Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
17.1°C20.7°C
2 BF 52%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
16.5°C18.5°C
2 BF 68%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C16.6°C
3 BF 70%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
15.4°C18.0°C
4 BF 52%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.9°C19.9°C
3 BF 40%
"Από το κείμενο στη σκηνή"
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

"Από το κείμενο στη σκηνή"

Μια στάση στο μεγάλο θεατρικό ταξίδι του, μεταξύ των ΗΠΑ και της Νοτίου Αφρικής, θα κάνει τον Μάιο ο μεγάλος ρώσος θεατρικός σκηνοθέτης Adolf Shapiro, για να ξαναδιαβάσει μαζί με τους έλληνες σπουδαστές του master class του τα τρία κυριότερα έργα του Τσέχωφ, τις Τρεις Αδερφές, τον Βυσσινόκηπο και τον Θείο Βάνια, και να τους βοηθήσει να φτάσουν στην ποθητή για κάθε ηθοποιό, σκηνοθέτη, αλλά και θεατή Ιθάκη, τη σκηνή.

Ο Adolf Shapiro είναι περιζήτητος: λίγοι μπορούν να παινευτούν, ότι ήταν μαθητές της Μαρίας Κνέμπελ (1898-1985), αγαπημένης μαθήτριας του Μιχαήλ Τσέχοφ στο θεατρικό του εργαστήρι, μαθήτριας του Στανισλάφσκι και του Νεμιρόβιτς-Ντάντσενκο. Μαζί του, οι σπουδαστές δεν θα ξαναδιαβάσουν μόνο τα τσεχοφικά κείμενα, αλλά και τις αποσιωπήσεις του συγγραφέα, τις παύσεις ανάμεσα στις ατάκες, θα αποκρυπτογραφήσουν τις παύσεις, γεμάτες από ερωτήματα και την αγωνία του Τσέχοφ, αλλά και των επόμενων γενεών.

Επί 30 χρόνια καλλιτεχνικός διευθυντής του Θεάτρου για Νέους στη Ρίγα, πρωτεύουσα της Λετονίας, ο Adolf Shapiro, στα 78 του σήμερα, δεν έχει σκοπό να γεράσει. Μετά την Αθήνα, ξανάρχεται τον φετινό Ιούλιο στην Ελλάδα για να διδάσκει στο Λύκειο Επιδαύρου, με μοναδικά μπαγκάζια «τα κοντομάνικα πουκάμισα και την Αντιγόνη του Σοφοκλή».

-Πιστεύετε, ότι «η ομορφιά μπορεί να σώσει τον κόσμο», όπως ισχυριζόταν ο Ντοστογιέφσκι; Ότι ο πολιτισμός, το θέατρο, μπορεί να θεραπεύσει τον κόσμο;

Θέλω να το πιστεύω, αλλά σίγουρος δεν είμαι...

-Ποιος από τους δραματουργούς, κατά τη γνώμη σας, έκανε τα μεγαλύτερα βήματα προς αυτή τη κατεύθυνση;

Μάλλον, όλοι τους· από τους αρχαίους ως τους σύγχρονους, εφόσον ο κόσμος αυτός υπάρχει ακόμα...

Γιατί έναν αιώνα μετά το θάνατό του ο Τσέχωφ παραμένει επίκαιρος; Πιστεύετε ότι προέβλεψε την επερχόμενη Οκτωβριανή Επανάσταση, τις κοσμοϊστορικές αλλαγές στην κοινωνία, όπως μας μάθαιναν κάποτε στο σχολείο;

Τα κλασικά έργα απαιτούν να τα ξαναδιαβάζεις. Κατά τη γνώμη μου, ο Τσέχοφ δεν προέβλεψε, αλλά, όπως όλοι οι μεγάλοι δημιουργοί, διαισθάνθηκε τα μελλούμενα. Το αληθινό ταλέντο έχει την ικανότητα να ξεχωρίζει στο περιβάλλον του εκείνα τα χαρακτηριστικά που με τον καιρό θα αφορούν όλους. Με την ανεπτυγμένη του διαίσθηση, ο δημιουργός έχει την ικανότητα να δει το μέλλον, όταν ο περισσότερος κόσμος ζει αποκλειστικά στο σήμερα. Αν φέρεις πολύ κοντά στο μάτι το αναμμένο σπίρτο, δεν πρόκειται να προσέξεις τη θάλασσα. Ο Τσέχοφ κοιτούσε τον κόσμο με ανοιχτά τα μάτια...

Κάθε εποχή και κάθε χώρα αντιλαμβάνεται τον Τσέχοφ με τον δικό της τρόπο. Πώς αντιλαμβάνεστε σήμερα το θέατρό του;

Ο Τσέχοφ έγραφε κείμενα, όπου ανάμεσα στις λέξεις και τις φράσεις υπάρχει πολύς αέρας, πολύς χώρος μένει, για να τον γεμίσουμε με διάφορες έννοιες και εννοιολογικές αποχρώσεις. Δεν διδάσκει τίποτα, τα κείμενά του θέτουν ερωτήσεις χωρίς να δίνουν απαντήσεις. Κι εμείς τις ψάχνουμε αυτές τις απαντήσεις, με περισσότερη ή λιγότερη επιτυχία...

Ποια θα είναι η κεντρική ιδέα του master class σας στην Αθήνα αυτό τον Ιούνιο;

Θα προσπαθήσω να απαντήσω στην ερώτηση, που μόλις μου κάνατε: πώς αντιλαμβάνομαι το θέατρο του Τσέχοφ σήμερα.

Τον φετινό Ιούλιο διδάσκετε στο Λύκειο της Επιδαύρου; Με τι μπαγκάζια θα έρθετε στην Επίδαυρο;

Θα πάρω τα κοντομάνικα μου πουκάμισα και την Αντιγόνη του Σοφοκλή, και το κυριότερο - την τεράστια έκπληξη για το γεγονός, ότι στην αυγή της ανθρωπότητας οι άνθρωποι ασχολούνταν περισσότερο με τα υπαρξιακά προβλήματα παρά με τα προβλήματα της καθημερινότητας. Για μένα αυτό το ταξίδι θα γίνει ταξίδι προς το μέλλον...

Ποιο είναι το πρόγραμμά σας για το 2017; Στη Ρωσία; Σε άλλες χώρες;

Ο πρώτο μισό του χρόνου μετακινούμαι διαρκώς, πολλά ταξίδια, πολλές χώρες: ήμουν στις ΗΠΑ, δίδασκα τον Μπρεχτ. Στη Μόσχα, στο Μπολσόι, δούλεψα με νέους ερμηνευτές της όπερας Μανόν Λεσκό του Πουτσίνι, η οποία ανέβηκε πέρυσι. Στην Αγία Πετρούπολη ήμουν Πρόεδρος της Επιτροπής του φεστιβάλ Το Ρήγμα, στην πόλη Αικατερινμπούργκ έκανα εργαστήρι με νέους ηθοποιούς, το Μάιο θα είμαι στην Αθήνα στο CODO STAGE στο Μοναστηράκι και στο Θεατρικό Συνέδριο στη Νότιο Αφρική, τον Ιούνιο θα συμμετέχω στο Φεστιβάλ ΡΑΝΤΟΥΓΚΑ (Ουράνιο Τόξο) στην Αγία Πετρούπολη, θα κάνω διαλέξεις για όσους θα συμμετέχουν στο Φεστιβάλ ΤΣΕΧΟΦ, και θα κρίνω τις πτυχιακές εργασίες των σκηνοθετών της Θεατρικής Ακαδημίας της Μόσχας, τον Ιούλιο επιστρέφω στην Ελλάδα για να τα μαθήματα στην Επίδαυρο.

Από τον Σεπτέμβριο θα επικεντρωθώ στο έργο Η ζωή του Γαλιλαίου του Μπρεχτ, που ανεβάζω στο Θέατρο Βαχτάνγκοφ, και στη συγγραφή του βιβλίου μου.

Το 2017 συμπληρώνονται τα 100 χρόνια της Ρωσικής Επανάστασης, είναι ευκαιρία να σας κάνω κάποιες ερωτήσεις. Κατά τη γνώμη σας, η Επανάσταση πέτυχε; Εκπλήρωσε τους στόχους της;

Θεωρώ ότι η Επανάσταση του Φεβρουαρίου του 1917 άνοιξε για τη χώρα δρόμο προς τη δημοκρατική ανάπτυξη· μετά έγιναν τα γεγονότα του Οκτωβρίου, όταν ένα κόμμα σφετερίστηκε την εξουσία, κάτι που οδήγησε στον Εμφύλιο πόλεμο, η ηχώ του οποίου ακούγεται ακόμα. Κατά τη γνώμη μου, κάθε Επανάσταση θρηνεί θύματα, και μπορούμε να αξιολογήσουμε τις Επαναστάσεις μόνο σύμφωνα με τα αποτελέσματά τους, τα οποία λίγο-πολύ είναι γνωστά...

Κάθε επόμενη γενεά πρέπει να μαθαίνει από τα παθήματα ή εγκλήματα της προηγούμενης, κάτι που δυστυχώς δεν συμβαίνει. Συνήθως ο περισσότερος κόσμος απουσιάζει από τα μαθήματα της Ιστορίας...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL