Ίσως κάποιοι/ες να είχαν προσέξει και να θυμούνται τους Τρίο Τεκκέ, το κυπριοβρετανικό γκρουπ που με τους δύο δίσκους του (2009 και 2011 αντίστοιχα) κατέθεσε μια πολύ ενδιαφέρουσα και ανανεωτική άποψη για την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση. Το συγκρότημα αυτό δεν υπάρχει πλέον αλλά εις εκ των δύο Κυπρίων μουσικών του, ο Αντώνης Αντωνίου που παίζει τζουρά και τραγουδάει, αποφάσισε να προχωρήσει τη μουσική θέση και την ιδιότυπη αισθητική τους ακόμα μακρύτερα. Έτσι σχημάτισε ένα άλλο γκρουπ, επίσης τρίο (το συμπληρώνουν ο κιθαρίστας Άγγελος Ιωνάς και ο εκτελεστής πνευστών Δημήτρης Γιασεμίδης) με το ομολογουμένως λίαν παράξενο όνομα Monsieur Doumani. Το πρώτο τους CD έχει τον -εξίσου παράδοξο- τίτλο «Grippy Grappa» και, με την εξαίρεση τριών δικών τους συνθέσεων, περιέχει διασκευές περισσότερο ή λιγότερο γνωστών λαϊκών ή και δημωδών τραγουδιών από την Ελλάδα μα και την Κύπρο, με ένα ύφος που όσο λιτό, ρυθμικό, ίσως ακόμα και «κοφτό» είναι ενορχηστρωτικά και εκτελεστικά άλλο τόσο διακρίνεται για τον παιγνιώδη, συχνά ακόμα και απροκάλυπτα σκωπτικό χαρακτήρα του, αποτίοντας έναν ειλικρινέστατο φόρο τιμής στη μουσική παράδοση ενώ ταυτόχρονα την... υποσκάπτει τεχνηέντως.
Με άλλα λόγια οι Monsieur Doumani είναι μια τρανή απόδειξη του απολύτως αληθινού κλισέ που λέει ότι «μόνον οι αληθινά σοβαροί μπορούν μα και αντέχουν να πάνε κόντρα στη σοβαροφάνεια»! Ή αλλιώς εκείνοι που δεν αναγνωρίζουν την καθαρτήρια δύναμη και την αξία του γέλιου απλά είναι οι ίδιοι γελοίοι...
Συνέντευξη στον Θάνο Μαντζάνα
* Τι ακριβώς σημαίνει αλήθεια το όνομά σας με τη «μεικτή» του γλώσσα; Και με την ευκαιρία, Doumani είναι κάποιος κύριος Δουμάνης ή το γνωστό και μη εξαιρετέο ντουμάνι; Αν είναι το δεύτερο, μπαίνω στον πειρασμό να σας ρωτήσω και από πού προέρχεται όλο αυτό το ντουμάνι...
Όπως σωστά υπέθεσες, το όνομά μας προέρχεται από το ντουμάνι, καθώς είμαστε και οι τρεις φανατικοί καπνιστές και όπου πάμε δημιουργούμε ντουμάνια - και όχι μόνο κυριολεκτικά! Όταν ένας χώρος είναι ντουμανιασμένος όλα γίνονται δυσδιάκριτα, παίρνουν μια αλλόκοτη και θολή έννοια, σμίγουν παράξενα σε έναν κόσμο άυλο και κινούνται προς μη προβλέψιμες κατευθύνσεις παρασυρόμενα από αόρατα ρεύματα. Κάπως έτσι είναι και η μουσική του Κυρίου Ντουμάνι!
* Αισθάνεστε ότι ανήκετε περισσότερο στη διεθνή -ή έστω ethnic- μουσική ή στην ελληνική / κυπριακή; Είστε εξίσου επηρεασμένοι από τη μουσική παράδοση της χώρας σας όσο και από αμιγώς ελληνικά ιδιώματα, όπως ας πούμε το ρεμπέτικο;
Νομίζουμε θα ήταν ανειλικρινές να δηλώσουμε ότι ανήκουμε στην κυπριακή μουσική, μιας και οι τρεις μας επηρεαστήκαμε από πολλά και διάφορα ιδιώματα και από αυτά διαμορφώθηκε ο τελικός μουσικός μας χαρακτήρας. Υπάρχει σίγουρα μια στενή σύνδεση με τη μουσική του τόπου μας, η οποία, θέλοντας ή μη, κάνει την εμφάνισή της σε οτιδήποτε κάνουμε. Επιπλέον όμως οι μουσικές κάθε τόπου δεν απευθύνονται πια μόνο στον πληθυσμό του αλλά σε ένα διεθνές κοινό που δείχνει ενδιαφέρον για τις μουσικές του κόσμου και αυτό πιστεύουμε ότι είναι πολύ όμορφο. Σίγουρα όμως για διάφορους λόγους -όπως για παράδειγμα η γλώσσα-, αλλιώς αντιλαμβάνεται ο γηγενής τη μουσική έκφραση του τόπου του και αλλιώς ο ξένος του οποίου η αντίληψη περνάει μέσα από ένα φίλτρο «εξωτισμού».
* Η σατιρική πλευρά του τραγουδιού είναι κάτι που σας ενδιαφέρει πάρα πολύ, έτσι δεν είναι;
Είναι ένα ύφος που κατ' αρχάς εκφράζει και τους τρεις μας, αφού ενυπάρχει έτσι κι αλλιώς στον χαρακτήρα μας. Πέρα από αυτό όμως, είναι ένας επικοινωνιακός «άσος» που, αν χρησιμοποιηθεί κατάλληλα, μπορεί να δώσει μιαν απίστευτη αμεσότητα και ταύτιση με το έργο. Αν είσαι υπερβολικά σοβαρός, σε παίρνουν στα σοβαρά μόνον οι σοβαροφανείς, αν είσαι χλεχλές, σε προτιμούν μόνον οι χλεχλέδες! Με τη σάτιρα λες αυτό που θέλεις να πεις και περνάς το μήνυμά σου καλύτερα. Τα τραγούδια που γράφουμε ή διασκευάζουμε και ο τρόπος με τον οποίο τα ενορχηστρώνουμε περιέχουν τρία κυρίως συστατικά, σάτιρα, χιούμορ και έκπληξη.
* Γιατί τόσες πολλές διασκευές; Από την άλλη, πώς θα χαρακτηρίζατε το στιχουργικό περιεχόμενο των τριών τραγουδιών που έγραψε ο Αντώνης και ποια ήταν η έμπνευση για καθένα από αυτά;
Ξεκινήσαμε με αυτήν ακριβώς την ιδέα, να προσπαθήσουμε να φέρουμε την παραδοσιακή μας μουσική στο σήμερα και να την ερμηνεύσουμε με τα δικά μας μέτρα. Όταν έγινε αυτό και διαπιστώσαμε από την ανταπόκριση του κόσμου ότι το εγχείρημα ήταν επιτυχές, προέκυψε η επιθυμία (λόγω και των γεγονότων) να γράψουμε σημερινά κυπριακά τραγούδια που μιλούν επίσης για το παρόν. Από τα δικά μας κομμάτια το ένα είναι μια ηλεκτροακουστική σύνθεση που αποτελεί και το «κρυμμένο κομμάτι» του δίσκου. Το πρώτο από τα τραγούδια, το «Ο Αχάπαρος»», αναφέρεται σε ένα περιστατικό κατά τη διάρκεια της συμμετοχής μας σε ένα φεστιβάλ δρόμου στη Λευκωσία, όπου κάποια όργανα της τάξης προσπάθησαν να μας συλλάβουν και τελικά μας επέδωσαν εξώδικο για δήθεν παραβίαση του νόμου περί... επαιτείας. Αστεία πράγματα...Το δεύτερο τραγούδι, το «Παιάκιν Μυρωάτον», δηλαδή «παιδάκι μυρωδάτο», μιλάει για τον παραλογισμό του Νεοκύπριου να αλλάξει με το έτσι θέλω και με δανεικά χρήματα τον τρόπο ζωής του και την απότομη προσγείωση που του επεφύλασσε η κρίση.
* Πόσο κοντινή πιστεύειτε ότι είναι η κρατική κυπριακή «χρεωκοπία» με την ελληνική;
Πιστεύουμε ότι το σοκ στη δική μας περίπτωση ήταν μεγαλύτερο γιατί ο κόσμος εδώ -και ειδικά η μεταπολεμική γενεά- δεν πέρασε ποτέ δύσκολες στιγμές, τα βρήκαμε όλα έτοιμα. Αντίστοιχα νομίζουμε ότι στην Ελλάδα ο κόσμος είναι πιο ώριμος να αντιμετωπίσει τέτοιες καταστάσεις αφού τουλάχιστον η πλειοψηφία ζούσε σε αρκετά ανάλογες συνθήκες και πριν την κρίση.
* Πώς νιώθετε, λοιπόν, ζώντας σε μια χώρα η οποία ξαφνικά από ευημερών παράδεισος βρέθηκε να είναι σχεδόν μια οικονομική κόλαση;
Δεν μπορούμε να πούμε ότι χαιρόμαστε, αφού αυτό που συνέβη έχει αντίκτυπο σε πολλά επίπεδα. Από την άλλη όμως, παρατηρούμε όλο και περισσότερους Κύπριους να συμπεριφέρονται με κάπως πιο ώριμο τρόπο, να ψάχνονται, να αμφισβητούν και να αντιδρούν, κάτι που πριν δεν συνέβαινε σχεδόν ποτέ. Επίσης παρατηρούμε ότι υπάρχει μια στροφή του κόσμου προς πιο ποιοτικά «περιβάλλοντα» και καταστάσεις και σιγά - σιγά φαίνεται να βυθίζεται η σαβούρα και τα αχρείαστα και να αναδύονται αυτά που αξίζουν σε κάθε τομέα.
* Ποιους θεωρείτε περισσότερο υπεύθυνους γι' αυτή την οικονομική κρίση, τους πολίτες με την αλόγιστη συμπεριφορά τους ή το πολιτικό σύστημα; Πώς βλέπετε να συνδέονται οι πολιτικές εξελίξεις των τελευταίων ετών στην Κύπρο με αυτό το πολύ σοβαρό πρόβλημα του λαού της; Υπάρχει κάποια διέξοδος, πολιτική ή άλλη, σε αυτή την κρίση και, αν ναι, ποια είναι αυτή;
Όλοι έχουμε μερίδιο ευθύνης, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο. Τα τελευταία χρόνια επικρατούσε γενικά μια αρρωστημένη τάση του τύπου «το δικό μου αυτοκίνητο είναι πιο ακριβό, επειδή έχω μέσο («βύσμα»), έχω προτεραιότητα στο να διοριστώ στο Δημόσιο» κ.λπ., μια πολύ ενοχλητική στάση που ελπίζουμε ότι τώρα θα εκλείψει. Η πολιτική κατάσταση συνδέεται άμεσα με το παρόν πρόβλημα αφού, κατά την άποψη μας, μέσα από αμφότερα διαφαίνεται η ανωριμότητα αλλά και η έλλειψη οράματος και αυτοπεποίθησης που χαρακτηρίζουν την κυπριακή πραγματικότητα. Όλα γίνονται «μισοδότζιν», όπως λέμε εδώ, δηλαδή ποτέ ολοκληρωμενα, μελετημένα και με όρεξη, απλά κάτι γίνεται για να γίνεται, για να «τη βγάλουμε» μέχρι λίγο παρακάτω. Η μόνη διέξοδος που διαφαίνεται ίσως τελικά έρθει μέσα από την ίδια την κρίση, αυτό ακριβώς δηλαδή που συμβαίνει τώρα. Το πολιτικό θέμα είναι πολυδιάστατο και εξαιρετικά πολύπλοκο και χρειάζεται πολιτικούς με μια φιλοσοφική θεώρηση των πραγμάτων και όχι τους κοντόφθαλμους που δυστυχώς διαθέτουμε.
* Και ποια θα είναι τα βήματα των Monsieur Doumani στο προσεχές μέλλον;
Θέλουμε να παρουσιάσουμε στον κόσμο την πρώτη μας δισκογραφική δουλειά, έτσι το καλοκαίρι θα συμμετάσχουμε σε διάφορα φεστιβάλ στην Κύπρο και εκτός αυτής (Ιταλία, Τουρκία, Ελλάδα, FYROM). Επόμενος στόχος είναι η δημιουργία πρωτότυπης και σύγχρονης κυπριακής μουσικής που θα αποτελέσει το υλικό του επόμενου δίσκου μας. Πάντα όμως με αυθορμητισμό, όρεξη και αγάπη...
Τα καλύτερα εφόδια δηλαδή για μια μακρά και ευδόκιμη πορεία, κάτι που ισχύει στην περίπτωση των Monsieur Doumani όπως και σε οποιαδήποτε άλλη...
ΜΟΤΟ
Οι μουσικές κάθε τόπου δεν απευθύνονται πια μόνο στον πληθυσμό του, αλλά σε ένα διεθνές κοινό που δείχνει ενδιαφέρον για τις μουσικές του κόσμου και αυτό πιστεύουμε ότι είναι πολύ όμορφο
Παρατηρούμε όλο και περισσότερους Κύπριους να συμπεριφέρονται με κάπως πιο ώριμο τρόπο, να ψάχνονται, να αμφισβητούν και να αντιδρούν, κάτι που πριν δεν συνέβαινε σχεδόν ποτέ
Αν είσαι υπερβολικά σοβαρός, σε παίρνουν στα σοβαρά μόνον οι σοβαροφανείς, αν είσαι χλεχλές, σε προτιμούν μόνον οι χλεχλέδες!
