Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας κυκλοφόρησε πριν λίγο καιρό (και τρία χρόνια μετά τον τελευταίο) τον δέκατο έβδομο προσωπικό του δίσκο «Μια Τρύπα Στον Καιρό...Κύριε Μάνο». Είναι μια δουλειά αρκετά διαφορετική από τις προηγούμενες του καθώς δίνει στον Μάνο Ελευθερίου και τον ρόλο του «ερμηνευτή» σε ένα τμήμα της και ποικίλει μουσικά το ύφος του ενώ είναι ακόμα πιο ευαισθητοποιημένη κοινωνικά ως και πολιτικοποιημένη από εκείνες. Με αυτή την αφορμή λοιπόν ο τραγουδιστής και συνθέτης που γνωρίσαμε ως ηγετική φυσιογνωμία του συγκροτήματος Τερμίτες μίλησε στην Κόκκινη Καρφίτσα για το πως βλέπει τις αλλαγές και όλα τα υπόλοιπα που συντελούνται γύρω του στην Ελλάδα της κρίσης, το πως τα αποτύπωσε στο νέο του δίσκο αλλά φυσικά και για το πως τα αντιμετωπίζει ο ίδιος στην καθημερινότητα του.
Ποια είναι αυτή η «τρύπα στον καιρό» στην οποία αναφέρεται ο τίτλος, γιατί και πώς δημιουργήθηκε;
Η «τρύπα στον καιρό» είναι αυτή η περίπου πενταετία της κρίσης η οποία δυστυχώς συνεχίζεται. Νομίζω ότι οι ιστορικοί του μέλλοντος θα προσπαθούν να καταλάβουν τι συνέβη σε αυτή την εποχή και δεν θα το καταφέρνουν, εγώ τουλάχιστον δεν μπορώ. Απλά περιμένω, όπως όλοι, να τελειώσει επιτέλους αυτή η περίοδος κατά την οποία είναι σαν ο ιστορικός χρόνος να σταμάτησε ξαφνικά και αναμένει για να ξαναρχίσει να κυλάει, όχι μόνον εδώ στην Ελλάδα μα και σε ολόκληρο τον κόσμο. Και περιμένοντας προσπαθώ να καταλάβω τι ακριβώς συνέβη και εξακολουθεί να συμβαίνει, ποιοι και γιατί προκαλούν τόση πολλή δυστυχία σε τόσο πολύ κόσμο...
Και ποιο είναι το συμπέρασμα που βγάζεις Λαυρέντη;
Ξέρω ‘γω; Πραγματικά δεν μπορώ να καταλάβω...Ποιος είναι ο λόγος που οι «αγορές», το χρηματοπιστωτικό σύστημα ή όπως αλλιώς λέγεται όλος αυτός ο παγκόσμιος καπιταλισμός, το κάνουν αυτό στον κόσμο; Ποιος είναι ο σκοπός τους δηλαδή, να κάνουν τον κόσμο να υποφέρει τόσο για να μαζέψουν κάποιοι όλα τα λεφτά; Να γίνει αυτό, ακόμα και αν πρέπει να εξοντωθούν όλοι οι υπόλοιποι; Γιατί σχεδόν εκεί έχουμε φτάσει, κοιτάζω γύρω μου και δεν το χωράει το μυαλό μου όλη αυτή την δυστυχία που υπάρχει...Αυτό σημαίνει και η φωτογραφία μου στο εξώφυλλο του δίσκου, αν και τελικά το μαντίλι με το οποίο είναι δεμένα τα μάτιυ μου δεν θα έπρεπε να είναι κόκκινο αλλά μαύρο...όπως αυτών που τους πηγαίνουν για εκτέλεση!
https://www.youtube.com/watch?v=if8R0od_4ek&index=5&list=PLNoQ7STclwlTRnmF8SoMTOul345E342YL
Σίγουρα όλα αυτά που λες ισχύουν αλλά μήπως στην περίπτωση της Ελλάδας το θέμα είναι πιο σύνθετο, πιο πολύπλοκο και έχει να κάνει και με πράγματα που συνέβησαν και στο εσωτερικό της χώρας και όχι μόνο διεθνώς;
Φυσικά και έχει, πριν απ' όλα με την επίθεση που δέχθηκε ο πολιτισμός εδώ και πολλά χρόνια μέχρι που έπαψε να υπάρχει...Γιατί όταν μια χώρα δεν έχει πολιτισμό δεν έχει ούτε αντιστάσεις ούτε τίποτα άλλο! Οι ντόπιοι ολιγάρχες, των μέσων ενημέρωσης και όχι μόνο, ξεκίνησαν με την έλευση της ιδιωτικής τηλεόρασης και δεν σταμάτησαν πριν είχαν ολοκληρώσει το έργο τους. Για την μουσική για παράδειγμα, όχι μόνο για την τηλεόραση αλλά και για το ραδιόφωνο ακόμα, εγώ τοποθετώ το τέλος όταν έφυγε η Σοφία Μιχαλίτση από το Β' Πρόγραμμα, ναι, τόσο πίσω! Τους πείραζε δήθεν ότι υπήρχε ένα star system τότε, ο Νταλάρας, η Αλεξίου...Τι ;ήταν όμως τα τραγούδια που ακούγονταν στο ραδιόφωνο, ακόμα και στις διαφημιστικές εκπομπές των δισκογραφικών εταιρειών; Στην πλειοψηφία τους πολύ καλά, πολύ καλύτερα πάντως από την σαβούρα που τα αντικατέστησε και επικρατεί σήμερα. Τα τότε «καθημερινά» τραγούδια μας ήταν σκάλες ανώτερα από τα καλύτερα σημερινά! Το ίδιο όμως συνέβη και στην ενημέρωση, στις διακοπές του Πάσχα έλειπα για μια εβδομάδα στη Σικελία και δεν είχα παρακολουθήσει καθόλου ειδήσεις, δεν είχα ιδέα για το τι συνέβαινε στην Ελλάδα. Άνοιξα για πρώτη φορά την τηλεόραση σήμερα το πρωί, ήξερα όμως προκαταβολικά τι θα δω και αυτό ακριβώς είδα, Σκουριές, μετανάστες, κάτι ακόμα που έκανε η Ζωή Κωνσταντοπούλου και οι πιέσεις που μας ασκούν οι δανειστές μας. Τι να σου κάνει και ο κόσμος όταν δέχεται τέτοια πλύση εγκεφάλου; Κοντεύει να πιστέψει και αυτός το «όλοι μαζί τα φάγαμε»...
Θα δεχτούμε δηλαδή ότι ο λαός ήταν εντελώς αμέτοχος σε όλα όσα συνέβησαν, δεν είχε καμία ευθύνη; Είναι ένα κοπάδι πρόβατα που κάποιοι το κάνουν ό,τι θέλουν;
Όχι κοπάδι μεν αλλά ο κόσμος δυστυχώς άγεται και φέρεται...Και πώς μπορεί να είναι διαφορετικά όταν οι τράπεζες σχεδόν τον υποχρέωναν να πάρει δάνεια, χρήματα που και εκείνες είχαν δανειστεί από αλλού αλλά δεν το ξέραμε τότε; Και όταν ο άλλος βλέπει μια καινούρια τηλεόραση, ένα καινούριο κινητό θέλει να το πάρει, καλώς ή κακώς έτσι είναι...Βλέπεις όμως και που φτάσαμε τώρα, για άλλη μια φορά μιλάμε για μείωση μισθών και συντάξεων. Δυστυχώς μας έχουν δεμένους χειροπόδαρα, εδώ και πολλά χρόνια...
Και οι ευθύνες εκείνων που μας κυβέρνησαν κατά την διάρκεια της κρίσης; Του Παπανδρέου, του Σαμαρά...
Δεν θέλω να κρίνω...Θα πω μόνον ότι εύχομαι να αποδειχθεί ότι δεν είχαν άλλη επιλογή. Τίποτα άλλο!
https://www.youtube.com/watch?v=if8R0od_4ek&index=5&list=PLNoQ7STclwlTRnmF8SoMTOul345E342YL
Ευχαριστημένος από τους χειρισμούς της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ;
Σίγουρα το παλεύουν και έχουν μαζί τους και τον λαό και, όπως και αυτός, έχουν μεν μεγαλύτερες αντιστάσεις και ανοχές από πριν αλλά ταυτόχρονα και λιγότερες αντοχές. Οπως είπα και πριν όμως μας έχουν δεμένους χειροπόδαρα οπότε τι μπορεί να κάνει οποιοσδήποτε, όσο καλές προθέσεις και αν έχει; Θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο αλλά προσπαθώ να είμαι αισιόδοξος και περιμένω να δω τι θα γίνει...
Ας έρθουμε όμως και στον δίσκο. Οι τέσσερις αυτές ενότητες προέκυψαν μετά την σύνθεση ή ίσως και την ηχογράφηση του υλικού ή προϋπήρχαν εξαρχής στο μυαλό σου;
Έτσι ακριβώς το είχα σχεδιάσει και προετοιμάσει, να υπάρχουν αυτές οι ενότητες...Και απλά επέλεξα από τα τραγούδια που είχα ήδη γράψει τα πιο κατάλληλα για κάθε μία.
https://www.youtube.com/watch?v=b0zDYyyn3wE&list=PLNoQ7STclwlTRnmF8SoMTOul345E342YL&index=4
Και πώς προέκυψε η τελευταία στην οποία βέβαια αναφέρεται και το δεύτερο σκέλος του τίτλου, το «κύριε Μάνο», καθώς σε αυτήν «πρωταγωνιστεί» ο Μάνος Ελευθερίου;
Μα ακριβώς γιατί είναι η ενότητα του ονείρου και αυτόν ακριβώς τον ρόλο παίζει στην ζωή μας ο Μάνος Ελευθερίου, στην δική μου τουλάχιστον, φέρνει το όνειρο, μου δίνει ξανά την δυνατότητα να ονειρεύομαι. Γιατί όποιος παύει να ονειρεύεται ουσιαστικά είναι ήδη νεκρός...Είμαι μάλιστα τόσο ευχαριστημένος από το αποτέλεσμα ώστε σκέφτομαι όταν θα κάνουμε μια ολοκληρωμένη παρουσίαση του δίσκου – γιατί μέχρι τώρα έχω παρουσιάσει μόνον αποσπάσματα του στις συναυλίες μου – όχι μόνο να έρθει ο ίδιος αλλά να συμπεριλάβουμε και τραγούδια άλλων συνθετών σε στίχους του, τραγούδια πολύ γνωστά στον κόσμο τα οποία και εμείς αγαπάμε πολύ.
Αυτή τη φορά άλλαξες αρκετά το ύφος σου, έτσι δεν είναι; Οχι τόσες μπαλάντες καταρχήν και κυρίως όχι ακριβώς έτσι όπως τις έκανες μέχρι τώρα...
Για εμένα αυτό είναι και λέγεται απλά εξέλιξη, είχα φτάσει στο σημείο όπου ήθελα και απλά είχε φτάσει η ώρα να κάνω έναν τέτοιο δίσκο και τον έκανα. Έπαιξαν βέβαια έναν μεγάλο ρόλο σε αυτό και τα ακούσματα μου, εξαιτίας του «Οι Άγγελοι Ζουν Ακόμα Στη Μεσόγειο» πριν τρία χρόνια ήρθα σε επαφή και γνώρισα τη νέα γαλλική σκηνή. Δεν είχα ασχοληθεί με την γαλλική μουσική για πολλά χρόνια και μου προξένησε πολύ μεγάλη εντύπωση η σημερινή ποικιλία της, αποτέλεσμα βέβαια και της τεράστιας αγοράς στην οποία απευθύνεται, όχι μόνο της ίδιας της χώρας αλλά και όλων των άλλων στις οποίες ομιλείται η γαλλική γλώσσα. Μέχρι τότε ήξερα καλά την αγγλοσαξονική μουσική, ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και στην Ιταλία και αυτοί ξέρεις στο συγκεκριμένο θέμα είναι χειρότεροι και από εμάς, ακούν μόνον την εγχώρια και αγγλοσαξονική μουσική, τίποτα άλλο και κάνουν είτε το ένα είτε το άλλο είτε – που είναι και το πιο συνηθισμένο - μια ανάμειξη τους και όχι πάντα με τον σωστό τρόπο και φυσικά με τα ανάλογα, όχι πάντα ιδανικά, αποτελέσματα. Στη γαλλική μουσική όμως βρήκα πολλά ενδιαφέροντα πράγματα, καινούρια μα και παλαιότερα. Ενα από αυτά ήταν και ο αείμνηστος Leo Ferre, μου αρέσει πάρα πολύ η δουλειά αυτού του τραγουδοποιού. Ίσως να ήταν και αυτή που διαμόρφωσε περαιτέρω την απόφαση την οποία ήδη είχα πάρει να είναι κάθε τραγούδι σαν ένα μικρό θεατρικό μονόπρακτο.
Και τα διαφορετικά από άλλες φορές ενορχηστρωτικά στοιχεία;
Αυτά οφείλονται στους μουσικούς, ξέρεις δεν είμαι από αυτούς που οι συνθέσεις τους είναι εξαντλητικά μελετημένες και περιοριστικές για τους μουσικούς. Αντίθετα ενθαρρύνω τους μουσικούς να συμμετέχουν και με την συγκεκριμένη μπάντα είμαστε πια μαζί αρκετά χρόνια οπότε η συμβολή τους ήταν μεγάλη. Άλλωστε τώρα πια που όλοι λίγο – πολύ έχουμε δικά μας στούντιο είναι πολύ πιο εύκολο να δοκιμάζουμε πράγματα και να πειραματιζόμαστε.
https://www.youtube.com/watch?v=ZB85YF3vOOY&index=5&list=PLNoQ7STclwlTRnmF8SoMTOul345E342YL
Άκουσες κάποιες άλλες δουλειές τελευταία που σου άρεσαν ιδιαίτερα;
Αρκετές, του Μίλτου Πασχαλίδη, του Μπάμπη Στόκα… Ξέρεις υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι όπως αυτοί και μερικοί άλλοι που ξέρεις ότι δεν πρόκειται ποτέ να σε απογοητεύσουν, ακόμα και στην χειρότερη περίπτωση δεν πέφτουν ποτέ κάτω από ένα επίπεδο. Χωρίς να θέλω να περιαυτολογήσω τολμώ να πιστεύω ότι ένας από αυτούς είμαι και εγώ, πάντως όταν ξανάκουσα τον δίσκο μετά από αρκετό καιρό πριν δυο – τρεις ημέρες με άφησε απόλυτα ικανοποιημένο, περισσότερο από όσο κάποιοι άλλοι μου.
Και τι υπάρχει για τη συνέχεια;
Πριν από τη συνέχεια θέλω να σου πω για τον χειμώνα που περάσαμε μαζί με τους Άγαμους Θύτες και τον Πάνο Μουζουράκη και ήταν καταπληκτικός, περάσαμε πολύ ωραία και δεν το λέω επειδή συνηθίζεται αλλά γιατί είναι απόλυτα αλήθεια! Ηταν ένα μεγάλο τόλμημα αυτό για εμένα, έχω κάνει βέβαια πολλές φορές κάτι ανάλογο με τον Γιάννη Ζουγανέλη και τον Σάκη Μπουλά αλλά εκείνο ήταν διαφορετικό, οι τρεις μας είχαμε άλλη σχέση και χημεία μεταξύ μας επάνω στη σκηνή. Το εφετινό ήταν εντελώς διαφορετικό και δεν θα είχα τολμήσει να το κάνω αν δεν είχε προηγηθεί η περυσινή σεζόν με τον Διονύση Σαββόπουλο η οποία ήταν μεγάλο σχολείο για εμένα ακριβώς όπως κάποτε που μας δίδαξε όλους μας να γράφουμε τραγούδια. Με το θάρρος από αυτό λοιπόν αν και με δισταγμό πήγα και στην εφετινή παράσταση στην οποία για πρώτη φορά είχα κανονικό ρόλο, όπως και οι υπόλοιποι. Πήγε όμως πολύ καλά, το ευχαριστηθήκαμε όλοι και τώρα θα πάμε για λίγες εβδομάδες στη Θεσσαλονίκη, χωρίς να ξέρω φυσικά αν θα ξανακάνω κάτι τέτοιο. Θα ακολουθήσουν κάποιες προσωπικές συναυλίες μου και μετά μια μεγάλη περιοδεία με τον Γιάννη Κότσιρα με τον οποίο είμαστε πολύ κοντά, τόσον ως άνθρωποι όσο και σαν τραγουδιστές. Εχουν περάσει αρκετά χρόνια από την πρώτη φορά που το κάναμε και θέλουμε να παίξουμε σε όσα μέρη δεν πήγαμε τότε.
https://www.youtube.com/watch?v=cEwsk1iwcBw&list=PLNoQ7STclwlTRnmF8SoMTOul345E342YL&index=8
Ακόμα περισσότερα όμως έχετε να παίξετε μαζί με τον Διονύση Τσακνή με τον οποίο κάποτε ήσασταν αχώριστοι...
Ακριβώς για αυτό, είχαμε φτάσει στο σημείο να νομίζουμε ότι ο ένας ήταν ο άλλος! Ο Διονύσης είναι πάντα φίλος και αδελφός αλλά είχε φτάσει η στιγμή που έπρεπε να σταματήσουμε, εδώ οι αδελφοί Κατσιμίχα χώρισαν κάποτε, εμείς θα συνεχίζαμε για πάντα μαζί; (γέλια)
Πώς ήταν αλήθεια η εμπειρία της συναυλίας με τους Τερμίτες πέρυσι στο Ηρώδειο;
Πάρα πολύ καλή, περισσότερο από όσο περίμενα, δεν πίστευα ότι θα γεμίζαμε το Ηρώδειο αλλά συνέβη, Ειδικά το πρώτο μέρος με το «Armageddon» πήγε πάρα πολύ καλά, κρίμα που η ηχογράφηση που κάναμε δυστυχώς δεν είναι όσο καλή θα ήθελα για να το κυκλοφορήσει σε δίσκο. Ίσως να το ξανακάνουμε κάποτε, μόνο με το «Armageddon» και μπορεί και να το ηχογραφήσουμε για να κυκλοφορήσει τότε...
Στην περιοδεία με τον Γιάννη Κότσιρα θα παίζεις μόνο το υλικό του καινούριου δίσκου;
Όχι, τα πάντα...Αυτή είναι η δυσκολία στις ζωντανές εμφανίσεις, όλοι μας είμαστε λίγο – πολύ γνωστοί για καμιά δεκαριά τραγούδια το πολύ. Μπορεί μεν εμείς οι ίδιοι να τα έχουμε βαρεθεί πια αλλά δεν ισχύει το ίδιο και για τον κόσμο...Το έχω βιώσει και ο ίδιος αυτό, πήγα να δω τους ZZ Top και ήταν μια πολύ καλή συναυλία αλλά δεν έπαιξαν το »Blue Jean Blues». Ε λοιπόν έφυγα πολύ απογοητευμένος, σχεδόν άρρωστος γιατί είχα πάει για να ακούσω ειδικά αυτό το τραγούδι! Αντίθετα έμεινα πολύ ικανοποιημένος όταν είδα τους Aerosmith, όπως και τον Bon Jovi, γιατί έπαιξαν τα πάντα, όλα τα τραγούδια που ήθελα να ακούσω...Επειδή λοιπόν δεν μου αρέσει να απογοητεύω τον κόσμο δουλεύουμε τώρα με τον Γιάννη το πρόγραμμα έτσι ώστε να υπερβούμε αυτή την δυσκολία, να ακουστούν δηλαδή όλα τα τραγούδια καθενός μας τα οποία γνωρίζει ο κόσμος αλλά με τρόπο που να μην βαριόμαστε και εμείς παίζοντας τα αλλά ταυτόχρονα να περάσουν και τα νέα μας. Πιστεύω να το καταφέρουμε...
Προετοιμαστείτε λοιπόν για ένα καλοκαίρι με «εφ' όλης της ύλης» Λαυρέντη Μαχαιρίτσα σε αρκετούς ανοιχτούς συναυλιακούς χώρους ανά την Ελλάδα...
ΘΑΝΟΣ ΜΑΝΤΖΑΝΑΣ
https://www.youtube.com/watch?v=1P0XtqOrZ2c&list=PLNoQ7STclwlTRnmF8SoMTOul345E342YL&index=7
ΛΑΥΡΕΝΤΗΣ ΜΑΧΑΙΡΙΤΣΑΣ
ΜΙΑ ΤΡΥΠΑ ΣΤΟΝ ΚΑΙΡΟ... ΚΥΡΙΕ ΜΑΝΟ
MINOS EMI
Ρεαλισμός, έρωτας, αυτογνωσία και όνειρο... Σε αυτές τις τέσσερις ενότητες χωρίζονται με βάση το στιχουργικό περιεχόμενό τους τα δεκατρία τραγούδια του δίσκου, με τον Μάνο Ελευθερίου να έχει στην τελευταία, εκτός από του ιδιότητα του στιχουργού, κατά κάποιον τρόπο και εκείνη του «ερμηνευτή», αφού απαγγέλλει ο ίδιος το κείμενό του «Θεατρικά προγράμματα». Οι στίχοι των προηγούμενων τριών ενοτήτων (γραμμένοι από τους Λίνα Δημοπούλου, Γιώργο Μπακόλα, Γιάννη Μαύρο, Ισαάκ Σούση και Γιάννη «Μπαχ» Σπυρόπουλο) ανταποκρίνονται στους τίτλους τους και λίγο – πολύ είναι στο πλαίσιο που μας έχει συνηθίσει ο δημιουργός, αλλά θα ήθελα να σταθώ στο μουσικό μέρος τους. Γιατί είναι σε αυτό που ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, με το να απομακρύνεται συνθετικά αρκετά από την μπαλάντα και, κυρίως, με τη διεύρυνση της ενορχηστρωτικής του παλέτας με jazz και άλλα στοιχεία, ανανεώνει δεόντως το ύφος του, ακόμα και στην περίπτωση των διασκευών κομματιών των Vasco Rossi και Adamo.
ΘΑΝΟΣ ΜΑΝΤΖΑΝΑΣ
