Έντονα προβληματισμένοι εμφανίστηκαν οι δήμαρχοι στο τακτικό συνέδριο της ΚΕΔΕ, που ολοκληρώθηκε χθες στη Θεσσαλονίκη, καθώς βλέπουν νέα μείωση των πόρων της Αυτοδιοίκησης. Η αγωνία τους εντείνεται για την έκβαση των διαπραγματεύσεων και δεν είναι λίγοι εκείνοι που φοβούνται νέες μειώσεις. Την ίδια ώρα, δεν δείχνουν διατεθειμένοι να βρουν σημεία σύγκλισης με την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, εκτιμώντας ότι ο διάλογος για την αναθεώρηση του "Καλλικράτη" δεν ανταποκρίνεται στο αίτημά τους για αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων, αλλά περιορίζεται στη θέσπιση απλής αναλογικής, πρόταση με την οποία διαφωνούν. Κι όλα αυτά, παρ’ ότι ο υπουργός Εσωτερικών Π. Σκουρλέτης κάλεσε τους αιρετούς στο τραπέζι του διαλόγου για τη συνολική θεσμική ανασυγκρότηση της Δημόσιας Διοίκησης, ορίζοντας την απλή αναλογική ως αναπόσπαστο μέρος της συνολικής μεταρρυθμιστικής προσπάθειας.
Βαρύ το κλίμα
Έτσι, στο συνέδριο, παρ’ ότι δεν κυριάρχησε η σκληρή γραμμή αυτών που ζητούσαν ρήξη με την κυβέρνηση, διατυπώθηκαν θέσεις οι οποίες αποτύπωναν τη δυσφορία και τον έντονο προβληματισμό των αιρετών. Οι δήμαρχοι επέμειναν στη θέση ότι δεν συναινούν στην αλλαγή του εκλογικού νόμου με απλή αναλογική εάν δεν ολοκληρωθεί ο διάλογος για την μεταρρύθμιση. Άλλωστε, αυτή η θέση αποτελεί επικαιροποίηση πρόσφατης απόφασης που ελήφθη στο συνέδριο του Βόλου, πριν από έναν μήνα. Οι δήμαρχοι έθεσαν εκ νέου το αίτημα για αύξηση της χρηματοδότησης. Επίσης, εξέφρασαν τη διαφωνία τους με το περιεχόμενο πρόσφατων νομοθετικών ρυθμίσεων, που, όπως είπαν, "αγνοεί τις προτάσεις της Αυτοδιοίκησης". Ιδιαίτερη αναφορά έκαναν στην πρόσφατη ρύθμιση για την κινητικότητα των υπαλλήλων, υποστηρίζοντας ότι, εφόσον καταργείται η σύμφωνη γνώμη του δημάρχου για τη μετάταξη υπαλλήλων, αυτό θα οδηγήσει σε αποψίλωση των υπηρεσιών των απομακρυσμένων δήμων.
Σε αυτό το πλαίσιο, η συζήτηση για θεσμικές αλλαγές στην Αυτοδιοίκηση μάλλον παγώνει και μένει να φανεί εάν θα γεφυρωθούν οι διαφορές. Να σημειωθεί ότι τόσο ο υπουργός Εσωτερικών Π. Σκουρλέτης όσο ο γ.γ. Εσωτερικών και πρόεδρος της Επιτροπής για την Αναθεώρηση του "Καλλικράτη" Κ. Πουλάκης στις ομιλίες τους υπογράμμισαν ότι η απλή αναλογική είναι αναπόσπαστο μέρος της συνολικής μεταρρύθμισης της Αυτοδιοίκησης και ως τέτοιο καλούν τους αιρετούς στην συνέχιση του διαλόγου.
Οι προτάσεις Σκουρλέτη
Θέτοντας την ανάγκη για "ένα δημοκρατικά διαρθρωμένο σύστημα μεταξύ των σχέσεων κράτους και Αυτοδιοίκησης", ο υπουργός Εσωτερικών, μιλώντας στο συνέδριο της ΚΕΔΕ, εξέφρασε την βούληση για την εκπόνηση ενός σχεδίου περιφερειακής πολιτικής και τοπικής ανάπτυξης. Σε αυτό το πλαίσιο ενέταξε την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων της Αυτοδιοίκησης από το κράτος. Έκανε δε ένα βήμα παραπέρα, προτείνοντας αποκέντρωση και εντός των δήμων και των Περιφερειών με σκοπό την ενεργή εμπλοκή των πολιτών στον έλεγχο της άσκησης διοίκησης.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Π. Σκουρλέτης χαρακτήρισε κατάλληλο πεδίο την Τοπική Αυτοδιοίκηση για την εφαρμογή της απλής αναλογικής, γιατί, όπως εξήγησε, η εγγύτητα των πολιτών με τη δημοτική αρχή μπορεί να εξασφαλίσει αποτελεσματικότητα στην επίλυση τοπικών προβλημάτων μέσα από την ενίσχυση της συμμετοχής, πράγμα που οδηγεί στην ενδυνάμωση της Δημοκρατίας. Ο υπουργός απάντησε και στην άρνηση των δημάρχων για την εφαρμογή της απλής αναλογικής στη διαδικασία ανάδειξής τους, υποστηρίζοντας πως οι δυσλειτουργίες μπορούν να αποφευχθούν εφόσον και οι δύο πλευρές εργαστούν από κοινού και ληφθούν υπ’ όψιν όλες οι παράμετροι.
Τη θέση της απλής αναλογικής υπερασπίστηκαν οι αριστερές δυνάμεις στην ΚΕΔΕ, με χαρακτηριστική την τοποθέτηση του επικεφαλής της Ριζοσπαστικής Αυτοδιοικητικής Ανατροπής Δημ. Μπίρμπα, ο οποίος σημείωσε ότι αυτό το εκλογικό μοντέλο λειτουργεί αποτελεσματικά σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Εξήγησε, μάλιστα, ότι ευνοεί τις συνεργασίες και τις συγκλίσεις, φέρνοντας τον πολίτη πιο κοντά στον φορέα άσκησης εξουσίας. Βέβαια, η πλειονότητα των δημάρχων έθεσε ζήτημα διοίκησης των δήμων, υποστηρίζοντας ότι η απλή αναλογική θα αποδυναμώσει τη διοικούσα παράταξη στη λήψη κρίσιμων αποφάσεων, εξωθώντας τη σε συμπράξεις με μειοψηφίες που δεν θα έχουν κοινό προγραμματικό σχέδιο. Δεν ήταν οι λίγες οι φορές που οι αιρετοί υποστήριξαν ότι με την απλή αναλογική η διοικούσα παράταξη θα είναι έρμαιο εκβιασμών από τη μειοψηφία. Σε αυτό το πλαίσιο αναφέρθηκαν σε δυσκολίες που εντοπίζονται στη λήψη κρίσιμων αποφάσεων, όπως η υποβολή αιτήματος δανειοδότησης από πιστωτικά ιδρύματα όπου απαιτείται διευρυμένη πλειοψηφία από το δημοτικό συμβούλιο, η οποία εξασφαλίζεται με δυσκολία.
Έχοντας υπ’ όψιν αυτά τα παραδείγματα, ο γ.γ. Εσωτερικών και πρόεδρος της Επιτροπής για την Αναθεώρηση του "Καλλικράτη" Κ. Πουλάκης σημείωσε πως "Με την απλή αναλογική ο ρόλος του δημάρχου μπορεί να είναι θεσμικά πιο ενισχυμένος, καθώς πολιτικά θα είναι υποχρεωμένος να βρίσκει σημεία συναινέσεων και συγκλίσεων". Υπενθύμισε ότι η απλή αναλογική είναι πλέον θεσμοθετημένη από την κυβέρνηση και κάλεσε την Αυτοδιοίκηση "να μην είναι ουραγός των εξελίξεων".
Προτεραιότητα οι πόροι
Ωστόσο, το άνοιγμα της κυβέρνησης στον διάλογο για την ενίσχυση της Δημοκρατίας δεν φαίνεται να πείθει τους αιρετούς, οι οποίοι θέτουν ως προτεραιότητα του διαλόγου να μη μειωθεί η κρατική χρηματοδότηση κατά 10% για το 2017. Η πλειονότητα των δημάρχων θέτει ως προϋπόθεση την ικανοποίηση οικονομικών αιτημάτων προκειμένου να διαμορφωθεί κλίμα εμπιστοσύνης για να προχωρήσει ο διάλογος. Δεν ήταν λίγοι αυτοί που έλεγαν ότι "Δεν μπορεί να προχωρήσει κανένας διάλογος, τη στιγμή που γίνονται νέες περικοπές στους πόρους της Αυτοδιοίκησης, η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς δεν έχει κλείσει και δεν υπάρχει διασφάλιση για κατανομή των ίδιων πόρων με το 2016".
