Του Ιλάν Σολομόν
Όταν τον γνώρισα, ήταν ένα συνεσταλμένο, συχνά συνοφρυωμένο 15χρονο παιδί, μαθητής του 2ου Γυμνάσιου. Όταν γελούσε όμως έτριζαν τα τσιμέντα. Η οικογένειά του, αριστεροί με διωγμούς και εξορίες, είχαν λουφάξει κάτω από το βάρος της χούντας.
Μέχρι που τον γνώρισα ξανά στο Πολυτεχνείο, αυτή τη φορά σαν ένα 20χρονο φυσικό ηγέτη με σηκωμένη τη γροθιά, στην πρώτη αντιδικτατορική διαδήλωση, στις σκάλες της σχολής των Μηχανολόγων. Ήταν η μέρα των πρώτων "δοτών" φοιτητικών εκλογών, προοίμιο της πλαστής "φιλελευθεροποίησης" του καθεστώτος και της επερχόμενης ακόμα σκληρότερης χούντας του Ιωαννίδη. Με τα καρφιά της Ασφάλειας να βουίζουν γύρω μας.
Η δίκη των έντεκα συνδικαλιστών φοιτητών
Ήταν 17 του Φλεβάρη του 1973. Στον πάγκο των κατηγορουμένων κάθισαν ο μελανιασμένος από το ξύλο Μάκης Μπαλαούρας, o Κυριάκος Σταμέλος, o Βασίλης Χριστόπουλος, o Σάκης Παπαθεοδώρου, o Μάνος Τζανεττής, o Δημήτρης Αρχοντής κ.ά. Η κατηγορία ήταν "τεντιμποϊσμός". Ποινή τους, η υποχρεωτική στράτευση. Μετά την ανάληψη της κυβέρνησης από τον Μαρκεζίνη, δόθηκε αμνηστία και επέστρεψαν. Τους υποδεχτήκαμε στο μεγάλο αμφιθέατρο των Χημικών Μηχανικών, Τετάρτη πρωί της 14 Νοεμβρίου του 1973 ήταν, όταν αποφασίστηκε η κατάληψη. Μετά άρχισαν τα επεισόδια. Οι της Πανσπουδαστικής και του Ρήγα βγήκαμε έξω.
Ο Σταμέλος πρόλαβε, γύρισε από τον στρατό και την Παρασκευή ανέλαβε τις διαπραγματεύσεις για την έξοδο των φοιτητών μαζί με τον Κώστα Λαλιώτη. Με το άσπρο φανελάκι του, σημαία παράδοσης και υποταγής, πήδηξε τα κάγκελα μαζί με τον Κώστα για να διαπραγματευτεί την ασφαλή έξοδο των παιδιών λίγο πριν ο Γουνελάς ρίξει το τανκ πάνω στην πύλη της Πατησίων. Ο Κυριάκος, ήρεμος στα σκαλιά της Αρχιτεκτονικής, περίμενε μέχρι να τελειώσει η εκκένωση. Ήξερε ότι γι' αυτόν δεν υπήρχε οδός διαφυγής. Στο τέλος, ο χοντρός του Σπουδαστικού της Ασφάλειας του λέει: "Πάμε, Κυριάκο".
17 Φλεβάρη του 1973 η δίκη των έντεκα συνδικαλιστών φοιτητών. Στον πάγκο των κατηγορουμένων κάθισαν ο μελανιασμένος από το ξύλο Μάκης Μπαλαούρας, o Κυριάκος Σταμέλος, o Βασίλης Χριστόπουλος, o Σάκης Παπαθεοδώρου, o Μάνος Τζανεττής, o Δημήτρης Αρχοντής κ.ά.
Φαντάρος πια, στην πρώτη μου άδεια, τον συναντώ μετά τον "κύκλο με την κιμωλία", το ξύλο και τη φάλαγγα, είκοσι μέρες όρθιος μ' ένα μπουγέλο να τον ξυπνά στα κάτεργα του ΕΑΤ-ΕΣΑ. Λίγο πριν, λίγο μετά, τότε ήταν που αποφάσισε τη στροφή. Απέναντι σε όσους παλιούς συντρόφους είχαν αρχίσει να καταλαμβάνουν θέσεις στις κομματικές νομεκλατούρες, αυτός θα έκανε πολλά λεφτά σαν καλός μηχανικός που ήταν για να αποδείξει την ανωτερότητά του. Και έκανε. Και έχασε. Τζογάρησε τη ζωή του. Κι απέτυχε. Και έγραψε. Κι ας μην τον καταλάβαινα συχνά.
"Εγώ, ειμ' αυτός που δεν είδε το φως,
νέος σαν ήταν, στα μάτια γλαυκός,
με διάπυρη πέννα τα στράβωσ' αυτός,
που κυβερνάει".
Ο Σταμέλος παίζει με τις έννοιες, τις λέξεις, τις εμπειρίες του, παρουσιάζεται φιλοσοφικός και φιλοσοφημένος. Κάνει ποίηση τη χασούρα του, τις ζημιές του.
"... γιατί με πίκραναν (κάποιοι φίλοι) / μ’ εξουσιάζουν / ποτέ δεν μπόρεσαν να με φωνάζουν / Κυριάκο μεγάλε" και "Άλλοι τους έλεγαν 'υπαλληλάκος / θα μείνει για πάντα μωρέ ο Κυριάκος, / έτσι που είναι ψηλός, ένα ράκος, /τι άλλο να κάνει;'"
Ακούστε με, φίλοι μου αγαπημένοι,/ κι εσείς νταλικάδες στη νύχτα χαμένοι, υπάρχει κάτι που μας περιμένει, // να το γευτούμε ή να χαθούμε. ("Δήμιος", εκδ. Γαβριηλίδης, 2016).
Ο Κυριάκος Σταμέλος, με τον δικό του τρόπο, καταδείκνυε στη γραφή του τη θέση του για το προσωρινό της ζωής και τις ηδονές της. Πρότεινε δικούς του ορισμούς για τα "παιχνίδια" της ποίησης, μια δική του "ποιητική μηχανική". Χαρακτηριστικό βιβλίο το "Γραφή δεύτερη εκδόσεις Ύψιλον, 2008". Η ποίηση, η επιστήμη και η τέχνη του μηχανικού, η απεικόνιση των αριθμών και ο προβληματισμός για το μέλλον του ανθρώπου ήταν βασικοί άξονες της σκέψης και της ζωής του τα τελευταία χρόνια, έγραψε μόλις χθες ο καλός του φίλος Πέτρος Στεφανέας, επ. καθηγητής ΕΜΠ, ποιητής και επιμελητής των γραπτών της τελευταίας περιόδου της ζωής του.
Ο Κυριάκος έφυγε στις 18 του Απρίλη του 2018 από ένα βαρύ εγκεφαλικό. Το Σάββατο 21 Απριλίου, η γη όπου έζησε τα πιο ανέμελα χρόνια της ζωής του τον υποδέχτηκε στην αγκαλιά της. Από εκεί ψηλά, η θάλασσα αντανακλούσε το φως του ήλιου που τόσο τον γαλήνευε όταν τον άγγιζε. Η κηδεία του έγινε στο κοιμητήριο της Ερέτριας, δίπλα στους γονείς και την αδελφή του.
Ο Κυριάκος Σταμέλος, με τον δικό του τρόπο, καταδείκνυε στη γραφή του τη θέση του για το προσωρινό της ζωής και τις ηδονές της. Πρότεινε δικούς του ορισμούς για τα "παιχνίδια" της ποίησης, μια δική του "ποιητική μηχανική"
