Ο Ricky Ford είναι ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους σαξοφωνίστες της jazz. Αντίθετα από τους περισσότερους μουσικούς του ιδιώματος της γενεάς του έκανε στέρεες ωδειακές σπουδές ανωτάτου επιπέδου χωρίς αυτό να τον εμποδίσει από το να καταξιωθεί από πολύ νεαρή ηλικία, έχοντας παίξει με μερικά από τα σημαντικότερα ονόματα της jazz με αρχή βέβαια την ένταξή του στην ορχήστρα του μέγιστου Duke Ellington.
Έχοντας μετοικίσει εδώ και πολλά χρόνια στη Γαλλία, αλλά με δραστηριότητα σε όλον τον κόσμο θα επισκεφθεί για δεύτερη φορά τη χώρα μας για εμφανίσεις στο Half Note Jazz Club από την Παρασκευή 9 μέχρι και τη Δευτέρα 12 Φεβρουαρίου με το κουαρτέτο του, στο οποίο το τενόρο σαξόφωνο του συνοδεύουν ο πολύ σπουδαίος ομοεθνής του πιανίστας Kirk Lightsey (που είχε εμφανιστεί πέρυσι στον ίδιο χώρο ως ηγέτης του δικού του κουαρτέτου) και δύο Τούρκοι μουσικοί, ο κοντραμπασίστας Volkan Hulsever και ο ντράμερ Ayhan Oztoplu. Με την ευκαιρία αυτή μας μίλησε για το πώς είναι να είσαι jazz μουσικός σήμερα, εντός και εκτός Αμερικής.
* Έχετε παίξει με πολλούς σπουδαίους μουσικούς, αλλά αρκετοί από αυτούς ήταν εξαιρετικοί αντίθετοι μεταξύ τους, το swing της Duke Ellington Band δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο διαφορετικό από την τόσο εφευρετική και ανανεωτική μουσική του Charles Mingus και με τη σειρά της αυτή από το Αφροκεντρικό ύφος του Dollar Brand. Γιατί το κάνατε αυτό και πώς καταφέρνατε να προσαρμοστείτε σε τόσο διαφορετικά στιλ και πιθανότατα και τρόπους παιξίματος επίσης;
Νομίζω ότι οι λόγοι γι' αυτό είναι πάρα πολύ απλοί. Πριν από όλα θεωρώ ότι όλοι τους κινούντο προς την ίδια μουσική κατεύθυνση, ενώ, παράλληλα καθένας ήταν με τον τρόπο του εξαιρετικά εφευρετικός. Επίσης όταν είμαστε νέοι μάς διδάσκουν ότι πρέπει να αναπτύσσουμε το ταλέντο μας με όσους το δυνατόν περισσότερους τρόπους!
* Υπάρχει ένας από όλους αυτούς τους τόσο σημαντικούς μουσικούς που θα λέγατε ότι ήταν όχι απλά επιρροή αλλά δάσκαλος, ίσως και ένα είδος μέντορα για εσάς;
Δεν θα ήθελα να αποκαλέσω κανέναν μέντορά μου. Μαθαίνουμε από όλους τους σπουδαίους δασκάλους που συναντούμε στη διάρκεια της διαδρομής μας ως μουσικοί, αλλά, αν το εξετάσουμε βαθύτερα, μαθαίνουμε ακόμα περισσότερα από τους δικούς μας μαθητές.
* Ποιες ήταν οι κυριότερες επιρροές σας όταν ξεκινήσατε;
Είτε το πιστεύεις είτε όχι εκείνη που με εισήγαγε στην jazz και στη ζωντανή εκτέλεση της ήταν η... γιαγιά μου! Ήταν ενεργό μέλος της σκηνής της Νέας Υόρκης ως η κιθαρίστρια των International Sweethearts Of Rhythm. Μπορείς να πεις, λοιπόν, ότι στην οικογένειά μου οφείλω, γονιδιακά και ίσως όχι μόνο, το ότι έγινα μουσικός. Υποθέτω λοιπόν ότι αυτή ήταν η σημαντικότερη πρωταρχική επιρροή μου.
* Αν μπορούσατε να επιλέξετε την ιδανική μπάντα, τη μουσική dream team σας ας πούμε, ποια θα ήταν τα μέλη της;
Θα ήταν η μπάντα που παίζω μαζί της απόψε! Έτσι μου αρέσει να σκέφτομαι πάντα την ιδανική μπάντα μου. Νομίζω ότι αυτό είναι το σωστό γιατί μουσικά είναι το πιο λειτουργικό και οδηγεί στο καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
* Jazz τελικά σημαίνει αυτοσχεδιασμός ή δεν είναι παρά ένα ακόμα στοιχείο της, αν και πάρα πολύ σημαντικό;
Αυτοσχεδιασμός δεν είναι παρά ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την πολύ ελεύθερη δομικά και εκτελεστικά μουσική, την οποία αποκαλούμε jazz που ξεκίνησε μεν από την Αμερική, αλλά σήμερα είναι πλέον ένα διεθνές ιδίωμα.
* Τι είναι ο αυτοσχεδιασμός για εσάς και πόσο σημαντικό τον θεωρείτε για το παίξιμο σας; Και με την ευκαιρία, ποια άλλα είναι τα κυριότερα στοιχεία του τρόπου που παίζετε;
Το να παίζεις από την καρδιά σου είναι το σημαντικότερο στοιχείο για κάθε μουσικό που σέβεται τον εαυτό του και στη συνέχεια να είναι καλός και προσεχτικός ακροατής, να αναπτύξει ένα καλό προσωπικό ύφος, αλλά και στάση απέναντι στη μουσική και τελευταίο αλλά όχι έσχατο, να χρησιμοποιεί όργανα και τεχνικά μέσα πραγματικά πολύ καλής ποιότητας.
* Τι επιδιώκετε όταν συνθέτετε ένα κομμάτι και στη συνέχεια όταν το παίζετε ή/και το ηχογραφείτε;
Προσπαθώ πάντα να εκφράζει τα συναισθήματά μου τη δεδομένη στιγμή και ταυτόχρονα να είναι διαφορετικό από οτιδήποτε άλλο έχω συνθέσει ως τότε.
* Τι σας έκανε να εγκαταλείψετε την Αμερική και να μετοικίσετε στη Γαλλία και συγκεκριμένα στο Παρίσι; Ήταν πρακτικοί οι λόγοι που σας οδήγησαν σε αυτό ή απλά θεωρείτε ότι είναι για εσάς ένας καλύτερος τόπος για να ζείτε και να εργάζεστε;
Αρχικά πήγα φυσικά στο Παρίσι για να παίξω και μου φάνηκε ένας τόπος με την ιδανική ατμόσφαιρα, τόσο πολιτισμικά όσο και κοινωνικά, για να ζήσω εκεί. Αυτός είναι ο λόγος που μπορώ να αναφέρω, τουλάχιστον δημόσια! (γέλια)
* Το γεγονός ότι επίσης ζει εκεί είναι ένας ακόμα λόγος για να έχετε τον Kirk Lightsey στην μπάντα σας αυτό τον καιρό; Και τι θα είχατε να πείτε για τα υπόλοιπα δύο μέλη της, τους Volkan Hulsever and Ayhan Oztoplu;
Ο Kirk είναι ένας υπέροχος άνθρωπος και, πάνω από όλα, ένας θαυμάσιος μουσικός και ήδη μοιραζόμαστε ένα μεγάλο τμήμα των αντίστοιχων διαδρομών μας, ηχογραφικά και συναυλιακά. Τον Ayhan και τον Volkan τους γνωρίζω από τη μακρά παραμονή μου στην Κωνσταντινούπολη και τις πολλές εμφανίσεις τις οποίες πραγματοποίησα εκεί. Είναι ξεχωριστοί μουσικοί και δεν χαίρομαι απλά, αλλά πραγματικά απολαμβάνω το να δουλεύω μαζί τους.
* Πείτε μου πώς βρεθήκατε να διδάσκετε σε ένα πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης και τι κερδίσατε από αυτό ως μουσικός.
Ένας φοιτητής με ρώτησε αν θα ενδιαφερόμουν να διδάξω στο Πανεπιστήμιο Bilgi της Κωνσταντινούπολης κατά τη διάρκεια ενός workshop που έκανα σε αυτό, έτσι ξεκίνησαν όλα. Αυτό που κέρδισα είναι ότι σήμερα, δέκα οκτώ χρόνια αργότερα, μπορώ να λέω με υπερηφάνεια ότι το 90% των φοιτητών μου είναι ενεργοί και εργαζόμενοι μουσικοί.
* Γιατί ιδρύσατε το φεστιβάλ Toucy στη Γαλλία; Τι σημαίνει για εσάς και είστε ικανοποιημένος από την πορεία του;
Είμαι ικανοποιημένος για το ότι υπάρχουν οργανισμοί που δίνουν στέγη στην καλή μουσική και βρήκα την ευκαιρία να ιδρύσω έναν τέτοιο. Πιθανότατα έχει να κάνει με το ότι μεγάλωσα στη Βοστώνη και με το ότι μαζί φυσικά με την ίδια την Elma Lewis, συνέβαλλα στην οργάνωσή του Elma Lewis Center For Afro Amerıcan Artısts. Ήταν η παραγωγός πολλών συναυλιών, o Duke Ellington έπαιζε συχνά στον χώρο που είχε φτιάξει εντός ενός πάρκου και εκεί τον γνώρισα. Δυο χρόνια αργότερα έγινα μέλος της μπάντας του μετά από τη γνωριμία μου με τον γιο και διάδοχό του, τον Mercer Ellıngton. Αρκετά χρόνια αργότερα σχημάτισα μια big band στο Πανεπιστήμιο Brandeis με την οποία πραγματοποιούσαμε μηνιαίες συναυλίες τις οποίες διοργάνωνα ο ίδιος. Υποθέτω λοιπόν ότι η αιτία και για το φεστιβάλ Toucy είναι η επιθυμία μου να συνεισφέρω στη μουσική με οποιοδήποτε τρόπο μπορώ.
* Σε ποιον χώρο είχατε παίξει την πρώτη φορά που ήρθατε στην Ελλάδα και τι θυμάστε από εκείνη την εμπειρία;
Είχα παίξει και πάλι στο Half Note Jazz Club πριν από είκοσι χρόνια και ήταν πραγματικά μια αξιοσημείωτη εμπειρία!
* Και τι περιμένετε από τις επικείμενες εμφανίσεις σας εδώ, αλλά και τι πρέπει να περιμένει το κοινό;
Προφανώς θα παίξουμε όσο καλύτερα μπορούμε και σίγουρα το κοινό μπορεί να περιμένει αυτό, όπως επίσης, και μια ενδιαφέρουσα πολιτισμική ανταλλαγή μεταξύ μουσικών οι οποίοι προέρχονται από διαφορετικές χώρες. Λίγο - πολύ θα επανασυστηθούμε στο κοινό της χώρας σας μετά από πολλά χρόνια και μου αρέσει πάρα πολύ αυτή η σκέψη!
Κάτι μας λέει ότι μετά από τις συναυλίες σας το ίδιο θα αρέσει και στο αθηναϊκό κοινό...
