Ο Νίκος Τουλιάτος γεννήθηκε στην Κόρινθο και άρχισε να παίζει ντραμς σε ηλικία δεκαέξι ετών αυτοδίδακτος, αν και αργότερα παρακολούθησε μαθήματα κρουστών σε ωδείο. Με αφετηρία την jazz, πέρασε στην αυτοσχεδιαζόμενη μουσική και παράλληλα από τα ντραμς συνολικά στα κρουστά. Έτσι ξεκίνησε μια διαδρομή που τον οδήγησε σε μια σειρά αμέτρητων πραγματικά συνεργασιών με μουσικούς σχεδόν όλων των ιδιωμάτων, τους επιφανέστερους Έλληνες δημιουργούς, εκτελεστές/τριες και ερμηνευτές/τριες αλλά και πάρα πολλούς ξένους.
Ταυτόχρονα, όμως, ήταν και ο ιδρυτής της πρώτης σχολής όχι μόνο κρουστών αλλά και jazz και αυτοσχεδιασμού στη χώρα μας, του Εργαστηρίου Κρουστών Αθήνας, που στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Ηχόδραση. Από αυτήν προέκυψε το συγκρότημα κρουστών Croussis που στην τετρακοσιαμελή (!) εκδοχή του κέρδισε τις διεθνείς εντυπώσεις στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004, ενώ συνέθεσε και την μουσική η οποία συνόδευσε την είσοδο των ομάδων των χωρών στο στάδιο κατά την τελετή λήξης.
Εξήντα τριών ετών πλέον, σήμερα το βράδυ θα γιορτάσει τα πενήντα χρόνια παρουσίας του στην μουσική και γενικότερη πολιτιστική ζωή της χώρας μας με μια πολυμεσική παράσταση με τίτλο «Ηχο-Δράσεις» στο Μέγαρο Μουσικής. Σε σκηνοθεσία και δραματουργία του Γιώργου Ρούφα και με συνολικά εξήντα τέσσερις συντελεστές, μουσικούς, ερμηνευτές και ερμηνεύτριες, ηθοποιούς και χορευτές/τριες επί σκηνής, η παράσταση αυτή εμπνέεται όχι μόνο από τη μουσική αλλά και από την ίδια τη ζωή του Νίκου Τουλιάτου, δραματοποιώντας κάποια γεγονότα της. Με αυτή την αφορμή συνομιλήσαμε μαζί του για την πολύχρονη και τόσο πλούσια διαδρομή του αλλά και για το πώς οραματίζεται τη συνέχειά της.
* Πώς ξεκίνησε η ιδέα το αφιέρωμα στη μουσική διαδρομή σου να μετατραπεί σε ένα πολυθέαμα με θέμα τη ζωή σου;
Απλά, ο σκηνοθέτης Γιώργος Ρούφας είχε μια ολοκληρωμένη ιδέα για τα πενήντα χρόνια της διαδρομής μου και δέχτηκα να γίνει μια παράσταση. Όχι ακριβώς αφιέρωμα σε εμένα, αλλά, με αφορμή το δικό μου ταξίδι στην τέχνη, να φανεί η πραγματικότητα που ενδεχομένως ζουν πολλοί καλλιτέχνες. Τα πραγματικά δεδομένα μιας κανονικής ζωής με τις χαρές και τα προβλήματα οποιουδήποτε ανθρώπου.
* Η επιλογή του σκηνοθέτη - δραματουργού έγινε από εσένα και, αν ναι, με ποια κριτήρια;
Με τον Γιώργο Ρούφα έχουμε συνεργαστεί και στο παρελθόν και πλέον είμαστε φίλοι. Εμπιστεύομαι απόλυτα την αισθητική του και έτσι τον εμπιστεύθηκα και για αυτή την ιδέα του.
* Αντίστοιχα, με ποια κριτήρια επέλεξες τους μουσικούς οι οποίοι θα σε συντροφεύσουν στη σκηνή; Θα ήθελες να αναφερθείς συγκεκριμένα σε κάποιους από αυτούς;
Δεν ήταν εύκολο, γιατί έχω συνεργαστεί με πάρα πολλούς μουσικούς όλων των ιδιωμάτων. Έπρεπε να δείξω δυο - τρεις εκδοχές της πορείας μου, στον βαθμό που αυτό είναι δυνατό. Έτσι αποφάσισα να επικεντρωθώ στην αυτοσχεδιαζόμενη μουσική, που με εκφράζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.
* Τα κρουστά, ως οικογένεια οργάνων, είναι για εσένα απλά η πηγή του ρυθμού στη μουσική ή ο ρόλος τους σε αυτήν είναι κάτι ευρύτερο και σημαντικότερο;
Νομίζω ότι από τη διαδρομή μου είναι φανερό ότι για εμένα τα κρουστά ανέκαθεν ήταν μελωδικό και σολιστικό όργανο. Έτσι τα αντιμετώπισα εξαρχής και έτσι διαμόρφωσα το εκτελεστικό ύφος μου.
* Υπήρξε ένας ή περισσότεροι μουσικοί των κρουστών οι οποίοι να ήταν για εσένα όχι απλά επιρροές αλλά πρότυπα όταν ξεκινούσες;
Πολλοί. Ως πιτσιρικάς παρακολουθούσα τον Γιώργο Τρανταλίδη και τον Τάκη Μαρινάκη. Δεν έχουμε διαφορά ηλικίας, αλλά όταν είσαι δώδεκα και ο άλλος δεκαπέντε, η ουσιαστική διαφορά είναι πολύ μεγαλύτερη από την τυπική τριών χρόνων. Πρότυπό μου επίσης ήταν ο δάσκαλός μου στο Ωδείο Αθηνών, ο Νίκος Κορατζίνος, και μετά πολλοί ξένοι μουσικοί, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, όπως για παράδειγμα ο Günter «Baby» Sommer.
* Είσαι ένας ντράμερ που προχώρησε στο να γίνει ένας μουσικός των κρουστών ή ένας περκασιονίστας ο οποίος απλά ξεκίνησε ως ντράμερ;
Ήμουν και παραμένω ένας μουσικός, ηθοποιός, χορευτής, σχοινοβάτης και ζωγράφος που απλά λειτούργησα με ήχο. Στα ντραμς ζωγράφιζα, έπαιζα ρόλους, χόρευα, ακροβατούσα. Τα ντραμς για εμένα ήταν πολύ περισσότερο οι άνθρωποι που παίζαμε μαζί, συμφωνούσαμε, διαφωνούσαμε και εντέλει πορευόμασταν παρέα. Δεν υπήρξα ποτέ ντράμερ, όπως δεν υπήρξα ποτέ και μουσικός με την τυπική έννοια του όρου. Έπαιζα και εκφραζόμουν με τα ντραμς.
* Η jazz σε οδήγησε στον αυτοσχεδιασμό ή ο αυτοσχεδιασμός είναι τελικά για ’σένα η πεμπτουσία της jazz, που δεν είναι παρά ένα τμήμα του;
Σαφώς πιστεύω το δεύτερο.
* Εκτελεστής, δημιουργός, performer αλλά και δάσκαλος των κρουστών... Ποια από όλες αυτές τις ιδιότητες θεωρείς ότι σε αντιπροσωπεύει περισσότερο;
Performer αλλά και δάσκαλος.
* Υπάρχει κάποιο κρουστό που να αγαπάς περισσότερο από τα υπόλοιπα ή να πιστεύεις ότι εκφράζεσαι καλύτερα ή πληρέστερα με αυτό;
Όχι, κανένα. Λειτουργώ το ίδιο με τα ντραμς όπως με ένα ταψί, ένα μαξιλάρι, ακόμα και έναν κουβά!
* Ποιες είναι οι τρεις στιγμές εντός και οι άλλες τρεις εκτός Ελλάδας αυτής της πολύχρονης διαδρομής που έχεις κρατήσει περισσότερο και γιατί;
Δύσκολη ερώτηση... Είναι πολλές οι στιγμές που θυμάμαι και θεωρώ σημαντικές. Σημαντικό είναι να κάνεις κάτι υπέροχο αλλά και το να «καταστραφείς» επί σκηνής. Για παράδειγμα, το άγχος αρχικά και μάθημα τελικά όταν έπαιξα ντουέτο με τον Günter «Baby» Sommer. Τον μελετούσα χρόνια και βρέθηκα να συμπράττω μαζί του. Ε, λοιπόν, δεν έπαιξα τίποτα, αντί γι’ αυτό απλά τον κοιτούσα! Η Ολυμπιάδα; Μπορεί. Ο Θάνος Μικρούτσικος που μου άνοιξε δρόμους. Οι Iskra και πολλά άλλα. Τι δεν κρατώ: τις μεγάλες στιγμές που ήταν επίσης και μεγάλες καταστροφές...
* Τι είναι αυτό που εξακολουθεί να σε κινητοποιεί μετά από τόσα χρόνια όχι μόνο να παίζεις αλλά και να ερευνάς τα κρουστά και γενικότερα τη μουσική;
Τώρα πια τίποτα. Έχω σχεδόν τελειώσει με την μουσική. Ακολουθώ άλλους δρόμους, εξίσου δημιουργικούς, και σε αυτούς αναζητώ τη συνέχεια.
* Και μετά από τόσα πολλά που θα γιορταστούν πανηγυρικά με αυτό το αφιέρωμα, τι μπορεί να υπάρχει στη συνέχεια; Τι θα ήθελες και τι περιμένεις;
Ερώτηση αλληλένδετη με την προηγούμενη... Να σου πω λοιπόν. Όταν ήμουν μικρός, είχα ένα παιδικό έρωτα, το θέατρο. Όμως «παντρεύτηκα» τη μουσική, της αφιερώθηκα, την αγάπησα, την έψαξα, άνοιξα δρόμους, έσκαψα σε άγονο έδαφος με τα κρουστά, πειραματίστηκα και, μετά από πενήντα χρόνια που έπαιξα σαν μουσικός με την πλειονότητα των Ελλήνων καλλιτεχνών, όχι μόνο μουσικούς αλλά και ηθοποιούς, σκηνοθέτες, λογοτέχνες, ποιητές, ζωγράφους, γλύπτες και βέβαια τραγουδιστές και χορευτές συνάντησα ξανά τον παιδικό μου έρωτα και είπα να μείνω μαζί του πια. Έτσι αφιερώθηκα στο θέατρο. Παίζω, σκηνοθετώ, σπουδάζω και ταυτόχρονα διδάσκω. Έχω σχηματίσει μια θεατρική ομάδα που ονομάζεται Ηχοποιοί, είναι οι τριάντα επτά ηθοποιοί που συμμετέχουν σε αυτή την παράσταση. Αυτός είναι πλέον ο δρόμος μου. Δεν εγκαταλείπω τα κρουστά, αλλά τα εντάσσω στο θέατρο. Άλλοι δρόμοι, άλλες ευκαιρίες, άλλες δυσκολίες, άλλες συνεργασίες και άλλα δεδομένα, με μια κουβέντα δηλαδή ρίσκο, δημιουργικότητα και ζωή. Έτσι θα γεμίσω με περιεχόμενο τα υπόλοιπα χρόνια που μου μένουν... Θα απολαύσω τις τελευταίες καραμέλες που μου απόμειναν στο σακουλάκι της ζωής αργά, χωρίς άγχος και βιασύνη, με το καινούργιο μου παιχνίδι που με ανανεώνει και αποτελεί την ανάσα ζωής μου για το σήμερα και για το όποιο αύριο. Όπως έπαιξα μουσική απλά, χωρίς ματαιοδοξίες και διάθεση καριέρας, έτσι τώρα παίζω και θέατρο. Μόνο για την ψυχή μου, για τίποτα και για κανέναν άλλο...
Όποιος και όποια θέλει περισσότερες επεξηγήσεις για το τι σημαίνει αυτό μπορεί να τις ακούσει και να τις δει στην πράξη, απόψε, στο Μέγαρο Μουσικής...
