Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
15.8°C19.3°C
1 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
16 °C
11.6°C19.0°C
2 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
15 °C
12.0°C15.9°C
2 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
16.8°C19.7°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.9°C15.7°C
0 BF 82%
ΠΟΛΥ - πολιτισμικά / ...Χειρότερα από ό,τι μας τα είχαν πει....
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΠΟΛΥ - πολιτισμικά / ...Χειρότερα από ό,τι μας τα είχαν πει....

Ήταν τον χειμώνα του 2010. Ετοιμαζόμασταν ως χώρα να εισέλθουμε εν πλήρη δόξη και τιμή στον υπέροχο κόσμο των Μνημονίων, με την απειλή της χρεωκοπίας να επικρέμαται επί της κεφαλής μας. Στο θέατρο «Βεάκη» στην Αθήνα παίζαμε το έργο του Διαλεγμένου «Μάνα Μητέρα Μαμά». Εκεί ήρθε να δει την παράσταση ο Βούλγαρος μουσικός Γιούρι Στούπελ, που ζει χρόνια στην Ελλάδα. Έχοντας την εμπειρία της δικής του χώρας, μας πληροφόρησε για το τι μας περιμένει: Θάνατος στους τομείς της Υγείας, της Παιδείας, του Πολιτισμού (και όχι μόνον, βέβαια). Προετοιμασθήκαμε, και περιμέναμε, ελπίζοντας στο μικρότερο κακό. Κατά δυστυχία μας, ήρθε το μεγαλύτερο. Και τώρα πια έχουμε μια σαφή εικόνα του άδηλου μέλλοντος που έγινε οδυνηρό παρόν.

Η αλήθεια είναι πως με κάποιον τρόπο τα πράγματα είχαν προετοιμασθεί, όλως… τυχαίως από πολύ νωρίτερα. Από το 2000 τουλάχιστον. Τότε που άρχισε να οργανώνεται και ο εκλογικός νόμος που έδωσε πενήντα έδρες μπόνους στη Νέα Δημοκρατία για να κυβερνά τώρα. Ως υπουργός Πολιτισμού ο Ευάγγελος Βενιζέλος είχε καλέσει τους διευθυντές των Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων για να τους μιλήσει για το μέλλον του θεσμού. Συμμετείχα κι εγώ ως διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης. Μας προετοίμασε για το τι μέλλει γενέσθαι και αυτό που κατάλαβα, εγώ τουλάχιστον, ήταν πως δεν καλοέβλεπε τα θέατρα αυτά και δεν πίστευε στο μέλλον τους. Τα ήθελε να λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, «χάριν του κοινωνικού συμφέροντος», όπως πρόσθεσε για να χρυσώσει το χάπι.

Στη συνέχεια, χρόνο με τον χρόνο, τα πράγματα δυσκόλευαν. Καθυστερήσεις στις επιχορηγήσεις, δυσκολίες στην προώθησή τους σε φεστιβάλ και σημαντικές διοργανώσεις, απροθυμία ενεργοποίησης από το υπουργείο διαδικασιών που θα έφερναν πόρους από ευρωπαϊκά προγράμματα. Παράλληλα εμφανίσθηκε με ένταση μία βιομηχανία απαξίωσης των ΔΗΠΕΘΕ από συγκεκριμένες γραφίδες, συγκεκριμένων συγκροτημάτων ενημέρωσης. Αφέθηκε η υπόθεση αυτών των θεάτρων αποκλειστικά στα χέρια των δημάρχων. Και οι πιο… «προκομμένοι» εξ αυτών οργίασαν!

Όταν η Νέα Δημοκρατία το 2004 αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της χώρας, ο Πέτρος Τατούλης ως υπουργός Πολιτισμού επιτίθεται συνολικά σε όλο το φάσμα των θεάτρων, ορχηστρών, χορευτικών συγκροτημάτων, πολιτιστικών διοργανώσεων και οποιουδήποτε στον χώρο της τέχνης που είχε και την ελάχιστη έστω στήριξη του κράτους. Με τον λαϊκίστικο αφορισμό ενάντια στον «κρατικοδίαιτο πολιτισμό», ξιφουλκεί κατά πάντων. Μπαίνουν όλοι στο ίδιο καλάθι. Αγνοώντας την προσφορά σημαντικών δημιουργών και φορέων που μετουσίωσαν τη βοήθεια της πολιτείας σε πολιτιστικό θησαυρό, συμβάλλοντας και στην οικονομική πρόοδο του τόπου.

Το «Θέατρο Τέχνης» του Κάρολου Κουν, ο Σπύρος Ευαγγελάτος με το «Αμφιθέατρο», η «Ορχήστρα Χρωμάτων» που δημιούργησε ο Μάνος Χατζιδάκις έπρεπε να απαξιωθούν ως κηφήνες που σπαταλούσαν τον δημόσιο πλούτο! Και μαζί με αυτούς οι νεότεροι δημιουργοί που είχαν περιληφθεί στον κατάλογο των «επιχορηγουμένων», όπως οι Λευτέρης Βογιατζής («Νέα Σκηνή»), Αντώνης Αντύπας («Απλό Θέατρο»), Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος («Θέατρο Νέου Κόσμου») και άλλοι πολλοί. Βεβαίως, ως παραδείγματα χρησιμοποιούσαν διαφόρους «ημετέρους» (των δύο κομμάτων που εναλλάσσονταν στην εξουσία), οι οποίοι πράγματι καταχρηστικά επιδοτούντο. Τσουβάλιαζαν όμως τους πανάξιους με τους ανάξιους.

Ο Γιώργος Λούκος, διευθυντής του «Ελληνικού Φεστιβάλ», έστειλε για «αγρανάπαυση» το «Θέατρο Τέχνης», το «Αμφιθέατρο», τον «Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου». Αρκετά είχαν φιλοξενηθεί στην Επίδαυρο και το Ηρώδειο! Με αβρό αρχοντοχωριατισμό, αποφάσισε να μας κάνει μέσω ξένων συγκροτημάτων εντατικά μαθήματα στα σύγχρονα ρεύματα της τέχνης μειώνοντας δραματικά τις ελληνικές συμμετοχές, που προφανώς δεν είχαν τίποτα καινούργιο να καταθέσουν.

Το έδαφος προετοιμάσθηκε και η κατεδάφιση άρχισε αργά, αλλά συστηματικά. Οι επιχορηγήσεις (που ούτως η άλλως δεν ήταν ποτέ ανάλογες ενός μέσου ευρωπαϊκού κράτους) μειώθηκαν έως ότου στην πράξη καταργήθηκαν. Στο θέατρο, τον κινηματογράφο, τη μουσική, το βιβλίο, παντού!

Αυτοί που την πληρώνουν πρώτοι είναι οι άνθρωποι. Στο ζοφερό παρόν των Μνημονίων συνθήκες γαλέρας επιβάλλονται στους εργαζόμενους με τη «μαύρη» εργασία να πρυτανεύει. Στον χώρο των ηθοποιών η ανεργία σκαρφάλωσε στο 95%. Η ΠΕΕΘ, (μια παρωχημένη εργοδοτική ένωση) εναρμονίζει μνημονιακά τον μισθό στα 500 ευρώ. Ένας υπερτυχερός ηθοποιός εργάζεται έξι ή επτά μήνες τον χρόνο. Ένας τυχερός τρεις και το 95%, όπως είπαμε, καθόλου. Ο τυχερός πρέπει να ζήσει για έναν χρόνο με 1.500 ευρώ λοιπόν! Στην απεργία που κήρυξε το Σωματείο των ηθοποιών, «αντιμνημονιακός» ηθοποιός και βουλευτής, γίνεται απεργοσπάστης! Ομοίως και ηθοποιός που εν συνεχεία προτάθηκε στο υπουργείο Πολιτισμού από το σωματείο, ώστε να συμμετάσχει στο Δ.Σ. του ΚΘΒΕ!

Έρευνες του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος έδειξαν ότι το ένα τρίτο των εικαστικών καλλιτεχνών δεν έχει προοπτική να συνταξιοδοτηθεί από πουθενά.

Στον χώρο του κινηματογράφου και της τηλεόρασης η ανεργία βρίσκεται στο 80%. Χωρίς συλλογικές συμβάσεις, με πλήρως ελαστικοποιημένες και επισφαλείς συνθήκες εργασίας, οι μισθοί μειώθηκαν κατά 40%-50%. Οι τεχνικοί του χώρου εργάζονται με τα μισά ένσημα ατενίζοντας ένα μέλλον με χαμηλές η καθόλου συντάξεις. Όταν εργάζονται, πληρώνονται με φοβερές καθυστερήσεις, μιας και οι διαφημίσεις στην τηλεόραση έχουν κυριολεκτικά κατακρημνιστεί, ενώ όσον αφορά τον κινηματογράφο η στάση πληρωμών από την πολιτεία έχει βαλτώσει κυριολεκτικά την εβδόμη τέχνη.

Το να θέλει κάποιος να ζήσει από την τέχνη του χορού ισοδυναμεί με τρέλα! Κακές συνθήκες για τις ούτως ή άλλως ελάχιστες θέσεις εργασίας. Οι νέες χορευτικές ομάδες, ανύπαρκτες. Το νομικό πλαίσιο που τις διέπει είναι απαγορευτικό για την ύπαρξή τους. (Επιβολή υψηλών τελών έναρξης και λειτουργίας, προϋποθέσεις απαγορευτικές για τους χώρους στέγασης της ομάδας κ.λπ.).

Οι πωλήσεις των βιβλίων έχουν σημειώσει πτώση κατά 40%. Εκδότες και βιβλιοπώλες είναι είδη προς εξαφάνιση. Χρειάζεται να πούμε τίποτα πια για τους συγγραφείς; Για ποια αμοιβή να συζητήσουμε, για ποιον μισθό, για ποια σύνταξη;

Στον χώρο της μουσικής οι γενναίοι που στηρίζουν τις ορχήστρες προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα διδάσκοντας σε ωδεία. Στον χώρο των νυχτερινών κέντρων οι μουσικοί εργάζονται Παρασκευή και Σάββατο. Μικρές σκηνές έντεχνης μουσικής πασχίζουν να παραμείνουν ζωντανές ποντάροντας στο φιλότιμο των μουσικών και τραγουδιστών που εμφανίζονται σε αυτές.

Αυτά τα τρία χρόνια των Μνημονίων είδαμε τη ζωή μας να γλιστρά προς τα κάτω. Βιώνουμε μια καθημερινότητα όπου δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε σε μια αξιοπρεπή διαβίωση.

Αυτά τα τρία χρόνια πήγαμε εκατό πίσω. Εμείς οι πολλοί. Όχι οι τράπεζες ούτε οι παραδοσιακά έχοντες και κατέχοντες. Και οι άνθρωποι του πολιτισμού συνυπολογίζονται στη συντριπτική τους πλειοψηφία με τους «πολλούς». Ζούμε ξανά εκείνες τις παλιές εποχές, όπου κάποιος που αποφάσιζε να ασχοληθεί με την τέχνη, ήταν ένας «χομπίστας», που ή είχε χρήματα και έκανε το κέφι του ή συμβιβαζόταν να ζει με επισφαλές το παρόν και το μέλλον του.

Η αστική μυθολογία θέλει τον καλλιτέχνη να υποφέρει για να δημιουργήσει κάτι σπουδαίο. Ο Δημήτρης Χορν τραγουδούσε «Ηθοποιός σημαίνει φως…». Ναι. Αλλά σημαίνει και νερό, τηλέφωνο, φαγητό, λογαριασμοί...

Τελικά τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα απ' ό,τι μας τα είχαν πει…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL