Ποιος θα «διαβάσει» το υλικό του παλίμψηστου μιας ανασκαφής; Εάν οι τεχνολογίες πληροφορικής αλλάζουν τον κόσμο, ποιες είναι οι επιπτώσεις στην αρχαιολογία; Υπάρχει κόκκινη γραμμή ανάμεσα στην αρχαιολογία και την τεχνολογία; Πώς διαμορφώνεται η αρχαιολογική πρακτική συνδυαστικά με τη τεχνολογία, παράγοντας τελικά την πληροφορία;
Αυτά τα καίρια ζητήματα απασχολούν το διεθνές εκπαιδευτικό εργαστήριο αρχαιολογικής έρευνας πεδίου που γίνεται για πρώτη φορά στην Αθήνα με τη στήριξη του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Ερευνητικού Κέντρου "Αθηνά". Στο δίκτυο με το όνομα Arkwork, που υλοποιείται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος COST "Αρχαιολογικές πρακτικές και παραγωγή της αρχαιολογικής γνώσης στο ψηφιακό περιβάλλον", έχουν ενταχθεί 29 ευρωπαϊκές χώρες.
«Ο σκοπός του εκπαιδευτικού εργαστηρίου είναι να δούμε πέρα ή πίσω από τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούμε. Να σκεφτούμε τα κίνητρα, τις δυνάμεις, τη λογική και τις συνέπειες της χρήσης τους σε διάφορες πτυχές της αρχαιολογίας. Ο στόχος είναι να ξεφύγουμε από την απευθείας αποδοχή της αλλαγής και να σκεφτούμε τη φύση αυτής της αλλαγής, τη θεωρία και την πράξη πίσω από την αρχαιολογική πληροφορική και να προσπαθήσουμε να προβλέψουμε βιώσιμες κατευθύνσεις για το μέλλον» ήταν το μήνυμα που έστειλε η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Ανδρεαδάκη Βλαζάκη, σε κείμενό της που διαβάστηκε στη συνέντευξη Τύπου καθώς η ίδια ήταν καθ' οδόν για Παρίσι, για σύσκεψη στην Επιτροπή της Unesco για την πολιτιστική κληρονομιά όπου προεδρεύει η Ελλάδα.
Το υπουργείο Πολιτισμού, όπως επισήμανε η αρχαιολόγος του ΥΠΠΟΑ Δωρίνα Μουλλού, "διαθέτει αξιόλογο, πολύ υψηλού επιπέδου επιστημονικό δυναμικό και γι' αυτό είναι σε θέση να αγκαλιάζει το εγχείρημα".
«Επιχειρούμε να οργανώσουμε μια κοινότητα ερευνητών που προέρχονται από διαφορετικές επιστήμες. Άνθρωποι της αρχαιολογίας και της πληροφορικής, επιστήμονες της πληροφορίας, ανθρωπολόγοι και κοινωνιολόγοι. Θέλουμε ο ένας να μαθαίνει από τον άλλον» επισήμανε ο Κωστής Δάλλας, αντιπρόεδρος της δράσης και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο και στο Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά», σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε χθες με τη συμμετοχή εγνωσμένου κύρους ερευνητών και καθηγητών από τη Γερμανία, το Ισραήλ, τον Καναδά και την Ελλάδα.
Το υπουργείο, όπως επισήμαναν οι συμμετέχοντες, έχει αγκαλιάσει το εγχείρημα. Στο εκπαιδευτικό εργαστήριο παίρνουν μέρος 27 προπτυχιακοί, μεταπτυχιακοί, διδακτορικοί φοιτητές και νέοι αρχαιολόγοι προερχόμενοι από την Αυστρία, τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισπανία, το Ισραήλ, την Ιταλία, την Κροατία, την Ολλανδία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Σερβία, τη Φινλανδία και την Ελλάδα.
Στόχος της συνάντησης είναι η κατανόηση του τρόπου παραγωγής, αλλά και του τρόπου χρήσης και διαχείρισης της αρχαιολογικής γνώσης στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος θα συσταθούν ομάδες εργασίας στις οποίες το αντικείμενο μελέτης θα καλύπτει διάφορα γνωστικά πεδία αρχαιολογικής έρευνας. Παράλληλα, οι συμμετέχοντες θα επισκεφθούν αρχαιολογικούς χώρους, θα συζητήσουν με αρχαιολόγους και επιστήμονες της πληροφορικής τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, ώστε να κατανοήσουν βαθύτερα το ειδικό αυτό αντικείμενο.
