Μεγάλη αναστάτωση φαίνεται να επικρατεί στον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης. Το σχέδιο νόμου του Χρήστου Σπίρτζη για τις αστικές συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης, που είδε το φως της δημοσιότητας, κάνει εμφανή την πρόθεση της κυβέρνησης να αποκτήσει η πόλη δημόσια αστική συγκοινωνία, κάτι που αντιπαλεύουν η διοίκηση και οι εργαζόμενοι στον ιδιότυπο αυτόν οργανισμό.
Έναν οργανισμό που πλασάρεται ως ιδιωτικός, αλλά λαμβάνει πακτωλό χρημάτων από το Δημόσιο και που έχει εξασφαλισμένα κέρδη για τους μετόχους του ακόμη και όταν «το ταμείον είναι μείον». Έναν οργανισμό που το μετοχολόγιό του παραμένει «επτασφράγιστο μυστικό», στον οποίο βασιλεύει η οικογενειοκρατία, που η μεγάλη μερίδα των εργαζομένων του είναι και μέτοχοι, που παρέχει κακής ποιότητας υπηρεσίες, που πληρώνει παχυλά ενοίκια για ακίνητα που νοικιάζει από μια άλλη εταιρεία, τον Ηρακλή που ανήκει και αυτή σε μετόχους του ΟΑΣΘ, που... που...
Διάλογος με τα λεωφορεία στον δρόμο
Το ισχυρό συνδικάτο του ΟΑΣΘ αποφάσισε -ως γνωστόν- να προχωρήσει από αύριο σε επίσχεση εργασίας διεκδικώντας τα δελουλευμένα δύο μηνών και το δώρο του Πάσχα. Μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές το συνδικάτο επέμενε στη σκληρή αυτή στάση και ζητούσε τετραμερή συνάντηση (εργαζόμενοι και διοίκηση του ΟΑΣΘ με τους υπουργούς Μεταφορών και Υποδομών και Οικονομικών) για να συζητηθούν όλα.
Ο Χρήστος Σπίρτζης ξεκαθάρισε ότι προϋπόθεση για να συνεχιστεί ο διάλογος με τον ΟΑΣΘ (διοίκηση και εργαζόμενους) είναι τα αστικά λεωφορεία να κυκλοφορούν στους δρόμους, διαφορετικά εμφανίζεται αποφασισμένος να βάλει «τέλος» σ’ αυτήν την ομηρεία της Θεσσαλονίκης. Όπως φάνηκε, το υπουργείο είναι προετοιμασμένο και ο «άσος στο μανίκι» που έπεσε πριν από λίγες ημέρες στο τραπέζι είναι το σχέδιο νόμου για τις αστικές συγκοινωνίες, μέσα από το οποίο μπαίνουν «τίτλοι τέλους» για τον ΟΑΣΘ.
Έτσι δεν αποκλείεται, αν οι εργαζόμενοι προχωρήσουν σε επίσχεση εργασίας το σχέδιο νόμου να έρθει πολύ πριν από τους αρχικούς σχεδιασμούς προς ψήφιση στη Βουλή.
Τα λεωφορεία ανήκουν στο κράτος
Το σχέδιο νόμου φαίνεται, όμως, να μην είναι ο μόνος «άσος» στο μανίκι του Σπίρτζη. Στις δηλώσεις του για το θέμα του ΟΑΣΘ ο υπουργός στάθηκε ιδιαίτερα στο άρθρο 2 της σύμβασης του Οργανισμού με το κράτος. Αυτό προβλέπει ότι «κτήρια, εγκαταστάσεις πάσης φύσεως, μηχανήματα, εργαλεία, υλικά, εξαρτήματα, συσκευές, σταθμοί αυτοκινήτων, συνεργεία, λεωφορεία, αλλά μεταφορικά μέσα και γενικά κάθε κινητό ή ακίνητο, όπως αυτά θα έχουν διαμορφωθεί την 31.12.2009, περιέρχονται, αυτοδίκαια, την 1η Ιανουαρίου 2010 στο Ελληνικό Δημόσιο, άνευ ανταλλάγματος, εφόσον η αξία αυτών θα έχει αποσβεστεί». Στην περίπτωση που τα περιουσιακά στοιχεία δεν έχουν πλήρως αποσβεστεί την 31.12.2009, κατά την υποχρεωτική περιέλευση αυτών στο Ελληνικό Δημόσιο, το Ελληνικό Δημόσιο καταβάλλει στον ΟΑΣΘ τη μη αποσβεσθείσα αξία». Κατά τον υπουργό ήδη τα λεωφορεία και τα ακίνητα του ΟΑΣΘ ανήκουν στο Δημόσιο, αφού στην παράταση της ισχύος της σύμβασης που υπογράφτηκε το 2008 δεν αναφέρεται πουθενά ότι παρατείνεται και η ισχύς του συγκεκριμένου άρθρου της αρχικής σύμβασης.
Έτσι κανονικά ο ΟΑΣΘ θα έπρεπε από το 2010 και μετά να πληρώνει «ενοίκιο» στο Ελληνικό Δημόσιο για τη χρήση των λεωφορείων και των κτηρίων του. Βέβαια ο ΟΑΣΘ φρόντισε από πολύ νωρίς τα κτήρια που χρησιμοποιεί να μην του ανήκουν τυπικά και μέτοχοί του ίδρυσαν την εταιρεία Ηρακλής. Σε αυτήν ανήκουν οι εγκαταστάσεις και τις νοικιάζει πανάκριβα στον ΟΑΣΘ...
Πώς θα γίνει η μετάβαση
Το σχέδιο νόμου προβλέπει την εκκαθάριση του ΟΑΣΘ εν λειτουργία και τη δημιουργία νέου δημόσιου φορέα που θα αναλάβει το έργο της αστικής συγκοινωνίας στη Θεσσαλονίκη το αργότερο έως τον Δεκέμβριο του 2019. Στις 39 σελίδες του και μέσα από 45 άρθρα περιγράφεται με σαφήνεια ο δρόμος που θα ακολουθηθεί για να αποκτήσει η Θεσσαλονίκη δημόσιο φορέα αστικής συγκοινωνίας.
Το σχέδιο νόμου προβλέπει τη σύσταση δύο εταιρειών. Μίας με την επωνυμία Οργανισμός Συγκοινωνιακού Έργου Θεσσαλονίκης (ΟΣΕΘ), η οποία θα αντικαταστήσει το σημερινό Συμβούλιο Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΣΑΣΘ) και έργο της θα είναι ο συντονισμός, η εποπτεία και ο έλεγχος όλων των δημόσιων αστικών συγκοινωνιών (αστικά λεωφορεία, μετρό, ΚΤΕΛ κ.λπ.). Ο ΟΣΕΘ θα είναι 100% δημόσιος και θα διοικείται από εννεαμελές συμβούλιο. Στο σχέδιο νόμου προβλέπεται τα έξι μέλη να τα διορίζει ο εκάστοτε αρμόδιος υπουργός και τα τρία να είναι εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης.
Ο Χρ. Σπίρτζης, ωστόσο, στη διαβούλευση που είχε με τους δημάρχους δέχτηκε να διαφοροποιηθεί η σύνθεση της διοίκησης και να ενισχυθεί η συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης. Το μετοχικό κεφάλαιο του ΟΣΕΘ ορίζεται στις 600.000 ευρώ, ενώ στον νέο φορέα θα περάσουν οι εργαζόμενοι του ΣΑΣΘ.
Ο ΟΣΕΘ θα μπορεί να συστήσει συνθυγατρική εταιρεία με την επωνυμία Αστικές Συγκοινωνίες Θεσσαλονίκης Α.Ε. (ΑΣΥΘ) και θα είναι αυτή που θα αναλάβει το έργο της αστικής συγκοινωνίας. Η μετάβαση από τον ιδιωτικό ΟΑΣΘ στη δημόσια ΑΣΥΘ προβλέπεται να γίνει το αργότερο στις 3 Δεκεμβρίου του 2019 και η διαδικασία που θα ακολουθηθεί είναι η εξής:
α) Με την ψήφιση του νόμου και τη δημοσίευσή του στο ΦΕΚ ο ΟΑΣΘ θα τεθεί σε καθεστώς εκκαθάρισης και άρα θα περάσει στον έλεγχο του Δημοσίου.
β) Ο υπό εκκαθάριση οργανισμός θα διοικείται από εξαμελές συμβούλιο εκκαθαριστών, τα πέντε μέλη του οποίου θα διορίζει ο υπουργός και το ένα οι μέτοχοι του ΟΑΣΘ.
γ) Με την περαίωση της διαδικασίας εκκαθάρισης του ΟΑΣΘ και χωρίς άλλη διαδικασία το μεταφορικό έργο θα εκτελείται από ’κεί και έπειτα από την ΑΣΥΘ, ενώ το προσωπικό του ΟΑΣΘ θα περιέλθει στην ΑΣΥΘ και θα αμείβεται από τη στιγμή που θα ξεκινήσει η εκκαθάριση με βάση το ενιαίο μισθολόγιο.
Ο ΟΑΣΘ με μόνο σύμμαχό τους "γαλάζιους", απέναντί του το επιβατικό κοινό
Βέβαιο είναι ότι ο ΟΑΣΘ θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να μην υλοποιηθεί το σχέδιο Σπίρτζη. Ήδη ο πρόεδρος του Οργανισμού, αλλά και το συνδικάτο των εργαζομένων το χαρακτήρισαν «αντισυνταγματικό». Μάλιστα ο πρώτος εκτίμησε ότι οι θεσμοί θα «μπλοκάρουν» το σχέδιο (!), ενώ προανήγγειλε και δικαστικό αγώνα αν το νομοσχέδιο κατατεθεί στη Βουλή.
Ο ΟΑΣΘ ήδη έχει σύμμαχο τη Ν.Δ. που τάσσεται υπέρ των ιδιωτικών αστικών συγκοινωνιών. Επίσης θα έχει συμμάχους όλους τους φορείς που οι «γαλάζιες» διοικήσεις τους έχουν «αλλεργία» σε κάθε τι δημόσιο ή έχουν και επιχειρηματικά συμφέροντα. Εξάλλου πρόεδρος Επιμελητηρίου και παραδοσιακό στέλεχος της Ν.Δ. δεν κρύβει το ενδιαφέρον να είναι εκείνος που θα αναλάβει την αστική συγκοινωνία μετά τον ΟΑΣΘ.
Θα έχει συμμάχους και τους «γαλάζιους» δημάρχους που ήδη ζητούν το συγκοινωνιακό έργο να το έχουν ιδιώτες και όχι το Δημόσιο στη Θεσσαλονίκη. Δεν θα έχει όμως σύμμαχο την κοινωνία της Θεσσαλονίκης, που στις προηγούμενες πολυήμερες κινητοποιήσεις των εργαζομένων του ΟΑΣΘ δεν έδειξε καμία αλληλεγγύη στον αγώνα τους...
Από αύριο, Δευτέρα, το επιβατικό κοινό του ΟΑΣΘ πολύ πιθανόν να αναγκαστεί για μια ακόμη φορά να διανύει καθημερινά πολλά χιλιόμετρα περπατώντας για να πάει στις δουλειές του ή να πληρώνει ταξί. Η διοίκηση του ΟΑΣΘ προσπαθεί να καταβάλει έναν μισθό στους εργαζόμενους προκειμένου να μην έχουν το δικαίωμα επίσχεσης.
