Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.2°C21.2°C
3 BF 71%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ασθενής ομίχλη
17 °C
13.6°C19.4°C
2 BF 78%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
17.7°C19.4°C
3 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
25 °C
22.7°C24.8°C
6 BF 33%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
17 °C
16.8°C18.5°C
0 BF 82%
Στο Υδάτινο Χωριό των δεκατριών αιώνων
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Στο Υδάτινο Χωριό των δεκατριών αιώνων

Στο νοτιότερο άκρο του Καμπόνγκ Αγιέρ και στην όχθη του ποταμού Μπρουνέι, με θέα το τζαμί Αλ Μουχταντί Μπιλάχ, ένα από τα περίπου εκατόν είκοσι σε ολόκληρο το σουλτανάτο του Μπρουνέι. Χτίστηκε το 1987 και φέρει το όνομα του τρίχρονου τότε διαδόχου του θρόνου, πρίγκηπα Χάτζι Αλ Μουχταντί Μπιλάχ, πρώτου στη γραμμή διαδοχής για τον θρόνο του σουλτανάτου

Κείμενο - φωτογραφίες:
ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Τετάρτη 27 Απριλίου 1521. Ο Πορτογάλος εξερευνητής Φερδινάνδος Μαγγελάνος σκοτώνεται από ιθαγενείς στις Φιλιππίνες. Ο περίπλους της Γης πάντως, τον οποίο είχαν ξεκινήσει υπό τις οδηγίες του δύο χρόνια νωρίτερα για λογαριασμό του Ισπανού βασιλιά Καρόλου Α’ συνολικά 270 Ισπανοί, Πορτογάλοι, Έλληνες, Γερμανοί, Βέλγοι, Ιταλοί, Άγγλοι και Γάλλοι μέλη του πληρώματος, συνεχίζεται. Στην αποστολή συμμετέχει και ένας σπουδαίος διανοούμενος, ο 30χρονος Ενετός γεωγράφος, χαρτογράφος και αστρονόμος Αντόνιο Λομπάρντο Πιγκαφέτα. Αυτός, μαζί με τον Ναυπλιώτη ναύτη Νικόλα και μόλις δεκαέξι άνδρες ακόμη θα κατορθώσουν έναν χρόνο αργότερα να φέρουν σε πέρας το εγχείρημα.

Λίγο καιρό μετά τον θάνατο του Μαγγελάνου, η αποστολή προσεγγίζει το Μπρουνέι. Ο Πιγκαφέτα θα καταγράψει με ακρίβεια τα όσα θα δει εκεί. Η πόλη που συναντά στο Μπρουνέι τον Ιούνιο του 1521 ο Πιγκαφέτα είναι το Καμπόνγκ Αϊέρ. Οι κατοικίες είναι χτισμένες πάνω σε ξυλόβαθρα, πατώντας πάνω σε αυτά σαν ακροβάτες σε ξυλοπόδαρα στημένα όρθια στον ποταμό Μπρουνέι. Ακόμη και μισή χιλιετία μετά, οι περιγραφές του αποτελούν πολύτιμη ιστορική αναφορά. Τα ματογυάλια των ντόπιων ευγενών, οι άγνωστες στους περισσότερους Ευρωπαίους πορσελάνες, οι θησαυροί του βασιλιά Σιριπάντα, μεταξύ των οποίων και δύο μαργαριτάρια σε μέγεθος χήνας, και οι 25.000 οικογένειες που ζουν εδώ. Αυτό όμως για το οποίο ο Πιγκαφέτα θα συνδυάσει το όνομά του με το Καμπόνγκ Αϊέρ είναι ο χαρακτηρισμός που του δίνει ως "Βενετία της Ανατολής". Αιώνες αργότερα, από τη Βασόρα στο Ιράκ μέχρι το Γιεοσού στην Κορέα και από το Μπαρισάλ στο Μπανγκλαντές μέχρι το Ματσούε στην Ιαπωνία, δεκάδες ασιατικές πόλεις υπερηφανεύονται για την κολακευτική ονομασία "Βενετία της Ανατολής". Κανάλια, γέφυρες και κτήρια πάνω σε νερά είναι ο κοινός παρονομαστής των περισσοτέρων. Ωστόσο, η αυθεντική, η παλιότερη ιστορικά με τον χαρακτηρισμό "Βενετία της Ανατολής" πόλη είναι το Καμπόνγκ Αϊέρ, η μεγαλύτερη πόλη πάνω σε πασσάλους, που στην Μαλάι σημαίνει "Υδάτινο Χωριό".


Ξύλινες πεζογέφυρες μήκους 36 χιλιομέτρων συνδέουν τα 42 καμπόνγκ

Ιούνιος 2016. Το Μπαντάρ Σερί Μπεγκαβάν, πρωτεύουσα του Μπρουνέι Νταρουσαλάμ, είναι ο τελευταίος σταθμός μου σε μια πολυήμερη διαδρομή από τα δυτικά στα ανατολικά που ξεκίνησε από Μαλαισία και, συνεχίζοντας μέσα από Σιγκαπούρη και Ινδονησία, τερματίζει στο σουλτανάτο που κυβερνά ο δεύτερος πλουσιότερος μονάρχης του κόσμου με τις θρυλούμενες εξακόσιες Rolls - Royces στην κατοχή του.

Από την προκυμαία του Μπαντάρ Σερί Μπεγκαβάν παίρνω ένα μακρόστενο ξύλινο ταχύπλοο θαλάσσιο ταξί, και σε ελάχιστα λεπτά φτάνω στο "Υδάτινο" Χωριό", στη νότια όχθη του ποταμού. Το "Υδάτινο Χωριό" κατοικείται, σύμφωνα με ιστορικούς, από τον 8ο αιώνα και σήμερα ζουν εδώ 30.000 κάτοικοι. Αν και θεωρείται ενιαία πόλη, αποτελεί σύμπλεγμα σαράντα δύο καμπόνγκ, δηλαδή μικρών οικισμών, συνδεόμενων μεταξύ τους με ξύλινες πεζογέφυρες μήκους 36 χιλιομέτρων με κατοικίες, νοσοκομεία, σχολεία, καταστήματα, πυροσβεστικό σταθμό, αστυνομία, σωλήνες με πόσιμο νερό, ηλεκτρισμό, Wi-Fi και εστιατόρια. Παρά την ιστορία του "Υδάτινου Χωριού", μου φαίνεται περίεργο να βλέπω "πλωτές" κατοικίες στην τρίτη χώρα στον κόσμο στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ με 83.760 ευρώ.

Περνούν αρκετά λεπτά προτού συνηθίσω την αίσθηση να περπατώ πάνω σε σανίδες σε μικρό ύψος πάνω από τα νερά του ποταμού που εκβάλλει στον Κόλπο του Μπρουνέι και που αυτός με τη σειρά του αποτελεί μέρος της Νότιας Σινικής Θάλασσας. Περπατώντας, αντικρίζω στα βόρεια στο βάθος την πόλη, τα ψηλά κτήρια, τα εμπορικά κέντρα και το Ιστάνα Νουρούλ Ιμάν, το μεγαλύτερο ανακτορικό συγκρότημα στον κόσμο, και από την άλλη πλευρά ένα καταπράσινο ύψωμα που συνθέτει το απόλυτο κοντράστ.


Χρώμα και καλαισθησία στο "Υδάτινο Χωριό"

Ενώ το Καμπόνγκ Αϊέρ αποτελούσε σχεδόν αποκλειστικά το κατοικήσιμο Μπρουνέι, με τη βρετανική αποικιοκρατία, τυπικά με την υπογραφή της συνθήκης της 17ης Σεπτεμβρίου 1888 με την οποία το Μπρουνέι έγινε προτεκτοράτο, άρχισαν να οργανώνονται οικισμοί στα βόρεια. Σταδιακά ξεκίνησε εσωτερική μετανάστευση από το "Υδάτινο Χωριό" στα χερσαία εδάφη. Έτσι, σήμερα, στη συνείδηση των Μπρουνεϊανών, το Καμπόνγκ Αϊέρ συμβολίζει το παρελθόν και η πρωτεύουσα Μπαντάρ Σερί Μπεγκαβάν το παρόν. Στο πρώτο μένουν κυρίως οι λιγότερο εύποροι και Ινδονήσιοι και Μαλαίσιοι οικονομικοί μετανάστες. Αλλά και οι σε παραγωγική ηλικία ντόπιοι αναχωρούν ξημερώματα για την ενδοχώρα, όπου όχι μόνο έχει δουλειές, αλλά και καλό εισόδημα (και ενώ το Καμπόνγκ Αϊέρ δεν μπορεί να το στηρίξει πλέον ούτε καν η αλιεία) και επιστρέφουν το βράδυ, με αποτέλεσμα να βλέπω μόνο γέρους, γυναίκες και παιδιά.

Το περισσότερα κτήρια είναι μονώροφα. Τα καινούργια, μερικά από τα οποία είναι διώροφα και κοστίζουν σχεδόν 50.000 ευρώ, έχουν πιο "επίσημο" και αυστηρό ύφος, συνήθως στο χρώμα του ξύλου, σε αντίθεση με τα παλιότερα, τα οποία είναι πολύχρωμα, πολλά εκ των οποίων αξίζουν και κάτω από 5.000 ευρώ. Αυτό δεν σημαίνει πάντως πως μπορεί κάποιος ξένος να αγοράσει σπίτια, αφού αυτά προορίζονται μόνο για τους Μπρουνεϊανούς.

Όσο περνάει η ώρα, ώσπου να βραδιάσει, η ατμόσφαιρα αλλάζει. Άλλη αίσθηση, άλλοι ήχοι, άλλη κίνηση. Συνεχίζω το περπάτημα χωρίς να δω όλη μέρα κανέναν άλλον Ευρωπαίο. Άλλωστε, οι 240.000 με 250.000 τουρίστες που έρχονται εδώ κάθε χρόνο είναι κατά βάση Μαλαίσιοι, Ινδονήσιοι και Φιλιππινέζοι. Αναχωρώντας το βράδυ για την πρωτεύουσα, μέχρι και ο ήχος των κυμάτων μού ακούγεται διαφορετικός.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL