ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
Στο άγαλμα του Κωνσταντίνου, στη βασική είσοδο του Πεδίου του Άρεως, υπάρχει ένα γκράφιτι που δεν λέει να ξεθωριάσει όπως τα υπόλοιπα. Γράφει Point Zero. Λες και κάποιος ήθελε να υπογράψει την όψη του πάρκου τα τελευταία χρόνια. Το ειρωνικό σχήμα βέβαια είναι τυχαίο. Μόνο τυχαία όμως δεν είναι η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το Πεδίον του Άρεως. Ένας από τους μεγαλύτερους και ομορφότερους χώρους πρασίνου μέσα στην πόλη, που θα μπορούσε να αποτελεί διέξοδο για τους Αθηναίους μέσα στην κρίση.
Η παρακμή του πάρκου ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1990 και κορυφώθηκε παράλληλα με την κορύφωση της εγκατάλειψής του από την Πολιτεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Πεδίο του Άρεως δούλευαν κάποτε περισσότεροι από 90 υπάλληλοι και σήμερα είναι 5. Πρόσκαιρα η ανάπλαση του πάρκου δημιούργησε προσδοκίες, ωστόσο τα έργα δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ και όσα έγιναν δεν συντηρήθηκαν.
Παρότι η Περιφέρεια Αττικής ανοίγει ξανά δύο παιδικές χαρές, τις οποίες ανακαίνισε και πήραν πιστοποιητικά ασφάλειας, το άλσος παραμένει στα περισσότερα σημεία του σε κακή κατάσταση. Αμφίβολη είναι ακόμη και η συντήρηση των φτιαγμένων παιδικών χαρών, καθώς η Περιφέρεια δεν έχει καταλήξει σε συγκεκριμένο σχέδιο για τη φύλαξή τους. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι, ακόμη και λίγο πριν παραδοθούν οι χώροι, χρησιμοποιούνταν ως προσωρινό καταφύγιο από αστέγους και τοξικοεξαρτημένους.
Ένα πρώτο πάντως βήμα θα ήταν ο ακριβής εντοπισμός τους. Στα φυλλάδια που μοιράζονταν με αφορμή τις σημερινές εκδηλώσεις, οι παιδικές χαρές ήταν αλλού στο χάρτη απ' ό,τι στην πραγματικότητα..
Περίπατος στο άλσος
Ένας χώρος άθλησης για τους εφήβους, που δεν έχει περίφραξη και αναγνωρίζεται μονάχα από τους σκελετούς των γυμναστικών οργάνων που έχουν απομείνει, βρύσες χωρίς πόμολα, συντριβάνια που έχουν να λειτουργήσουν από τα εγκαίνια της ανάπλασης το 2010 και... παγίδες από φρεάτια χωρίς καπάκια, είναι ορισμένες από τις εικόνες που δίνουν σάρκα και οστά στην εγκατάλειψη.
Μεγάλες εκτάσεις, όπου κάποτε υπήρχε γρασίδι, είναι ξεραμένες. Τα διάσπαρτα κομμάτια από τα ποτιστικά που βλέπεις θα μπορούσαν να είναι μια εξήγηση. Αρκετά δέντρα και πόες έχουν επίσης ξεραθεί, ενώ άλλα που έχουν κοπεί δεν αντικαταστάθηκαν ποτέ. Ο ροδώνας είναι μόνο κατ' όνομα ροδώνας, ενώ το φυτώριο, που σχεδιαζόταν να γίνει ο καινούριος βοτανικός κήπος με όλα τα φυτά της Αττικής, θυμίζει κλουβί, με άγρια θηρία τα... χόρτα και τα ξεραμένα κλαδιά.
Άρπαξε και φωτιά
Οι κάτοικοι καταγγέλλουν ότι μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου άρπαξε φωτιά το φυτώριο και επειδή το πάρκο μένει κλειστό το βράδυ, οι πυροσβέστες, για να τη σβήσουν, υποχρεώθηκαν να πηδήξουν πάνω από τα κάγκελα. "Μας είπαν από την πυροσβεστική ότι επιχειρούσαν να βρουν κάποιον υπεύθυνο για το άλσος και από την πολιτική προστασία, αλλά δεν τα κατάφεραν". Η Περιφέρεια δηλώνει ότι αγνοεί το περιστατικό, οι κάτοικοι δηλώνουν ότι θέλουν ανοικτό το πάρκο όλο το 24ωρο και με φύλαξη.
Σε πολλά παγκάκια δεν μπορείς να κάτσεις γιατί δεν υπάρχουν οι ξύλινες επιφάνειες. Ένα από αυτά έχει ακουμπισμένο στην άκρη του σκελετού του καπάκι από τα φώτα που κανονικά βρίσκονται πλάι στους διαδρόμους του άλσους. Σε θάμνους και απόμερα σημεία η κατάσταση χειροτερεύει. Οι χρήστες "χτυπούν" ενέσεις και σύμφωνα με τους περίοικους ανήλικοι μετανάστες συνεχίζουν να ζουν τη φρίκη του trafficking.
Αποσπασματικές παρεμβάσεις
Στις αρχές του Μάρτη, με πρωτοβουλία της Περιφέρειας Αττικής, έγινε μεγάλος καθαρισμός του άλσους από 60 υπαλλήλους. Λίγες μέρες αργότερα, στις 23 Μαρτίου, οι κάτοικοι προχώρησαν σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας μπροστά από το άγαλμα του Κωνσταντίνου, καθώς η όψη του άλσους ήταν όπως και πριν από τον καθαρισμό. Πληθώρα από σκουπίδια βρίσκονταν και παραμένουν ανάμεσα σε ξεραμένα χόρτα με φόντο σπασμένες πλάκες, λυγισμένες κολώνες και ξεχαρβαλωμένα κουτιά της ΔΕΗ σε πολλά σημεία του άλσους.
Πώς θυμούνται το πάρκο τους
Το Πεδίον του Άρεως δεν ήταν πάντα έτσι βέβαια. "Γεννήθηκα απέναντι από το πάρκο. Θυμάμαι που έπαιρνα το ποδήλατό μου και περνούσα από την υπόγεια διάβαση για να πάω εκεί. Τώρα η υπόγεια διάβαση είναι κλειστή και το πάρκο μας έχει μείνει μόνο σαν ανάμνηση" μας λέει η Αύρα Παπαθανασίου, που ζει εκεί. "Θυμάμαι σε μια τεχνητή σπηλιά είχε γυρίνους και για μας τα παιδιά ήταν κάτι εντυπωσιακό". Ακόμη όμως κι όταν χάθηκε ο μικρός τότε αδερφός της, μετά από λίγο βρέθηκε "καθώς λειτουργούσαν τα μεγάφωνα και τον είχαμε φωνάξει. Θυμάμαι τους φύλακες με τη σφυρίχτρα. Ακόμη κι αν πήγαινες να πατήσεις το πράσινο, σου έκαναν παρατήρηση".
Την ίδια γλυκιά αίσθηση από τα παιδικά τους χρόνια και τις στιγμές στο πάρκο έχουν ο Θοδωρής Κοκκινάκης, κάτοικος στα Εξάρχεια, και ο Θοδωρής Μακροπόδης που ζούσε για πολλά χρόνια στην πλατεία Βικτωρίας. "Στον χώρο με τα πλατάνια και τη μεγάλη υδάτινη διαδρομή, υπήρχαν μικρά ρυάκια και παίζαμε τότε φτιάχνοντας καινούριες διαδρομές και αλλάζοντας τις ροές των ρυακιών. Λασπωνόμασταν, τρέχαμε, ήταν μια πολύ χαρούμενη κατάσταση" λέει ο Θ. Κοκκινάκης.
"Πήγαινα με τους γονείς μου να δούμε τον Οικονομίδη και στο Green Park τον Όμηρο Αθηναίο. Τότε ήταν ενεργό και το Θέατρο Αλίκη" λέει ο Θ. Μακροπόδης. Το κτήριο Οικονομίδη πάντως βρίσκεται σε διαδικασία ανακατασκευής. Σύμφωνα με την Περιφέρεια το έργο θα έχει παραδοθεί μέχρι το καλοκαίρι και θα διατεθεί στην ΑΣΟΕΕ, ενώ θα λειτουργεί ως πολυχώρος πολιτισμού για τους πολίτες και τις τοπικές συλλογικότητες.
Το Θέατρο Αλίκη έχει παρατηθεί, ενώ το Green Park, που είχε εγκαταλειφθεί από το 2008, ζει χάρη στην αυτοοργάνωση και σε μια ομάδα νέων που ενεργοποίησε ξανά το χώρο αρχικά με δεκαήμερη καλλιτεχνική δράση. "Η αυτοοργάνωση είναι σημαντική, αλλά όχι αρκετή για ένα χώρο 277 στρεμμάτων" λέει ο Θοδωρής Κοκκινάκης, που τονίζει ότι θα πρέπει η Πολιτεία να σταθεί στο ύψος των ευθυνών της και να γίνει ξανά λειτουργικός ο χώρος. Κάτοικοι και συλλογικότητες ζητούν την αποπεράτωση του έργου της ανάπλασης και την πραγματοποίηση της φυτοτεχνικής μελέτης, "που εγκαταλείφθηκε σχεδόν όλη".
Περιφέρεια Αττικής: Εργαζόμαστε αθόρυβα τα αποτελέσματα δεν έχουν φανεί
Στην ανάταξη του πάρκου μέσα από τη βελτίωση των υποδομών και τις εκδηλώσεις μέσα στο άλσος έχει εστιάσει από την αρχή τις προσπάθειές της η Περιφέρεια, μας τόνισε η αντιπεριφερειάρχης Ερμίνα Κυπριανίδου, αρμόδια επί του θέματος, ενώ σε συνέντευξή της στην "Α" στις 2 Απριλίου είχε αναφέρει ότι η νέα διοίκηση παρέλαβε "μια κατάσταση διάλυσης, με έργα ημιτελή, μια υποστελεχωμένη υπηρεσία, χωρίς δρομολογημένες συνεργασίες με εξωτερικούς ανάδοχους για την παροχή απαραίτητων υπηρεσιών".
Για την κατάσταση με τους τοξικοεξαρτημένους μας είπε ότι "οδηγήθηκαν από τριγύρω περιοχές της Αθήνας, όπως οι οδοί Σόλωνος και Τοσίτσα, ώστε να κρυφτεί το πρόβλημα κάτω από τις φυλλωσιές του πάρκου". Στόχος είναι η αποφόρτιση του πάρκου από τους τοξικοεξαρτημένους με ανθρώπινους όρους και τη συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ και το ΚΕΘΕΑ, που θα αναλάβουν τη στήριξή τους.
Για τη φύλαξη, η Ερμ.. Κυπριανίδου ανέφερε ότι έχει υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, ενώ για πρώτη φορά καταγράφονται οι αναφορές της αστυνομίας στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας, οι οποίες ωστόσο αναφέρονται μόνο στον αριθμό των ελέγχων και όχι στα αποτελέσματά τους. Από την αντιπεριφρειάρχη τονίζεται ότι δεν υπάρχει απόλυτη ικανοποίηση για το αποτέλεσμα και ότι θα ληφθούν παραπάνω μέτρα. Προς αυτή την κατεύθυνση έχει αιτηθεί συνάντηση με τον υπουργό Ν. Τόσκα. Σχετικά με την καθαριότητα υπογράμμισε πως υπάρχει συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων, καθώς η Περιφέρεια δεν διαθέτει υπηρεσίες καθαριότητας, ενώ δεν έχουν προχωρήσει εξωτερικές εργολαβίες, λόγω των γνωστών ιστοριών εκμετάλλευσης σε διάφορες εταιρείες.
Υπάρχει επίσης συνεχής διαβούλευση με την εκπαιδευτική κοινότητα για περισσότερες δράσεις, στις οποίες θα συμμετέχουν οι μαθητές, ενώ η Περιφέρεια θέλει να ενθαρρύνει τις πολιτιστικές δράσεις, όπως η συναυλία με την Εθνική Λυρική Σκηνή που έγινε την περίοδο των Χριστουγέννων. Για την αναζωογόνηση του φυτωρίου, η Περιφέρεια αναμένει απάντηση από το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, ενώ υπάρχει συνεργασία και με το WWF. Παράλληλα υπεγράφη σύμβαση για τη διάσωση των φοινίκων που δεν έχουν προσβληθεί από το κόκκινο σκαθάρι.
Για τη φύλαξη και συντήρηση των παιδικών χαρών η Ερμ. Κυπριανίδου είπε: "Μας απασχολεί να λύσουμε συντονισμένα το θέμα πέραν της παρουσίας της αστυνομίας". Υπογράμμισε επίσης ότι η εικόνα του πάρκου θα είναι τελείως διαφορετική το καλοκαίρι μετά την ανάταξη όλων των υποδομών, από τα παγκάκια μέχρι τον φωτισμό, και απέδωσε την καθυστέρηση των έργων στην κατάσταση που επικράτησε το καλοκαίρι με τον άτυπο σχηματισμό καταυλισμού από πρόσφυγες, που είχε συνέπεια να μετατεθούν τα πλάνα της Περιφέρειας για το Φθινόπωρο.
"Είναι πολυπαραγοντικό το πρόβλημα" τόνισε καταλήγοντας η Ερμ. Κυπριανίδου και εξήγησε ότι το Πεδίον του Άρεως "είναι ένας ζωντανός οργανισμός και υπάρχουν πολλά ζητήματα προς αντιμετώπιση, όπως η καθαριότητα, η φύλαξη, το πράσινο, τα κτήρια και κοινωνικά θέματα".
