ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΘΑΝΑΣΗ ΜΗΝΑ
Το drum 'n' bass, όχι ως ξεχωριστό μουσικό ιδίωμα, αλλά ως δυναμική ήχου, ως αντίληψη βασισμένη στο δίπολο σιωπή-ένταση, περιστρέφεται γύρω απ' τον πυρήνα της jazz ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του '50. Ως πρότυπό του θα πρέπει να θεωρηθεί το αρχετυπικό τρίο του είδους: το τρίο (πιάνο, μπάσο, τύμπανα) του Bill Evans. Με τον Evans το πιάνο αυτονομήθηκε από τη rhythm section και -ανάμεσα στις ρωγμές και στις ασυνέχειες στον συγκοπτόμενο ρυθμό που δομούν το μπάσο και τα τύμπανα- ανέλαβε καθοδηγητικό ρόλο στον συλλογικό αυτοσχεδιασμό. Πολλά χρόνια μετά, το drum 'n' bass ως αντίληψη για την ενορχήστρωση θα συνδεθεί με τα ηχοτόπια της electronica και του post rock, για να έρθει η jazz να το διεκδικήσει εκ νέου: με το τρίο του Brad Mehldau και με το ακόμα πιο ριζοσπαστικό τρίο του Esbjörn Svensson (1964-2008) άνοιξε για τα σύγχρονα jazz trio ένας νέος κύκλος, στον οποίον εγγράφονται στις μέρες μας σχήματα όπως οι έξοχοι Phronesis του Δανού μπασίστα Jasper Hoiby και οι Γερμανοί Trio ELF (Gerwin Eisenhauer τύμπανα, Walter Lang πιάνο, Sven Faller μπάσο). Οι τελευταίοι, έχοντας στο ενεργητικό τους τρία album στο στούντιο (Trio ELF, 2006, 746, 2008, Elfland, 2010, RMXD, 2013), χρησιμοποιούν αυτό το υλικό (αλλά και κάποιες νέες συνθέσεις) ως μαγιά για τους αυτοσχεδιασμούς τους στο album Amsterdam (Enja) που ηχογραφήθηκε ζωντανά στο club Bimhuis.
Ο πιανίστας τού Trio ELF, Walter Lang, μιλά στην Κόκκινη Καρφίτσα:
Σε ποια σημεία διαφέρει η εμπειρία του στούντιο από το live για μια σύγχρονη jazz μπάντα;
Περιοδεύαμε συνεχώς τα τελευταία δέκα χρόνια. Τα τραγούδια άλλαζαν αρκετά σε σχέση με τις στούντιο εκδοχές τους, έτσι θέλαμε να καταγράψουμε αυτή την εξέλιξη. Η μεγαλύτερη διαφορά είναι το κοινό. Η ενέργεια στον χώρο είναι πολύ σημαντική για μας. Στο Bimhuis του Άμστερνταμ ήμασταν τυχεροί επειδή το κοινό ήταν πραγματικά μαζί μας σε όλη τη διάρκεια του κονσέρτου και νομίζω ότι μπορείτε να ακούσετε πόσο μας ενέπνεε αυτό το γεγονός εκείνη τη νύχτα. Επίσης, θα έλεγα ότι το 80% της μουσικής μας είναι ούτως ή άλλως αυτοσχεδιαστική, επομένως ο αυτοσχεδιασμός και η επικοινωνία των μελών της μπάντας μεταξύ τους και με το κοινό είναι απαραίτητα στοιχεία.
Μαζί με τον Sven γράφεις το μεγαλύτερο μέρος της μουσικής σας. Ποιες πιστεύεις ότι είναι οι κυριότερες διαφορές που έχετε ως συνθέτες;
Ο Sven έχει συνήθως μια καθαρή ιδέα για το πώς θέλει να ακούγεται η μουσική σ' ένα κομμάτι και έτσι προτείνει πολύ συγκεκριμένες ενορχηστρώσεις. Εγώ συνήθως γράφω τραγούδια με συγκεκριμένες δομές στη μελωδία και στα ακκόρντα και η ενορχήστρωση προστίθεται κατόπιν απ' όλα τα μέλη της μπάντας. Μοιραζόμαστε όμως ως συνθέτες το εξής: και για τους δυο μας η διαδικασία της σύνθεσης πηγάζει από τη μακρά μας εμπειρία ως ακροατών.
Ας μιλήσουμε λίγο για τις μουσικές σας καταβολές. Τι είδους μουσική ακούγατε μεγαλώνοντας; Ποιους μουσικούς της jazz θαυμάζετε;
Όταν ήμουν παιδί άκουγα pop μουσική, στην εφηβεία μού άρεσαν rock μπάντες όπως οι Queen, Deep Purple, Rolling Stones και Beatles. Ο πρώτος jazz δίσκος που άκουσα ήταν το Portrait in Jazz του Bill Evans, όμως μου αρέσουν πολλοί μουσικοί της jazz όπως οι Bud Powell, John Coltrane, Miles Davis, McCoy Tyner, Kenny Barron, Red Garland, Keith Jarret, John Taylor, Bobo Stenson, Brad Mehldau.
Τα τρίο της jazz έχουν συνήθως συγκεκριμένη δυναμική ήχου. Πώς καταλήξατε σ' αυτό το σχήμα;
Ο Gerwin μου ζήτησε πριν από έντεκα χρόνια να παίξω μαζί μ' αυτόν και με έναν DJ σε μια σειρά από rave party με μουσική drum 'n' bass. Αργότερα οι δυο μας ζητήσαμε από τον Sven να πάρει κι αυτός μέρος. Ένα βράδυ, σε κάποιο σημείο, ο DJ σταμάτησε να παίζει, όμως οι υπόλοιποι συνεχίσαμε να παίζουμε ως τρίο και μας άρεσε πολύ. Έτσι γεννήθηκε το Trio ELF.
