«Πιστεύω ακράδαντα ότι η τέχνη είναι όπλο πολιτικό και αισθάνομαι τυχερή που ανατράφηκα στη Γαλλία, μια χώρα που δεν βλέπει την τέχνη ως προϊόν. Ειδικά στο σημερινό παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, με όλους τους κινδύνους που μας απειλούν και τη μετατόπιση των δυνάμεων, θεωρώ ότι είναι πιο επιτακτική από ποτέ η ανάγκη να αφηγηθούμε τις δικές μας ιστορίες». Μιλά η Μαντλέν Αβραμούση, που ήρθε στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης από τη Γαλλία, όπου εργάζεται εδώ και 25 χρόνια για το τηλεοπτικό κανάλι Arte France.
«Κατά τη γνώμη μου οι Έλληνες ντοκιμαντερίστες πρέπει να ανοιχτούν σε καινούργια πράγματα, σε νέες ιδέες. Γνωρίζω ότι έχουν συνηθίσει να δουλεύουν μόνοι τους, αλλά το ντοκιμαντέρ θέλει συλλογική δουλειά, με αυτοπεποίθηση και σεβασμό. Ποιο είναι το κλειδί για ένα καλό ντοκιμαντέρ; Για μένα είναι το περιεχόμενο. Αν τα πρώτα τρία λεπτά της ταινίας δεν δημιουργήσουν κάποιον δεσμό με τον θεατή, δεν τον συγκίνησαν, κατά πάσα πιθανότητα τον έχεις χάσει! Η αρχή μιας ταινίας είναι το σημείο που συνεχώς δουλεύουμε και επεξεργαζόμαστε μέχρι να βεβαιωθούμε ότι βρήκαμε το σωστό ύφος, την κατάλληλη ατμόσφαιρα... Τα τελευταία 30 χρόνια η δημοσιογραφία έχει επηρεάσει πάρα πολύ τον τρόπο που γυρίζονται τα ντοκιμαντέρ. Προσωπικά είμαι υπέρ της κινηματογραφικής γλώσσας, είμαι υπέρ του συναισθήματος... Ζούμε σε μια εποχή που τα πράγματα και οι σχέσεις έχουν χάσει την ιερότητά τους. Πιστεύω ότι το ντοκιμαντέρ μπορεί να την ανακαλύψει ξανά».
Ο Νορβηγός Χ. Μπούστνες
Ο Νορβηγός κινηματογραφιστής Χόβαρντ Μπούστνες έφτασε στην Αθήνα για να εξερευνήσει τη «γυναικεία» πλευρά της Χρυσής Αυγής. Η ταινία του «Τα κορίτσια της Χρυσής Αυγής» βάζει μπροστά στην κάμερα την σύζυγο του Γιώργου Γερμενή, Τζένη, τη μητέρα του Παναγιώτη Ηλιόπουλου, Δάφνη, και την ήδη διάσημη Ουρανία, κόρη του Νίκου Μιχαλολιάκου. Ο Νορβηγός έφτασε στην Αθήνα πριν ξεκινήσει η δίκη της Χρυσής Αυγής και στην ταινία του προσπαθεί να αποτυπώσει το «πριν» και το «μετά» της δίωξης, που βγάζει σταδιακά στην επιφάνεια το εγκληματικό πρόσωπο πίσω από το ελάχιστα πειστικό προσωπείο. Η Ουρανία Μιχαλολιάκου καταβάλλει εντατική προσπάθεια μπροστά στην κάμερα του Νορβηγού να πείσει πως είναι «ένα απλό, φυσιολογικό κορίτσι», δείχνει τη συλλογή της με ταινίες της Disney, τον αγαπημένο της «Μικρό πρίγκιπα», μιλά για το πόσο αγαπά τα αδέσποτα σκυλιά...
Οι "Μετεωρίτες"
Από την Τουρκία οι «Μετεωρίτες» του Γκιουρτζάν Κελτέκ αποτυπώνουν την τεράστια κινητοποίηση του τουρκικού στρατού εναντίον των Κούρδων, που ξεκίνησε στα τέλη του καλοκαιριού του 2015, ύστερα από δυόμισι χρόνια παύσης του πυρός. Αφορμή ήταν η δολοφονία ενός στρατιώτη, που καταλογίστηκε, χωρίς να είναι απολύτως εξακριβωμένο, σε δυνάμεις του PKK. Το αξιοσημείωτο είναι ότι η φοβερή στρατιωτική κινητοποίηση και η αιματηρή συνέχειά της αποσιωπήθηκαν πλήρως από τα μέσα ενημέρωσης, έπειτα από έναν πρωτοφανή «συντονισμό» συσκότισης για τα όσα διαδραματίστηκαν στις ανατολικές επαρχίες της Τουρκίας.
Ο σκηνοθέτης ανασυνθέτει το «χρονικό» αυτής της περιόδου μέσα από βίντεο που ανέβασαν κάτοικοι της περιοχής ανώνυμα στο Διαδίκτυο. Θραύσματα από μαρτυρίες, δείγματα της φρίκης που προκαλεί μια καλά οργανωμένη πολεμική μηχανή. Και παραπέρα ένας ολόκληρος μηχανισμός που επιχειρεί να εξαφανίσει τη μνήμη. Και σαν ένα «κοσμικό σημάδι», μια βροχή από μετεωρίτες σηματοδότησε την ολοκλήρωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων...
ΕΑΜική Αντίσταση
Το φιλμ "Οι παρτιζάνοι των Αθηνών" των Ξενοφώντα Βαρδαρού και Γιάννη Ξύδα παρουσιάζει την ΕΑΜική Αντίσταση κατά την περίοδο της Κατοχής στην Αθήνα μέσα από 14 ιστορίες (ανάμεσά τους και η ιστορία του Μάνου Ζαχαρία), που αποτυπώνουν την πάλη ενός ολόκληρου λαού ενάντια στους κατακτητές και τους συνεργάτες τους.
"Τελευταίος παρτιζάνος"
Ο 23χρονος Ανδρέας Χατζηπατέρας από τη Νέα Υόρκη γύρισε ένα ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους για τον Μανώλη Γλέζο, τον «Τελευταίο παρτιζάνο». Εβδομήντα χρόνια χωρίζουν τον σκηνοθέτη από τον «πρωταγωνιστή» Μανώλη Γλέζο και η διάρκεια των γυρισμάτων, μέχρι το σημείο να δημιουργηθεί σχέση εμπιστοσύνης, ξεπέρασε τα τρία χρόνια. «Είναι ένας επαναστάτης, και ταυτόχρονα άνθρωπος πεισματάρης, απαιτητικός, παθιασμένος» λέει ο Χατζηπατέρας.
Μια μοναδική κινηματογραφική εμπειρία είναι το ντοκιμαντέρ «Obscuro Barocco» της Ευαγγελίας Κρανιώτη, που ήδη έχει διακριθεί στην Μπερλινάλε. Με φόντο το ξέφρενο καρναβάλι στο Ρίο ντε Τζανέιρο, η κάμερα της Κρανιώτη μέσα σε 59 λεπτά καταφέρνει να διεισδύσει στη σκοτεινή πλευρά της μεγάλης γιορτής αλλά και της ανθρώπινης συνθήκης.
Κωστής Παπαγιώργης
Η Ελένη Αλεξανδράκη έφερε στη Θεσσαλονίκη το ντοκιμαντέρ «Κωστής Παπαγιώργης, ο πιο γλυκός μισάνθρωπος», ένα προσεγμένο πορτρέτο του Παπαγιώργη μέσα από συνεντεύξεις φίλων του γι' αυτόν τον τρυφερό μισάνθρωπο της σύγχρονης ελληνικής σκέψης. Tο ντοκιμαντέρ "ΜΕΤΑ-Στοιχεία για το 2017" του Γιώργου Χρ. Ζέρβα είναι ένα χρονικό της σημερινής ελληνικής κοινωνίας, με αφετηρία τις ραδιοφωνικές διαδικτυακές εκπομπές ενός δικτύου αλληλεγγύης...
