Έμφαση στις νέες πλατφόρμες διάδοσης οπτικοακουστικού περιεχομένου θα δίνει η Οδηγία της Ε.Ε. για την τηλεόραση, η οποία αυτή την περίοδο βρίσκεται σε στάδιο επεξεργασίας από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Κομισιόν και το συμβούλιο των αρμόδιων υπουργών.
Η νέα Οδηγία, που αναμένεται να ολοκληρωθεί στο επόμενο εξάμηνο και στη συνέχεια να ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο των κρατών - μελών, επιχειρεί να ρυθμίσει το ψηφιακό οπτικοακουστικό πεδίο προς όφελος των χρηστών, των ανήλικων καταναλωτών, των ΑμΕΑ, αλλά και της ίδιας της ευρωπαϊκής οπτικοακουστικής παραγωγής, που δέχεται ανελέητο ανταγωνισμό από μεγάλες διεθνείς παραγωγές και συμπαραγωγές.
Αυτό το διάστημα δίνεται μια μεγάλη μάχη στις Βρυξέλλες για την τηλεόραση του αύριο, ανάμεσα σε συμφέροντα που υποστηρίζονται από ισχυρά λόμπι μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών παροχής περιεχομένου (Netflix, Youtube, Amazone, Facebook κ.ά.), των τηλεοπτικών σταθμών, των εταιρειών παραγωγής, των συνδρομητικών δικτύων. Από την άλλη πλευρά, τα κράτη, κυρίως του Νότου, οργανώσεις για την προστασία των ανηλίκων, τη δημόσια υγεία, την προσβασιμότητα των Ατόμων με Αναπηρία.
Όπως συνήθως, οι χώρες του Βορρά διεκδικούσαν να παραμείνει αρρύθμιστη η αγορά με το επιχείρημα ότι με τη ρύθμιση θα πληγεί η καινοτομία και θα χαθούν επενδύσεις. Λογικό, καθώς χώρες όπως η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο έχουν δημιουργήσει μίνι φορολογικούς παραδείσους για τις πλατφόρμες - μεγαθήρια της διεθνούς διανομής που δεν τους αρέσουν οι κανόνες.
Οι χώρες του Νότου, με επιμονή κυρίως από τη νέα υπουργό Πολιτισμού της Γαλλίας Φρανσουάζ Νισάν και τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής Νίκο Παππά από την Ελλάδα, ανέβασαν από την αρχή πολύ ψηλά τον πήχη προκειμένου να δημιουργήσουν συμμαχίες. Στόχος, να προστατευθούν η ευρωπαϊκή παραγωγή οπτικοακουστικών έργων, οι εργαζόμενοι στην οπτικοακουστική βιομηχανία και οι Ευρωπαίοι καταναλωτές των οπτικοακουστικών προϊόντων. Βασικός άξονας ήταν ότι οι διεθνείς πλατφόρμες / μεγαθήρια δεν μπορούν να δρουν ανεξέλεγκτα στην Ευρώπη και ιδίως ότι χρειάζεται συνολική ευρωπαϊκή ρύθμιση. Ρυθμίσεις σε εθνικό επίπεδο δεν μπορούν να λειτουργήσουν, καθώς εύκολα μπορούν να μεταφέρουν την έδρα τους σε διπλανή χώρα. Σύντομα με τις θέσεις του Νότου συντάχθηκαν και αρκετές χώρες της Α. Ευρώπης.
Κεντρικοί άξονες της Οδηγίας θα είναι οι εξής:
1. Καταβολή «τέλους» από τους παρόχους περιεχομένου κατά παραγγελία (Video on Demand), όπως για παράδειγμα οι συνδρομητικές πλατφόρμες Netflix και Amazon. Είναι ίσως η σημαντικότερη ρύθμιση της νέας Οδηγίας. Τα κράτη - μέλη της Ε.Ε. θα μπορούν να εισάγουν ειδικό τέλος για τις συνδρομές που καταβάλλουν οι πολίτες τους στους παρόχους, ανεξάρτητα από τη φορολογική έδρα των παρόχων. Τα έσοδα από το τέλος αυτό θα διατίθενται για την ενίσχυση της εγχώριας οπτικοακουστικής παραγωγής.
2. «Φρένο» στην εκπομπή από... Κύπρο. Πρόκειται για γενική διάταξη βέβαια, που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, ωστόσο οι ευσεβείς πόθοι των καναλαρχών στο παρελθόν να εκπέμπουν στην Ελλάδα από τρίτες χώρες (π.χ. Κύπρος) δεν έχει αντίκρισμα. Σε περίπτωση που κάποιος τηλεοπτικός σταθμός εκπέμπει στοχεύοντας το κοινό άλλης χώρας από αυτήν στην οποία εδρεύει, παραβιάζοντας έτσι τη νομοθεσία του κράτους λήψης, οι ρυθμιστικές αρχές των δύο χωρών (στην περίπτωσή μας το ΕΣΡ) έρχονται σε συνεννόηση για να περάσει η δικαιοδοσία (jurisdiction) στο κράτος λήψης. Σοβαρό πρόβλημα έως τώρα έχει αντιμετωπίσει η Ιρλανδία, από τηλεοπτικούς σταθμούς που εκπέμπουν από βρετανικό έδαφος προκειμένου να αποφύγουν φόρους και τέλη, όμως οι ειδήσεις και οι διαφημίσεις τους απευθύνονται στο κοινό της Ιρλανδίας.
3. Προστασία ανηλίκων στη διαφήμιση από τα social media. Τα βίντεο που προβάλλονται σε social media (π.χ. Facebook, Twitter, Snapchat) θα υπάγονται στους ίδιους κανόνες, σε ό,τι αφορά προστασία ανηλίκων, παράνομες διαφημίσεις κ.λπ., που ισχύουν για τα παραδοσιακά μέσα επικοινωνίας (τηλεόραση).
4. Ευρωπαϊκά έργα τουλάχιστον 30% στις πλατφόρμες Video on Demand. Εξασφαλίστηκε ελάχιστο ποσοστό ευρωπαϊκών έργων 30% στους καταλόγους κάθε παρόχου που προσφέρει περιεχόμενο εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
5. Μερική χαλάρωση στον χρόνο τηλεοπτικής διαφήμισης. Η ρύθμιση για 12 λεπτά διαφημίσεων ανά ώρα στην τηλεόραση παραμένει. Ωστόσο, κατά το τετράωρο του prime time, ώρες 19.00 - 23.00, οι σταθμοί θα έχουν το δικαίωμα να κατανέμουν τα δωδεκάλεπτα με τον τρόπο που θα αποφασίζουν.
