Ποιητής του βλέμματος που αποτυπώνει στον φακό την ιστορία, διασώζοντάς την μέσα από πρόσωπα, τόπους, σώματα και κτήρια, μεταγράφοντας ταυτόχρονα έργα αρχαίων τραγικών, με την ίδια τέχνη που φωτογραφίζει, ο Στέλιος Σκοπελίτης χαρακτηρίζει τον εαυτό του ιστορικό φωτογράφο και ομολογεί πως η συγκίνηση είναι αυτή που του γεννά κάθε φορά την ιδέα.
Σπουδαίος προσωπογράφος και τοπιογράφος, ο βετεράνος δημιουργός δεν παραλείπει να δηλώσει με νόημα πως "η ομορφιά δεν φωτογραφίζεται, γι' αυτό απαγορεύεται να φωτογραφίζουμε ηλιοβασιλέματα".
Στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Κρήτης στο Ρέθυμνο, που γιορτάζει φέτος 25 χρόνια λειτουργίας, παρουσιάζεται έως τις 6 Οκτωβρίου η έκθεση "Στέλιος Σκοπελίτης. Τρίπτυχα", μία επιλογή από τα έργα που ο ίδιος έχει δωρίσει στο μουσείο και τα οποία είχαν δημιουργήσει μεγάλη εντύπωση όταν πρωτοπαρουσιάστηκαν το 1997 στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, βασισμένα σε φωτογραφικά θέματα όπως τα σφαγεία, τα πορνεία και αυτοπροσωπογραφίες.
"Όταν το 1992 βομβαρδίζεται η πρώην Γιουγκοσλαβία, βλέπω παντού πτώματα και καταστροφές, συγκλονίζομαι, νιώθω να συντρίβεται το άτομο και αναρωτιέμαι πώς μπορώ αυτό να το αποδώσω. Και "παραμορφώνω, διαλύω το πρόσωπό μου", μέσα από μια σειρά αυτοπροσωπογραφιών με μηχανή Polaroid, αλλάζοντας τη μορφή μου. Αυτό συνδυάστηκε με μια σειρά φωτογραφιών που είχα κάνει με σφαχτά και μια σειρά που ανέδυαν τον σαδισμό του σώματος και την άρνηση του ερωτικού πάθους από πορνό ταινίες.
Η έκθεση δημιούργησε αντικρουόμενα συναισθήματα. Από τη μια έγινε δεκτή με ενθουσιασμό και υπήρξε θερμή υποδοχή από κοινό, καλλιτέχνες και κριτικούς και από την άλλη αρκετοί αποχωρούσαν βρίζοντας.
Προκάλεσε σοκ, ολοκληρώθηκε με εύσχημα και κατάρες και κατεγράφη ως μια έκθεση που απέδωσε απόλυτα την εποχή.
Τώρα είναι σαν να επιστρέφω στην ίδια ψυχολογική κατάσταση με τη δεκαετία του 1990. Τότε θεώρησα προσβολή για την Ευρώπη τον βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας γιατί δεν είχα ζήσει άλλο πόλεμο. Κι ο άνθρωπος πρέπει να τα ζει τα ιστορικά γεγονότα, αλλιώς δεν προχωρά η ιστορική μνήμη. Το βίωμα είναι η βασική έννοια της τέχνης. Θεωρώ τον καλλιτέχνη σωματικό, βιωματικό και σκεπτόμενο. Δεν μπορώ να τον βλέπω κλεισμένο σε ένα εργαστήρι, να βαυκαλίζεται και να ονειρεύεται χωρίς να πατάει το ένα του πόδι στην κοινωνία. Η τέχνη είναι πολιτική και όλες οι μεγάλες εποχές στην τέχνη είναι πολιτικές.
Και σήμερα θα ήθελα να κάνω μια έκθεση που να ταράξει γιατί η εποχή είναι πολύ βάρβαρη. Είναι μια εποχή νομισματικού πολέμου, αόρατου, που δεν αντιμετωπίζεται και καταδεικνύει πόσο εύκολα μπορεί να εξευτελιστεί ο άνθρωπος.
Θέλω να κάνω μια τραγική έκθεση. Την έχω στο νου μου. Αλλά χρειάζονται χρήματα, και χρήματα πια δεν υπάρχουν. Ζω με 600 ευρώ τιμητική σύνταξη".
Φανερά πληγωμένος από την αναχώρηση του γιου και της οικογένειάς του στο εξωτερικό εξαιτίας της κρίσης, όπως λέει, ο Στέλιος Σκοπελίτης εκφράζει την οργή του λέγοντας πως "όλοι αυτοί 'οι ξένοι σωτήρες' που μας έφτασαν σε αυτό το σημείο, θέλω να χαθούν γιατί με έκαναν να χαθώ και να εξαφανιστώ εγώ. Με εξευτέλισαν, με κατακρεούργησαν, δεν έχω πια αξιοπρέπεια, δεν μπορώ να αγοράσω ούτε τρία πουκάμισα ενώ κάποτε αγόραζα δέκα, γιατί ήξερα ότι τα άλλα πέντε θα τα δώριζα. Τώρα δεν μπορώ να δώσω τίποτα".
"Γεννήθηκα στη Λέσβο με το πολύτιμο φως"
Για το πόσο καθόρισαν την επιλογή της τέχνης του η καταγωγή και ο τόπος όπου γεννήθηκε, ο Σ.Β. Σκοπελίτης είναι ξεκάθαρος: "Γεννήθηκα στην Λέσβο με το περίφημο φως, όπου το γαλάζιο του τόπου είναι ανυπέρβλητο. Γεννήθηκα μέσα σε αυτό το ιδιαίτερο φως και σε ένα νησί με πολιτισμό λαϊκό και αστικό. Συγκυρία καταπληκτική, ο πλούτος της αστικής τάξης με τα υπέροχα σπίτια αλλά και τα υπέροχα λαϊκά χαμόσπιτα. Οι Λέσβιοι έχουν μια ιδιότυπη αποδοχή του έτερου και του διαφορετικού. Κάτι που με καθόρισε.
Ο πατέρας μου ήταν μηχανικός κινηματογράφου. Το Σινεμά ο Παράδεισος είναι η ζωή μου. Όταν την είδα σκέφθηκα πως ο Τορνατόρε μου έκλεψε τη βιογραφία μου και δεν μπορώ να την ξαναγράψω. Βλέποντας ταινίες και ακούγοντας μουσική, άρχισα να γράφω. Το 1962 μεταφράζονται ποιήματά μου στο εξωτερικό.
Ένας φωτισμένος δάσκαλος στο παράρτημα του γαλλικού ινστιτούτου Μυτιλήνης, ο Μιχαήλ Σαντορινιός, με εισάγει στο θέατρο του παραλόγου. Γράφω ένα μονόπρακτο για το οποίο ο Σαχτούρης μου έστειλε συγχαρητήριο γράμμα. Φεύγω από τη Λέσβο για την Αθήνα, όπου κάνω όλων των ειδών τις δουλειές για να επιβιώσω. Παντρεύομαι και κατοικώ στη Γλυφάδα, κοντά στο εργοστάσιο της Agfa όπου αρχίζω να εργάζομαι.
Μέσα σε ένα μήνα είχα κατακτήσει διευθυντική θέση τμήματος. Διαπληκτίζομαι με τον υπεύθυνο, φεύγω και ανοίγω το πρώτο μου φωτογραφείο στην οδό Ηρακλείτου 7.
Η φροντίδα της οικογένειας με αναγκάζει να σταματήσω το γράψιμο. Έρχεται η χούντα και σταματούν τα πάντα. Το 1972 πηγαίνω στο Παρίσι που αλλάζει τη ζωή μου. Φωτογραφίζω και μου γεννάται η ιδέα να κάνω βιβλίο τα νεοκλασικά σπίτια. Επιστρέφω και ανοίγω εκ νέου το φωτογραφείο. Φωτογράφιζα έργα καλλιτεχνών, αρχιτεκτόνων και ό, τι κέρδιζα τα ξόδευα στη συλλογή των θεματικών βιβλίων μου.
Το βιβλίο μου 'Πύργοι Μυτιλήνης' γίνεται αφορμή να κηρυχθούν διατηρητέοι και να σωθούν. Επιστρέφω στη γραφή, εκδίδεται ένα σημαντικό για μένα ποιητικό κείμενο που έγραψα στο Παρίσι, ακολουθεί το εξαιρετικό βιβλίο για τον Τσαρούχη, το 'Ο τόπος της σιωπής' μια προσπάθεια να απεικονίσω κοινωνιολογικά την ταφή, το 'Σημειώσεις ενός Έλληνα φωτογράφου' για την ηθική πλευρά της φωτογραφίας, 'Το βλέμμα', με προσωπογραφίες καλλιτεχνών και στοχαστών, το 'Λαύριο', η ιστορία της πόλης, 'Το Γκάζι' και στη συνέχεια στράφηκα στο τοπίο, στην ομορφιά της φύσης του τόπου μου.
Κατά καιρούς ένιωθα ως μίασμα και αποφάσισα να μεταγράψω τον 'Φιλοκτήτη'. Ακολούθησε ο ανυπότακτος 'Προμηθέας'. Μετά ένιωσα ότι είμαι παράφρων και μετέγραψα τον Αίαντα, την πρώτη καταγεγραμμένη περίπτωση σχιζοφρένειας πολέμου. Τα έχω μεταγράψει για αστικό θέατρο κρατώντας την ποίηση του λόγου. Και τα τρία είναι έτοιμα προς έκδοση".
