Το πανεπιστήμιο για την Αριστερά δεν αποτελεί ένα χώρο στείρας μάθησης και εξειδίκευσης, δεν αποτελεί απλά τη συνέχεια ενός εντατικοποιημένου σχολείου. Είναι ο κυρίως μαζικός κοινωνικός χώρος στον οποίο βρίσκεται, ζει και σπουδάζει η πλειοψηφία της νεολαίας. Μέσα από αυτή τη συνύπαρξη φοιτητών, καθηγητών, των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας γεννώνται όχι μόνο συγκλίσεις, αλλά και συγκρούσεις - αντιθέσεις. Μέσα στα ΑΕΙ συγκρούονται αντίπαλες απόψεις και σχέδια για τα ίδια, απόψεις που έχουν ιδεολογική φόρτιση και συγκροτούνται πάνω στα κεντρικά πολιτικά και κοινωνικά επίδικα της συγκυρίας. Έτσι, το πανεπιστήμιο αναδύεται διαχρονικά ως χώρος αμφισβήτησης, συνιστά τον κατ’ εξοχήν χώρο πολιτικοποίησης των νέων ανθρώπων. Γι’ αυτό η υπεράσπιση του ασύλου, που αποτελεί δικλίδα ασφαλείας, είναι κρίσιμη συνθήκη για την έμπρακτη ελεύθερη διακίνηση των ιδεών.
Η Αριστερά θέλει να παρεμβαίνει με διεκδικητικά και μαχητικά χαρακτηριστικά στο πλαίσιο αυτό, επιχειρώντας να αλλάζει τόσο με τον λόγο όσο και με την πρακτική της, συνειδήσεις και αντιλήψεις, επιχειρεί να συζητά ως αναπόσπαστο κομμάτι της φοιτητικής κοινότητας για τα κοινά προβλήματα και να παλεύει να πετύχει υλικές νίκες γι’ αυτά στο σήμερα. Για να τα κάνει όμως αυτά, καλείται να καταρρίψει κάποιους μύθους.
1. “Η συλλογική πάλη είναι αδιέξοδη”
Πρώτον, τον μύθο ότι η συλλογική πάλη είναι αδιέξοδη, και άρα ότι ο καθένας και η καθεμιά μπορεί να τα καταφέρει μόνος του. Πρέπει να αποδομήσουμε επομένως τη λογική του ατομικού δρόμου και της ατομικής ανέλιξης, προτάσσοντας τη συλλογικότητα έναντι της ατομικότητας, την έννοια της συλλογικής διεκδίκησης. Σήμερα, ενώ το φοιτητικό κίνημα έχει πολλές δυνατότητες δράσης και διαλόγου με την κεντρική πολιτική εξουσία, ενώ το υπουργείο Παιδείας έχει προσπαθήσει να φτιάξει μια συνολική διαδικασία διαλόγου για την παιδεία, οι φοιτητικοί σύλλογοι έλαμψαν διά της απουσίας τους. Πρόκειται για την εδραίωση της ηγεμονίας του νεοφιλελευθερισμού κυρίως στο επίπεδο της καθημερινότητας των φοιτητών. Το φοιτητικό κίνημα μένει πλέον αμήχανο μπροστά στο πέρασμα του νεοφιλελευθερισμού.
2. Η “φύση” του κινήματος
Δεύτερον, καλούμαστε να εγκαταλείψουμε τις παγιωμένες αντιλήψεις του παρελθόντος για τη “φύση” του κινήματος. Σήμερα, που το πανεπιστήμιο προάγει όλο και περισσότερο την εντατικοποίηση, οι συμφοιτητές μας προσπαθούν όλο και περισσότερο να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις του νέου πανεπιστημίου και απαξιώνουν κάθε έννοια συλλογικής διαδικασίας. Έτσι, αποτελεί αναγκαιότητα ο επανακαθορισμός του ίδιου του φοιτητικού κινήματος, των εργαλείων και των δομών του.
3. “Κάποιοι άλλοι θα λύσουν τα προβλήματα”
Τρίτον, οφείλουμε να σπάσουμε την ιδιότυπη ανάθεση που επικρατεί εντός του φοιτητικού σώματος, και την πεποίθηση ότι κάποιοι άλλοι θα λύσουν τα προβλήματα των φοιτητών. Η επαναφορά της συνδιοίκησης αποτελεί το πρώτο βήμα και ένα έναυσμα ώστε να ανασυγκροτηθούν οι φοιτητικοί σύλλογοι και να αποκτήσουν αναβαθμισμένο ρόλο και έργο. Σε αυτό το πλαίσιο είναι σημαντικό να διεκδικούμε από την κυβέρνηση να κάνει πράξη το νέο νομοσχέδιο για τη συνδιοίκηση των φοιτητών (δικαίωμα λόγου και ψήφου) σε όλα τα συλλογικά όργανα λήψης αποφάσεων των πανεπιστημίων, με ταυτόχρονη κατάργηση των Συμβουλίων Ιδρύματος.
Ζητάμε συνδιοίκηση
Κρίνουμε πλέον ότι η συμμετοχή των φοιτητών θα πρέπει να ξεκινάει από τις διαδικασίες των Γενικών Συνελεύσεων τμημάτων, όργανα τα οποία είναι υπεύθυνα για τη δομή των προγραμμάτων σπουδών μέχρι και τα καθημερινά ζητήματα ακαδημαϊκού και οργανωτικού χαρακτήρα που προκύπτουν. Πρέπει να επεκταθεί τόσο στις συνελεύσεις των κοσμητειών των σχολών όσο και στη Σύγκλητο των ιδρυμάτων. Η σημασία της ουσιαστικής συνδιοίκησης αναδεικνύεται λοιπόν από τη μεγάλη σημασία των αποφάσεων που λαμβάνονται συνολικά από τα όργανα του πανεπιστημίου.
Για να πετύχουμε σε αυτό ως φοιτητές καλούμαστε να αναμορφώσουμε τις διαδικασίες μας, να μάθουμε να συζητάμε με σοβαρότητα, και να εκπροσωπούμε συλλογικά τις αποφάσεις μας στα συλλογικά όργανα του πανεπιστημίου. Η ανασυγκρότηση των διοικητικών συμβουλίων των σχολών και η επανασύσταση της ΕΦΕΕ είναι το επόμενο βήμα για να περάσουμε σε μια εποχή διεκδικήσεων και όχι απλά αμυντικών αιτημάτων. Σήμερα καλούμαστε να φτιάξουμε εμείς τα αντιπαραδείγματα, καθώς οι συγκρούσεις και οι μετασχηματισμοί που πραγματοποιούνται είναι πρωτόγνωροι.
Ως νεολαία ΣΥΡΙΖΑ θα εργαστούμε για να στρέψουμε τους φοιτητές ξανά στις συλλογικές τους διαδικασίες, να αναγνωρίσουμε τους πραγματικούς αντίπαλους και συμμάχους και με τις υπόλοιπες κοινωνικές δυνάμεις να αγωνιστούμε για την Παιδεία και την κοινωνία που θέλουμε.
* Ο Ευθύμης Λαμπαδάς είναι μέλος του γραφείου Σπουδάζουσας Αθήνας N. ΣΥΡΙΖΑ
