Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.2°C21.2°C
3 BF 71%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ασθενής ομίχλη
17 °C
13.6°C19.4°C
2 BF 78%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
17.7°C19.4°C
3 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
25 °C
22.7°C24.8°C
6 BF 33%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
17 °C
16.8°C18.5°C
0 BF 82%
11η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης: Ας μην είναι η τελευταία...
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

11η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης: Ας μην είναι η τελευταία...

H φετινή Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, η 11η στη σειρά, δεν θα μείνει στην Ιστορία. Ή, αν μείνει, θα μείνει ως αυτή που είχε τους λιγότερους επισκέπτες μέσα σε μια σειρά λιγότερο ή περισσότερο πετυχημένων εκθέσεων βιβλίου της συμπρωτεύουσας.

Όχι πως ήταν αποτυχημένη. Οι γνωστοί Έλληνες εκδότες, εκτός κάποιων εξαιρέσεων, ήταν όλοι εκεί, οι Έλληνες συγγραφείς έδωσαν όπως πάντα το παρών τους είτε παρουσιάζοντας τα νέα τους βιβλία, είτε παρουσιάζοντας βιβλία συναδέλφων τους, οι εκδηλώσεις ήταν ως επί το πλείστον ενδιαφέρουσες και η τιμώμενη χώρα -το Ισραήλ- είχε μια καλή, συγκροτημένη παρουσία. Όμως, ο κόσμος της Θεσσαλονίκης αυτήν τη φορά δεν ήρθε μαζικά όπως άλλες χρονιές.

Η κρίση δεν έχει σχέση. Ή, αν έχει σχέση, φαινόταν μονάχα στις αισθητά λιγότερες αγορές βιβλίων που έκαναν οι επισκέπτες της έκθεσης. Άλλοι ήταν οι λόγοι, αλλά κανείς δεν μπορεί να τους προσδιορίσει επακριβώς. Κάποιοι ισχυρίζονταν ότι ήταν το πρώτο ηλιόλουστο Σαββατοκύριακο μετά από μια αλυσίδα βροχερών εβδομάδων, άρα πολλοί προτίμησαν να εκδράμουν εκτός Θεσσαλονίκης. (Βεβαίως, στο κέντρο της πόλης, δεν έβρισκες ούτε άδεια καρέκλα, πόσο μάλλον τραπέζι, σε εστιατόρια, μπαράκια και καφέ. Αυτό όμως ίσως να είναι μια άλλη ιστορία). Κάποιοι άλλοι υποστήριζαν ότι το συγκεκριμένο Σαββατοκύριακο ήταν παραφορτωμένο από εκδηλώσεις, φεστιβάλ, αθλητικά γεγονότα κ.λπ. Κάποιοι τρίτοι εντόπιζαν το πρόβλημα στις επερχόμενες εκλογές: οι μισοί Έλληνες, σου λένε, είναι υποψήφιοι και οι άλλοι μισοί έτρεχαν να τους υποστηρίξουν στις προεκλογικές τους ανάγκες. Στο πλαίσιο αυτό φαίνεται ότι και η πόλη της Θεσσαλονίκης δεν έδωσε την απαραίτητη σημασία στην προβολή της Έκθεσης όπως έκανε τα προηγούμενα χρόνια. Τέλος, υπήρχαν και εκείνοι που έριχναν την ευθύνη στο γεγονός ότι η Έκθεση έχει μείνει, πολύ καιρό τώρα, ακέφαλη.

Αυτό το τελευταίο επιχείρημα φαίνεται και το πιο σοβαρό. Μετά τη φαεινή ιδέα του κ. Τζαβάρα να ακυρώσει το ΕΚΕΒΙ και τη μεσοβέζικη απόφαση του κ. Παναγιωτόπουλου να εντάξει τα υπολείμματά του στον έτσι και αλλιώς ετοιμόρροπο μηχανισμό των Κέντρων Πολιτισμού, δεν υπήρχε ο άνθρωπος που θα κατεβάσει φρέσκες ιδέες και θα δώσει τη νέα πνοή που έχει ανάγκη κάθε χρόνο μια Έκθεση. Οι τρεις ή τέσσερις υπάλληλοι του ΕΚΕΒΙ που ανέλαβαν την οργάνωση της 11ης Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης έκαναν αξιοθαύμαστη δουλειά, ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψιν μας το μικρό χρονικό διάστημα που είχαν στη διάθεσή τους. (Είναι κοινό μυστικό ότι η έκθεση παραλίγο να μη γίνει αφού μέχρι να πάρει μπρος το υπουργείο Πολιτισμού, χάθηκε πολύτιμος χρόνος). Άλλο όμως η τεχνική οργάνωση και άλλο ένας υπεύθυνος που θα μπορεί να παίρνει πρωτοβουλίες και αποφάσεις. Η κεκτημένη ταχύτητα των προηγούμενων εκδηλώσεων δεν μπορεί να διαρκεί επ΄ άπειρον.

***

Αλλά και η παρουσία του Ισραήλ ως τιμώμενης χώρας δεν ήταν, μέχρι και την τελευταία στιγμή, σίγουρη. Μια απεργία πολλών εβδομάδων των διπλωματικών υπαλλήλων του Ισραήλ σε όλο τον κόσμο κόντεψε να τινάξει στον αέρα τα σχέδια των συνήθως καλά οργανωμένων Ισραηλινών. Τελικά όμως όλα πήγαν κατ' ευχήν και το Ισραήλ μπόρεσε να φέρει συγγραφείς σαν τον ευφυή Έντγκαρ Κέρετ, την ιστορικό Φάνια Οζ, κόρη του Άμος Οζ, με τον οποίο έγραψε ένα βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε και στην Ελλάδα, και τη μυθιστοριογράφο Τσουργιά Σαλέβ. Το Ισραήλ, που έχει να επιδείξει μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εθνικές λογοτεχνίες του καιρού μας, είναι μια χώρα στην οποία οι συγγραφείς παίζουν σημαντικό πολιτισμικό και πολιτικό ρόλο, πάντα προς μια προοδευτική κατεύθυνση. Οι συζητήσεις που οργάνωσε το Ισραήλ ως τιμώμενη χώρα ήταν όλες πολύ ενδιαφέρουσες και ήταν πάντα γεμάτες κόσμο, ιδιαίτερα όταν συνδέονταν με το εβραϊκό παρελθόν της Θεσσαλονίκης: τρανταχτό παράδειγμα η εκδήλωση με τον Θωμά Κοροβίνη, ο οποίος παρουσίασε παλιά σεφαραδίτικα τραγούδια.

Αν εξαιρέσουμε κάποια ακραία πολυγραφημένα χαρτιά που κυκλοφόρησαν και έβριζαν τον ρόλο των τριών σπουδαίων φιλειρηνιστών Ισραηλινών συγγραφέων Άμος Οζ, Αμπραάμ Γεοσούα και Ντάβιντ Γκρόσμαν (ποιος ξέρει γιατί αυτοί οι τρεις αριστεροί συγγραφείς βρίσκονται πάντα στο στόχαστρο ανθρώπων που, υποτίθεται, αγωνίζονται για την ειρήνευση στη Μέση Ανατολή και τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους), όλες οι εκδηλώσεις έγιναν ήσυχα, σε πολιτισμένο κλίμα, διαψεύδοντας τις Κασσάνδρες που ανησυχούσαν με την επιλογή του Ισραήλ ως τιμώμενης χώρας.

***

Φέτος τελείωσε το ευρωπαϊκό πρόγραμμα επιχορήγησης της Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης, χάρη στο οποίο έγινε εφικτή η πραγματοποίηση αυτής που παραμένει η μόνη σοβαρή Έκθεση βιβλίου στη χώρα μας. Λέγετε ότι η Ευρώπη έχει προβλέψει νέα προγράμματα ΕΣΠΑ για το βιβλίο για τα επόμενα χρόνια. Ας ελπίσουμε ότι ως Έλληνες θα μπορέσουμε να πάρουμε ένα τμήμα των χρημάτων αυτών για να συνεχίσει να ζει η Έκθεση.

Το έχουμε ξαναγράψει πολλές φορές. Οι Έλληνες φίλοι του βιβλίου, εκδότες και αναγνώστες, συγγραφείς και δημοσιογράφοι, μεταφραστές και ατζέντηδες, αλλά και η ίδια η πόλη της Θεσσαλονίκης έχουν ανάγκη από αυτήν τη Διεθνή Έκθεση. Είναι ο μόνος χώρος όπου συναντιώνται οι άνθρωποι του βιβλίου και συζητάνε, είναι ο μόνος χώρος όπου παρουσιάζεται συγκροτημένα η βιβλιοπαραγωγή των τελευταίων χρόνων, ο μόνος χώρος όπου γίνονται τόσες πολλές και τόσο διαφορετικές μεταξύ τους εκδηλώσεις (και δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι ακόμα και στη φετινή Έκθεση, με τον λίγο κόσμο, οι εκδηλώσεις ήταν πάντα με γεμάτα ακροατήρια), ο τόπος όπου οι δημιουργοί συναντιούνται με τους αναγνώστες προς όφελος και των δύο. Και παρ' ότι η Έκθεση αυτή επιβαρύνει οικονομικά τους εκδότες (αφού το συντριπτικά μεγάλο ποσοστό τους κατοικοεδρεύει στην Αθήνα), καλό είναι να θυμόμαστε ότι οι εκθέσεις δεν μπορεί και δεν πρέπει να μετριούνται με βάση τους αριθμούς και τις αριθμητικές πράξεις.

Η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης πρέπει να ζήσει. Ας βάλουν ένα χέρι όλοι: το υπουργείο Πολιτισμού (και βεβαίως ο υπουργός δεν ήρθε!), οι εκδότες, οι δημοσιογράφοι, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης και οι βιβλιόφιλοι της Θεσσαλονίκης και της Μακεδονίας γενικότερα. Στην Ελλάδα της κρίσης και της τσαπατσουλιάς δεν έχουμε άλλωστε πολλούς τέτοιους θεσμούς άξιους να διασωθούν.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL