δημόσιο συμφέρον. Με σεβασμό στις εργασιακές σχέσεις, τον πλουραλισμό, και τα χρήματα του ελληνικού λαού που την πληρώνει .
Μην πυροβολείτε την ΕΡΤ λοιπόν. Φροντίστε την.
Ο Πάνος Σκουρολιάκος είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής Περιφέρειας Αττικής
