"Το πραγματικά σημαντικό είναι ότι κάποιοι άνθρωποι σώθηκαν. Κι είναι σήμερα εδώ μαζί μας να γιορτάζουν". Αυτό είναι που μετράει για τον 50χρονο Ελ Χαΐμι Εμάντ, τον 46χρονο Ιμπραχίμ Μούσσα Μαχμούντ και τον 35χρονο Τζέκα Γκάνι, τους μετανάστες ψαράδες που αψήφησαν τις πολύ άσχημες καιρικές συνθήκες και κατάφεραν να σώσουν πάρα πολύ κόσμο με τα καΐκια τους στο Μάτι. Οι τρεις τους μιλούν στην "Αυγή" λίγες ώρες αφότου πήραν την ελληνική υπηκοότητα και φιλοξενήθηκαν στο Προεδρικό Μέγαρο σε ένδειξη τιμής για την αυτοθυσία και την αλληλεγγύη που επέδειξαν σε εκείνη την κατά τ' άλλα ολόμαυρη 23η Ιουλίου.
"Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ αυτή τη μέρα"
"Σήμερα ένιωσα πολύ μεγάλη χαρά, είμαι ευτυχισμένος", μας λέει ο Ιμπραχίμ για την απονομή της ελληνικής ιθαγένειας. Το προηγούμενο βράδυ δεν μπορούσαν να κοιμηθούν από την αγωνία με την οικογένειά του. Συνέβαλαν όμως και τα κανάλια που τον αναζητούσαν για συνέντευξη, προσθέτει γελώντας. Η φωνή του από την άλλη γραμμή του τηλεφώνου ακούγεται ζεστή και πραγματικά χαρούμενη. Είναι ευγενικός και δείχνει να τρέφει απεριόριστη αγάπη για τον τόπο που ζει τα τελευταία τριάντα χρόνια και τους ανθρώπους του.
"Όταν σώσαμε τον κόσμο, το κάναμε από την ψυχή μας. Είμαστε υποχρεωμένοι σε αυτή τη χώρα και θέλουμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο γίνεται. Έχω φάει ψωμί εδώ, έχω γνωρίσει πολύ κόσμο και θέλω όσο μπορώ να κάνω καλό", λέει ο Ιμπραχίμ. Εξηγώντας γιατί θεωρεί σημαντική την απονομή της υπηκοότητας, αναφέρει πώς έτσι πλέον νιώθει Έλληνας "και από μέσα, στην καρδιά, και απ' έξω, με χαρτιά". Σπεύδει ωστόσο να προσθέσει: "Το πραγματικά σημαντικό είναι ότι κάποιοι άνθρωποι σώθηκαν και είναι σήμερα εδώ μαζί μας να γιορτάζουν".
Η εικόνα που δεν θα ξεχάσει ποτέ του είναι εκείνη με τα μάτια των μικρών παιδιών όταν βρέθηκε δίπλα τους στη θάλασσα με το καΐκι. "Αν είχαμε αργήσει λίγα λεπτά ακόμη, θα είχαν πεθάνει. Τα έβλεπα να κλαίνε και να ζητούν βοήθεια. Όταν τα έβγαλα από τη θάλασσα και με αγκάλιασαν, άρχισα να κλαίω και εγώ. Από την καρδιά μου, από τη χαρά που σώθηκαν". Όσο για τις αντίξοες συνθήκες που αψήφησαν, σχολιάζει, "όταν βλέπεις αυτά τα πρόσωπα, τόσους ανθρώπους να σε χρειάζονται, δεν μπορείς να γυρίσεις πίσω".
"Μέχρι τότε ήμουν ο... αλλοδαπός"
Το πρόσωπο του ρατσισμού έχει γνωρίσει ο Ελ Χαΐμι Εμάντ, που πριν τη φωτιά τον αντιμετώπιζαν συχνά με άσχημο τρόπο. "Μ' έκαναν να νιώθω ότι είμαι ξένος, αλλοδαπός", λέει. Ωστόσο, μετά από εκείνη την ημέρα, τα πάντα άλλαξαν. "Έχω ανεβεί πολύ στα μάτια τους πλέον. Με βρήκαν στο λιμάνι και μου έδιναν συγχαρητήρια". Αν και τον ενοχλεί που παλιά τού φέρονταν διαφορετικά, όλα πλέον επισκιάζονται από την περηφάνια που νιώθει για εκείνη την πράξη και τη ζεστασιά που νιώθει στις συμπεριφορές των άλλων, από παντού πλέον, ακόμη και από τον πρωθυπουργό. "Ο κ. Τσίπρας τήρησε τον λόγο του και μας έδωσε μεγάλη δύναμη και με τα λόγια και με τις πράξεις του. Μας μίλησε όμορφα και μας ρώτησε αν χρειαζόμαστε κάτι. Δεν θα το ξεχάσουμε".
Πάντως το μέλλον προμηνύεται δύσκολο. "Ειδικά τώρα τον χειμώνα, τα μεροκάματα είναι λίγα. Οι άσχημες καιρικές συνθήκες δεν μου δίνουν τη δυνατότητα να κάνω περισσότερα από 10 μεροκάματα και με αυτά πρέπει να ζήσω τα τρία μου ανήλικα παιδιά. Εύχομαι τα πράγματα να αλλάξουν και για μένα, αλλά και για όλους τους Έλληνες".
"Τώρα θα έχω το δικό μου καϊκάκι"
Η χαρά για την απονομή της υπηκοότητας έχει ηθική, αλλά και πρακτική αξία, τονίζει ο Τζέκα Γκάνι. "Αύριο - μεθαύριο θα μπορώ να κάνω κάτι δικό μου. Θα μπορώ να έχω το δικό μου καϊκάκι και να δουλέψω νόμιμα. Έπρεπε να παντρευτώ Ελληνίδα για να συμβεί, κάτι που, καταλαβαίνετε, δεν είναι εύκολο και δεν μπορείς με βάση αυτό να καθορίζεις τη ζωή σου".
Τη μέρα της πυρκαγιάς δούλευε στο καΐκι. Όταν είδε καπνό, δεν μπορούσε σε καμία περίπτωση να φανταστεί τι θα επακολουθούσε. "Γυρνώντας με το καΐκι, έδεσα στο λιμάνι και πήγα σπίτι. Όταν άνοιξε την τηλεόραση είδα από τις ειδήσεις τι είχε αρχίσει να συμβαίνει και πήρα το μηχανάκι μου να δω τι γίνεται. Οι περισσότεροι δρόμοι ήταν κλειστοί από την αστυνομία, αλλά κατάφερα να πλησιάσω κοντά. Η φωτιά δεν είχε περάσει ακόμη τη Λεωφόρο Μαραθώνος. Γυρνώντας από εκεί πήγα σε ένα πάργκινκ όπου συζητούσαμε για τη φωτιά, ώσπου καταλαβαίνω ότι έλειπε το καΐκι της δουλειάς. Πήρα τον ιδιοκτήτη, ο οποίος μου είπε ότι δεν μπορούσε να μιλήσει καθώς είχε πάει να βοηθήσει. Έτσι λοιπόν πήρα κι εγώ μια γνωστή μου και φύγαμε να πάμε με τη βάρκα μου να βοηθήσουμε".
Η εικόνα που δεν θα φύγει ποτέ από το μυαλό του είναι μιας κοπέλας στο λιμάνι. "Βρισκόταν μέσα στο αμάξι μαζί με το μωρό της, 2-3 μηνών. Την παρακαλούσα να τους πάρω και να τους πάω στα λιμενικά πλοία. Δεν ερχόταν με τίποτα. Φοβόταν και ήθελε τον άντρα της. Μακάρι να σώθηκε. Μακάρι να μη συμβεί ποτέ ξανά τέτοια καταστροφή".
