Έναν κύκλο που μας επιστρέφει δεκαετίες πίσω, σε σκοτεινές εποχές της Ιστορίας της Ευρώπης, με τον αντισημιτισμό, την ισλαμοφοβία και τον ρατσισμό κατά των Ρομά να φουντώνουν και να θέτουν σε ευθεία αμφισβήτηση το αφήγημα των τελευταίων δεκαετιών περί αρχών και αξιών πάνω στις οποίες χτίστηκε το πολιτικό εγχείρημα της Ευρώπης, περιγράφει η ετήσια έκθεση για το 2019 της επιτρόπου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης Ντούνια Μιγιάτοβιτς, η οποία δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα.
Η επίτροπος μάλιστα σημειώνει ότι παρατηρεί πως η Ευρώπη κινείται “αβέβαιη για την κατεύθυνσή της και για τις υποχρεώσεις της σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις οποίες έχουν συμφωνήσει οικειοθελώς”, προσθέτοντας ότι η παρούσα πανδημία του Covid-19 επιδεινώνει τα μακροχρόνια προβλήματα και τονίζει τις αδυναμίες του ευρωπαϊκού συστήματος προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η έκθεση περιγράφει σε πέντε από τα θέματα που εξετάζει τη συνεχιζόμενη υποχώρηση των δημοκρατικών αξιών και τον μη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρη την ήπειρο: “την αυξανόμενη πολιτική και κοινωνική αποδοχή του ρατσισμού, την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών και των προσφύγων, τις απειλές για τα δικαιώματα των γυναικών, την καταστολή της διαφωνίας και τη διάβρωση της δικαστικής ανεξαρτησίας”.
«Ο αντισημιτισμός, η ισλαμοφοβία και ο ρατσισμός εναντίον των Ρομά έχουν φτάσει σε ανησυχητικά επίπεδα. Σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη έχουν επανεμφανιστεί περιστατικά βεβήλωσης νεκροταφείων, επιθέσεων σε άτομα που φορούν θρησκευτικά σύμβολα και επιθέσεων σε χώρους λατρείας. Η ρητορική μίσους και τα εγκλήματα κατά των Ρομά παρέμειναν επίσης διαδεδομένα» δηλώνει η επίτροπος Μιγιάτοβιτς, στην έκθεση του 2019.
Ανθρωπιστικές κρίσεις στην υποδοχή αιτούντων άσυλο
Σχετικά με τη διαχείριση του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος στην Ευρώπη, παρατηρεί αυξανόμενη κανονικοποίηση των παράνομων επαναπροωθήσεων, καθώς και πράξεις που αποσκοπούν στη στέρηση της ανθρώπινης ιδιότητας των ανθρώπων που προσπαθούν να περάσουν τα σύνορα.
Μάλιστα, σημειώνει ότι σε ορισμένα κράτη-μέλη αφέθησαν να αναπτυχθούν και να επιδεινωθούν σοβαρές ανθρωπιστικές κρίσεις σχετικά με τις συνθήκες υποδοχής. “Οι ζωές χιλιάδων μεταναστών και αιτούντων άσυλο έχουν επίσης τεθεί σε κίνδυνο από την κοντόφθαλμη απόφαση για μείωση των κρατικών επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο" τονίζει.
Επίθεση στα δικαιώματα των γυναικών
Η ισότητα ανάμεσα στα φύλα παραμένει εν έτει 2019 ζητούμενο για την Ευρώπη. Οι γυναίκες ακόμα αντιμετωπίζουν διακρίσεις στη δουλειά, στην αμοιβή για ίδια εργασία, υποεκπροσωπούνται στη λήψη πολιτικών αποφάσεων και εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν διάφορα εμπόδια στην πλήρη πρόσβασή τους σε σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και δικαιώματα και μια ατελείωτη ροή σεξιστικής ρητορικής μίσους. Η έκθεση καταγράφει μάλιστα επίθεση στα δικαιώματα και κατακτήσεις των γυναικών “από τη ρητορική και τις πρωτοβουλίες ορισμένων υπερ-συντηρητικών ομάδων που αποσκοπούν στην υποβάθμιση των γυναικών σε παραδοσιακούς ρόλους, σε αντίθεση με τα πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα".
Σε κίνδυνο η ελευθερία του λόγου και οι δημοσιογράφοι
Η ελευθερία του λόγου και συνεπώς η ελευθερία να εκδηλώνεις τη διαφωνία σου βρίσκονται στο στόχαστρο επίσης, με τους δημοσιογράφους και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να δουλεύουν σε εχθρικό περιβάλλον σε αυξανόμενο αριθμό ευρωπαϊκών χωρών. Υπάρχει ρητή αναφορά στη δολοφονία της δημοσιογράφου από τη Μάλτα Δάφνη Καρουάνα Γκαλίσια, για την οποία μάλιστα η επίτροπος έχει στείλει σειρά επιστολών στην κυβέρνηση της Μάλτας. Παράλληλα, η έκθεση αναφέρεται σε κατάχρηση της νομοθεσίας ώστε να διωχθούν ή να φυλακιστούν και στο γεγονός ότι ο δημόσιος λόγος ορισμένων πολιτικών ηγετών νομιμοποίησε εκστρατείες, απειλές και εκφοβισμούς.
Απειλή για τα ανθρώπινα δικαιώματα
Καταγράφεται επίσης προσπάθεια ορισμένων εθνικών αρχών να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους για να επηρεάσουν και να καθοδηγήσουν το δικαστικό σώμα, να απειλήσουν δικαστές.
Τέλος, η επίτροπος προειδοποιεί για τους κινδύνους από την ανεξέλεγκτη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών και τεχνητής νοημοσύνης, ιδίως εναντίον της ιδιωτικής ζωής, της ισότητας και της ελευθερίας της έκφρασης και της συγκέντρωσης, και τονίζει ότι πρέπει να γίνουν πολλά για να βρεθεί η σωστή ισορροπία μεταξύ τεχνολογικής ανάπτυξης και προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αποστολή στην Ελλάδα: Δραματική επιδείνωση της κατάστασης στα νησιά
Στην ετήσια έκθεσή της η επίτροπος αναφέρεται στις αποστολές που έκανε σε κάθε χώρα κατά το 2019. Η επίσκεψη στη χώρα μας έγινε από 26 έως 31 Οκτωβρίου, σε Λέσβο, Σάμο, Κόρινθο και Αθήνα. Κατα την επίσκεψή της συναντήθηκε με τον τότε αρμόδιο υπουργό, τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και τον αναπληρωτή υπουργό Γιώργο Κουμουτσάκο, καθώς και με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη.
Όπως καταγράφει στην έκθεσή της η επίτροπος, παρατήρησε δραματική επιδείνωση της κατάστασης των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο στα νησιά του Αιγαίου σε σχέση με την προηγούμενη επίσκεψή της στη χώρα μας, τον Ιούνιο του 2018, την οποία μάλιστα συνοψίζει με τη φράση της ότι η ζωή των αιτούντων άσυλο στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης των νησιών έχει μετατραπεί σε “αγώνα επιβίωσης”. Θυμίζει επίσης ότι ζήτησε από τις ελληνικές αρχές να πάρουν άμεσα μέτρα για την κάλυψη των ζωτικών αναγκών όλων αυτών των ανθρώπων και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, ενώ σχολιάζοντας το νέο τότε νομοσχέδιο περί ασύλου της κυβέρνησης η επίτροπος υπογράμμισε ότι ο νόμος και η εφαρμογή του δεν πρέπει να οδηγούν σε ολοένα μεγαλύτερη κράτηση και πρέπει να διασφαλίζει ότι οι αιτήσεις ασύλου όλων εξετάζονται ατομικά και υπάρχει αποτελεσματικός τρόπος να προσφύγουν κατά αρνητικών αποφάσεων.
Επιπλέον, η αναγγελία κατασκευής κλειστών κέντρων στα νησιά είχε κινητοποιήσει την επίτροπο και τον περασμένο Δεκέμβριο είχε απευθύνει επιστολή προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, με την οποία ζητούσε μεταξύ άλλων πληροφορίες για το καθεστώς στέρησης της ελευθερίας που θα εφαρμόζεται στις συγκεκριμένες εγκαταστάσεις, για τις εγγυήσεις της ελληνικής Πολιτείας ότι η κράτηση θα χρησιμοποιείται ως ύστατο μέτρο και ποιες θα είναι οι εναλλακτικές της κράτησης για τους ευάλωτους ανθρώπους των νησιών και τα παιδιά.
Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.
