Με επιχειρήματα όπως ή η συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας εφαρμόζεται ή αλλιώς έρχεται η πολιτική Όρμπαν με την Ελλάδα να "κλειδώνεται" πρακτικά εκτός ευρωπαϊκών συνόρων και να μετατρέπεται σε απέραντο καταυλισμό προσφύγων, εμφανίστηκε χθες ο επικεφαλής του think-tank "Πρωτοβουλία Ευρωπαϊκής Σταθερότητας" (European Stability Initiative - ESI) Τζέραλντ Κνάους, που θεωρείται εμπνευστής της εν λόγω "συμφωνίας" μιλώντας σε διεθνές συνέδριο δημάρχων για το προσφυγικό. Το συνέδριο διοργάνωσε η αυστριακή ΜΚΟ Act.Now που ιδρύθηκε μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο. Το συνέδριο της Αθήνας επιμελούνταν ο Χάνες Σβόμποντα, πρώην ευρωβουλευτής και πρόεδρος της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Μπορεί η απουσία των Τούρκων δημάρχων, λόγω της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα μετά και την επιβολή της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης, να ήταν αισθητή, ο βασικός ομιλητής της πρωινής συνεδρίας Τζέραλντ Κνάους, ωστόσο, δεν φάνηκε να λαμβάνει καθόλου υπ' όψιν κατά την εισαγωγική του ομιλία τι συμβαίνει αυτήν τη στιγμή στην Τουρκία. Επικεντρώθηκε στο πώς πρέπει να εφαρμοστεί πλήρως η συμφωνία από όλες τις πλευρές. Χωρίς καμία σύνδεση με την τρέχουσα πραγματικότητα και τις δυνητικές συνέπειες της πολιτικής αναταραχής στην Τουρκία όσον αφορά την εφαρμογή της συμφωνίας σε πολιτικό επίπεδο ή έστω σε πρακτικό επίπεδο, ο εμπνευστής της συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας -που τα επίσημα έγγραφα αναφέρουν ως "δήλωση"- αναφέρθηκε στην ανάγκη επανεγκατάστασης προσφύγων από την Τουρκία αλλά και στην ανάγκη να βελτιωθούν οι συνθήκες στα νησιά και να βοηθήσει η Ε.Ε. την Ελλάδα στις διαδικασίες απόδοσης ασύλου.
Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με τις εξελίξεις στην Τουρκία και τις συνέπειές τους στην εφαρμογή, περιορίστηκε στο να πει ότι θα δούμε τι θα γίνει και ότι οι Σύροι πρόσφυγες στην Τουρκία χάρηκαν που δεν επικράτησε το πραξικόπημα, γιατί θυμόντουσαν τι συνέπειες είχε η αντίστοιχη κατάσταση στην Αίγυπτο στους συμπατριώτες τους που είχαν καταφύγει εκεί. Κατά τα άλλα, ανέφερε ότι η συμφωνία δεν έγινε με βάση την εμπιστοσύνη στην Τουρκία αλλά με βάση τα κοινά συμφέροντα, ενώ παραδέχθηκε ότι αναγνωρίζουν ότι η Τουρκία αποσυντίθεται. Δεν παρέλειπε να επικαλείται το νησί της Αυστραλίας όπου κρατούνται όσοι προσπαθούν να ζητήσουν άσυλο στην Αυστραλία, φέρνοντάς το ως παράδειγμα του τι περίμενε την Ελλάδα βάσει των εναλλακτικών σχεδίων που πρότειναν άλλοι Κεντροευρωπαίοι, παραδεχόμενος την ίδια ώρα ότι μια μικρή ομάδα αποφάσισε τη συμφωνία, χωρίς την Ελλάδα.
Aμφιβολίες για το κατάπόσο μπορεί να θεωρείται ασφαλής χώρα η Τουρκία εξέφρασε και η Ολλανδή ευρωβουλευτίνα Καταλίν Πίρι από τους Σοσιαλιστές, υποστηρίζοντας επίσης ότι δεν πρέπει να συνεχιστεί το σύστημα "μία επανεγκατάσταση για κάθε επιστροφή". Πρόσθεσε ότι θα πρέπει να σταματήσουν οι επιστροφές μέχρι να ηρεμήσει η κατάσταση, ενώ μίλησε για πιθανή ένταση μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας σε σχέση με τους 8 Τούρκους στρατιωτικούς.
Επικρίσεις
Τη συμφωνία κατέκρινε και ο Λ. Παπαγιαννάκης από τον Δήμο Αθηναίων σημειώνοντας ότι κόστισε πολιτικά καθώς παραδόθηκαν τα κλειδιά από είκοσι οκτώ χώρες σε μία. Τόνισε ότι ακόμα και η νομοθεσία για τις Επιτροπές Προσφυγών άλλαξε επειδή τα αποτελέσματα δεν ταίριαζαν στις επιθυμίες της Ε.Ε. και ότι απαιτείται μια ρεαλιστική προσέγγιση.
"Η συμφωνία χρησιμοποίησε τους ανθρώπους ως πράγματα" ανέφερε ο δήμαρχος του Δικελί Μ. Τοσούν, ενώ από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα της Τουρκίας τονίστηκε ότι η συμφωνία έβλαψε το αίτημα για άσυλο.
Παράλληλα, ο Χ. Σβόμποντα παραδέχθηκε ότι μπορεί σύντομα οι Ευρωπαίοι να υποδεχτούν Τούρκους πρόσφυγες και σημείωσε ότι μπορεί η Τουρκία να είναι ασφαλής για κάποιους ανθρώπους και όχι για άλλους.
