Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
18.2°C22.0°C
1 BF 47%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.7°C21.2°C
2 BF 57%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C19.4°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
18.8°C21.5°C
1 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.9°C18.4°C
2 BF 63%
Ιστορική κωμωδία
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ιστορική κωμωδία

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ, Ο άνδρας που γεννήθηκε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, Εκδόσεις Διάπλαση

Της Μαρώς Τριανταφύλλου

Ιστορικό είναι το έκτο μυθιστόρημα του Γιάννη που εκδόθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις Διάπλαση. Ο Παπαγιάννης είναι ανήσυχος συγγραφέας, από τους λίγους που υπηρετούν επιτυχώς στον τόπο μας το μεταμοντερνικό μυθιστόρημα, όπως μας έδειξε με το Θεώρημα της πεταλούδας (εκδ. Άγκυρα, 2009) και κυρίως με το εξαιρετικά ενδιαφέρον στυλιστικά -και όχι μόνον- Διπλό πρόσωπο του νου (εκδ. Κριτική, 2015), εκπλήττει συχνά τους αναγνώστες του με τις θεματικές του που δουλεύει, τα είδη με τα οποία συνδιαλέγεται και τις τόσο διαφορετικές στυλιστικά και γλωσσικά επιλογές του.

Στο τελευταίο του βιβλίο φαίνεται να κάνει στροφή από την μεταμοντερνικότητα όπου κυριαρχούσε η έρευνα της μορφής και αυτή καθοδηγούσε καλπάζοντας και πολύ έξυπνα το περιεχόμενο. Στην πραγματικότητα, την προσεγγίζει από άλλες ατραπούς -την πολυφωνία, για παράδειγμα.

Το μυθιστόρημα έχει τρία επίπεδα. Κεντρικός ήρωας ο Ιάκωβος Αθανασίου, στον μακρύ 19ο αιώνα. Χαρακτηριστικός τύπος «Ρωμηού», ζει με το όνειρο -ενδοβλημένο όνειρο του πατέρα του στην πραγματικότητα- να γίνει μηχανοδηγός στα τρένα. Για να το πετύχει, πλησιάζει πολιτικούς, αγωνίζεται να αποσπάσει τον πολυπόθητο διορισμό με παρακάλια και ρουσφέτια, κάθε απόπειρα τελειώνει πάντα με τον άγριο ξυλοδαρμό του, αλλά αυτός επίμονα συνεχίζει. Παρακολουθώντας τον από την γέννησή του ήδη, ο συγγραφέας ξετυλίγει όλη την ιστορική περίοδο των πρώτων βημάτων της Ελλάδας να γίνει κράτος και στέκεται σε σημαντικές πολιτικές προσωπικότητες και τον ρόλο τους. Αποδομεί με τέχνη και χιούμορ μεγάλα ονόματα της πολιτικής και της οικονομίας «σερβίροντας» τα ιστορικά απόκρυφα μέσα από τις περιπέτειες του ήρωά του. Απογυμνώνονται, λοιπόν, και απομυθοποιούνται πολιτικοί άνδρες, όπως ο Βενιζέλος και ιδίως ο Τρικούπης που συνδέεται άλλωστε και με το θέμα των σιδηροδρόμων, και εθνικοί ευεργέτες, όπως ο Μπενάκης και ο Συγγρός. Ο Παπαγάννης με ροΐδειο χιούμορ χιμά πάνω τους και αφήνει να φανούν οι πραγματικοί, καθόλου πατριωτικοί σκοποί των πράξεών τους.

Παράλληλα με την κεντρική ιστορία του Ιάκωβου, παρακολουθούμε μια εκτενή αφήγηση της ερωτικού πάθους της Πηνελόπης Δέλτα και του Ίωνα Δραγούμη. Στο τρίτο επίπεδο, εμφανίζεται η εποχή μας. Η δισεγγονή του Ιάκωβου, Άννα Μαρία Αθανασίου, συλλαμβάνει ένα ιδιότυπο σχέδιο: να παραστήσει ψηφιακά τη ζωή του προπάππου της, σχέδιο που έχει τελικά απρόσμενη εξέλιξη. Ο Παπαγιάννης διαλέγει την τεχνολογία γύρω από τον ρόλο και από το συμβολικό βάρος της οποίας διαπλέκονται οι προβληματισμοί του για τους λόγους που πήρε η ιστορία της χώρας τους συγκεκριμένους δρόμους και έφτασε στο σήμερα όπως το ξέρουμε.

«Ο άντρας που γεννήθηκε με τον Βενιζέλο» κινείται με όχημα το χιούμορ στους δαιδαλώδεις διαδρόμους της πυκνής ιστορίας των τελευταίων δύο σχεδόν αιώνων προσπαθώντας να κατανοήσει και να δείξει τους μύθους και τις εμμονές του λαού μας, τις φαντασιώσεις του, τις επικίνδυνες παθογένειές της ελληνικής κοινωνίας και τις εξελίξεις τους μέσα στο χρόνο. Το ενδιαφέρον είναι πως, ενώ φαίνεται η πολύχρονη και κοπιώδης μελέτη του συγγραφέα ο οποίος έχει προφανώς θέση για τα θέματα που συζητά, φροντίζει επιμελώς να την αφήσει στο περιθώριο, να μην γίνει διδακτικός, αλλά να αφήσει στον αναγνώστη του το δικαίωμα των κρίσεων, των διαφωνιών και των συμπερασμάτων.

Το μυθιστόρημα του Παπαγιάννη, ο ίδιος το χαρακτηρίζει ως ιστορική κωμωδία, έρχεται σε μια στιγμή που έχει ανάψει ξανά η συζήτηση γύρω από την εθνική ιστορία.

* Η Μαρώ Τριανταφύλλου είναι συγγραφέας και κριτικός θεάτρου

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL