Σε μαζικό τάφο έχει μετατραπεί η Μεσόγειος για δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες που τα τελευταία είκοσι χρόνια έχουν επιχειρήσει να περάσουν στην Ευρώπη. Κόμπος στο στομάχι είναι η έρευνα του Ιταλού δημοσιογράφου Gabriele Del Grande, σύμφωνα με την οποία περισσότεροι από 21.439 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από το 1988 προσπαθώντας να φτάσουν στην "Ευρώπη - φρούριο".
Όπως ο ίδιος γράφει χαρακτηριστικά: "Η ιστορία που θα μελετήσουν τα παιδιά μας στα σχολικά βιβλία θα γράφει ότι τη δεκαετία του 2000, χιλιάδες έχασαν τη ζωή τους στις θάλασσες της Ιταλίας και χιλιάδες συνελήφθησαν και απελάθηκαν από τις πόλεις μας. Και ο καθένας θα προσποιείται ότι δεν ήξερε".
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει, βασισμένος σε πηγές οργανισμών, στατιστικά στοιχεία, ενημερωτικά δελτία κ.λπ., το 2011 έχασαν τη ζωή τους 2.352 άνθρωποι, 590 το 2012, 801 το 203 και περισσότεροι από 2.300 το 2014. Προσθέτουμε πως περισσότεροι από 600 άνθρωποι, κυρίως πρόσφυγες, χάθηκαν στη Μεσόγειο τους πρώτους μήνες του 2015. Οι σοροί 10.592 πνιγμένων δεν βρέθηκαν ποτέ. Περίπου οι μισοί...
Στη Μεσόγειο και στον Ατλαντικό Ωκεανό, στις ακτές των Κανάριων Νήσων, πνίγηκαν περισσότεροι από 16.500 άνθρωποι. Στη θαλάσσια περιοχή ανάμεσα σε Λιβύη, Αίγυπτο, Τυνησία και Μάλτα, Ιταλία τα θύματα είναι 8.902, εκ των οποίων οι 6.800 δεν εντοπίστηκαν ποτέ. Άλλοι 4.921 άνθρωποι πνίγηκαν στη θάλασσα της Ισπανίας, προερχόμενοι από Μαρόκο, Αλγερία, Δυτική Σαχάρα, Μαυριτανία, Σενεγάλη. Από αυτούς, 2.474 εξακολουθούν να αγνοούνται. Σε υγρό τάφο για περισσότερους από 1.603 πρόσφυγες και μετανάστες έχει μετατραπεί και το Αιγαίο, με τους 878 να αγνοούνται. Στην Αδριατική και στο Ιόνιο, έχουν πνιγεί τουλάχιστον 705 άνθρωποι, 314 εκ των οποίων δεν εντοπίστηκαν ποτέ.
Σε τραγωδία εξελίχθηκε το "ταξίδι προς την ελευθερία" για εκατοντάδες ακόμη που επιχείρησαν να φτάσουν στην Ευρώπη με άλλο τρόπο. Τουλάχιστον 161 νεκροί έχουν εντοπιστεί σε αμπάρια πλοίων ή μέσα σε καρότσες φορτηγών, ακόμη και μέσα σε κουτιά, από την Ελλάδα στην Ιταλία. Κύρια αιτία θανάτου, η ασφυξία. Περισσότεροι από 416 άντρες, γυναίκες και παιδιά, έχουν πνιγεί διασχίζοντας ποτάμια στα σύνορα. Πρώτο ποτάμι στην τραγική αυτή λίστα, είναι ο Έβρος. Ακόμη, 114 πτώματα έχουν εντοπιστεί παγωμένα από το κρύο, κυρίως στα ελληνικά και τουρκικά σύνορα. Σχεδόν 100 θάνατοι έχουν καταγραφεί από νάρκες, ξανά στον Έβρο.
33 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να περάσουν τη Μάγχη με προορισμό την Αγγλία, σε τρένα και φορτηγά, και άλλοι 3 πνίγηκαν. Επίσης, 41 μετανάστες έχουν εντοπιστεί νεκροί από το κρύο, κρυμμένοι στο σύστημα προσγείωσης αεροπλάνων.
Η καταγραφή του Gabrielle Del Grande σταματάει στον Οκτώβριο του 2014. Έκτοτε, ο φρικτός αυτός κατάλογος μεγαλώνει. Ο πόλεμος στη Συρία οξύνεται, το Ισλαμικό Κράτος εξαπλώνεται, οι εντάσεις στις αφρικανικές χώρες αναζωπυρώνονται συνεχώς. Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι και δείχνουν πως η Ευρώπη καλείται να αντιμετωπίσει, έστω και καθυστερημένα, ένα άνευ προηγουμένο προσφυγικό φαινόμενο. Μέχρι την εξεύρεση λύσης, οι λίστες των νεκρών θα γίνονται όλο και μακρύτερες.
Σ. ΡΑΠΑΝΑΚΗΣ
