του Γιάννη Κύρκου Αικατερινάρη*
Η συναυλία της Ελένης Καραΐνδρου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης1, πριν λίγες μέρες, ήταν μια μουσική πανδαισία που ηρεμούσε τις καρδιές κι έδινε τον χρόνο για σκέψεις κι αναπολήσεις. Συνέδεε ήχους από το μακρινό παρελθόν με μουσικές της σύγχρονης εποχής και ανακαλούσε στη μνήμη ποιοτικές ταινίες, τηλεοπτικές σειρές και θεατρικές παραστάσεις λαμπρών δημιουργών όπως ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, η Τώνια Μαρκετάκη, ο Ζυλ Ντασέν, ο Σπύρος Ευαγγελάτος, ο Αντώνης Αντύπας. Μια συναυλία γεμάτη νοσταλγία και προσμονή για καλύτερες μέρες, για όποιον τουλάχιστο ελπίζει ακόμα... «κι όλο περιμένει πάλι τη στιγμή να ξαναρθεί / το καράβι στο λιμάνι θα φανεί θαλασσινό πουλί στα όνειρά μας»...
Μάγεψε τους ακροατές η «μυθική» μουσική της Καραΐνδρου. Ποιοτική και ευρηματική, ως αποτέλεσμα ενός συνδυασμού ήχων που παράγονται αρμονικά από μουσικά όργανα διαφορετικών προελεύσεων, όπως τα λαϊκά από το πρόσφατο παρελθόν του τόπου μας (ακορντεόν, μαντολίνο), της τζαζ (σαξόφωνο, μπάσο, πιάνο) και του ολοκληρωμένου ορχηστρικού δυναμικού (ξύλινα και χάλκινα πνευστά, έγχορδα) της Συμφωνικής Ορχήστρας του Δήμου Θεσσαλονίκης. Ταξίδεψε όποιον τυχερό παρακολούθησε τη συναυλία, ιδιαίτερα όταν άκουγε τη Μαρία Φαραντούρη να ερμηνεύει, με τη μοναδική φωνή της, το εμβληματικό ομώνυμο τραγούδι από το Ταξίδι στα Κύθηρα του Θόδωρου Αγγελόπουλου («θαλασσινό πουλί στα όνειρά μας»). Έρχονταν στη μνήμη τα σιωπηλά τοπία, οι «βουβές» σκηνές και οι... εκκωφαντικές κραυγές των «ηττημένων» ενός τραυματικού ιστορικού παρελθόντος, που ξεθώριασε ο χρόνος...
Μνήμες όμως από την άδολη νιότη έφερε και Το τραγούδι της Ρόζας που ερμήνευσε πάλι η Μαρία:
Τ' όνομά μου είναι Ρόζα.
Είμαι το τραγούδι της ψυχής
πάνω από τις στέγες των σπιτιών,
πέρ' από τον άνεμο.
Θέλησα ν' αλλάξω τον κόσμο.
Κι έγινα το τραγούδι,
για να σώσω τ' όνειρο,
πέρ' από τον άνεμο.
Ο πατέρας μου έλεγε:
«Ρόζα, είσαι η θύελλα!».
Η μητέρα μου έλεγε:
«Ρόζα, είσαι το σύννεφο!».
Τ' αδέρφια μου φώναζαν:
«Ρόζα, είσαι η Επανάσταση!».
Κι έγινα η Ρόζα,
για να σώσω τ' όνειρο.
Κι αγάπησα πολύ,
πίστεψα πολύ.
Δεν ανήκω πια σ' αυτόν τον κόσμο.
Τ' όνομά μου είναι Ρόζα.
Τ' όνομά μου είναι Ρόζα.
Οι στίχοι αυτοί του Χριστόφορου Χριστοφή με τη μουσική της Ελένης Καραΐνδρου αναδείχθηκαν και συγκίνησαν τους παλαιότερους. Θυμήθηκαν τη Ρόζα Λούξεμπουργκ, την εμβληματική ηρωίδα των πρώτων δεκαετιών του περασμένου αιώνα, που αγωνίστηκε και θυσιάστηκε για μια δίκαιη κοινωνία. Θυμήθηκαν και τα όσα αργότερα σε δύσκολους καιρούς οι ίδιοι έζησαν... Ασπίδα άμυνας, για να ξεπεράσουν τις σκληρές δοκιμασίες τους, ήταν πάντα τα ίδια τα οράματά τους, το δίκιο και οι προσδοκίες του ευαισθητοποιημένου πολίτη...
Όμως η μουσική, η ερμηνεία και οι στίχοι άγγιξαν και τους πολλούς νέους που παρακολούθησαν τη συναυλία. Πήρα ανάσες αισιοδοξίας, όταν αντάμωσα και μίλησα με τη Μάγδα και τον Πέτρο, δυο νέα παιδιά που μετά τη συναυλία επισκέφτηκαν για να συγχαρούν τη Μαρία Φαραντούρη και την Ελένη Καραΐνδρου. Τα λόγια ενθουσιασμού, της γνώσης και της κουλτούρας τους, εκφράζανε τη γενιά των σκεπτόμενων νέων, πιστοποιούσαν την πίστη και την προσπάθειά τους να κρατήσουν την ελπίδα ζωντανή!
Ας ελπίσουμε να 'χουμε συχνά τέτοιες μουσικές εκδηλώσεις.
1. Συντελεστές της συναυλίας με τη λαμπρή συμμετοχή της Συμφωνικής Ορχήστρας του Δήμου Θεσσαλονίκης ήταν: Μουσική διεύθυνση: Λ. Καρυτινός, Τραγούδι: Μ. Φαραντούρη, Πιάνο: Ελ. Καραΐνδρου, Ακορντεόν: Ντ. Χατζηιορδάννου, Μαντολίνο: Αρ. Δημητριάδης, Τρίο τζαζ: David Lynch, τενόρο σαξόφωνο Γιώτης Κιουρτσόγλου, μπάσο Στ. Λάντσιας, πιάνο.
* Ο Γ.Κ. Αικατερινάρης είναι αρχιτέκτονας, π. πρόεδρος του ΤΕΕ/τμ. Κεντρικής Μακεδονίας
