Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.4°C21.6°C
2 BF 69%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ασθενής ομίχλη
19 °C
15.6°C20.8°C
2 BF 70%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
17.7°C19.8°C
4 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
25 °C
22.5°C24.8°C
2 BF 34%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
21 °C
20.9°C22.3°C
3 BF 46%
Είναι η Άννα, είναι ο Μιγκέλ
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Είναι η Άννα, είναι ο Μιγκέλ

Το 1925, σε ηλικία 22 χρόνων, η μετέπειτα μεγάλη κυρία των γαλλικών γραμμάτων, η πρώτη γυναίκα μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Marguerite Yourcenar, γράφει, αρχικά ως τμήμα ενός ευρύτερου μυθιστορήματος, τις εκατό σελίδες που αργότερα θα κυκλοφορήσουν με τη μορφή νουβέλας υπό τον τίτλο «Άννα, σορόρ...» («Άννα, αδελφή μου»), καθώς ο τίτλος είναι δάνειο των δύο πρώτων λέξεων από την επιτύμβια επιγραφή που χαράχτηκε πάνω στον τάφο του Μιγκέλ, του ενός από τα δύο μέλη του παράφορου αιμομεικτικού έρωτα που πραγματεύεται η νουβέλα.

Η Marguerite Antoinette Jeanne Marie Ghislaine Cleenewerck de Crayencour, που έγινε γνωστή, μάλλον με αναγραμματισμό του πραγματικού ονόματός της, ως Μαργκερίτ Γιουρσενάρ, γεννήθηκε στις Βρυξέλλες το 1903 από πατέρα Γάλλο και μητέρα βελγικής καταγωγής, η οποία όμως πέθανε αμέσως μετά τη γέννα.

Η Μαργκερίτ, ως γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, έχει την πολυτέλεια της κατ’ οίκον εκπαίδευσης, έτσι θα μεγαλώσει συνοδεύοντας τον κοσμοπολίτη πατέρα της στα ταξίδια του στην Ευρώπη, γεγονός που θα συντελέσει στην ανάπτυξη ενός πνεύματος ανεξάρτητου και πολυσχιδούς, με μεγάλη αγάπη στον περιπετειώδη «ανοιχτό» βίο και που θα έχει αποτέλεσμα το μεγαλειώδες συγγραφικό της έργο, με αποκορύφωμα ίσως το «Αδριανού Απομνημονεύματα», μια εκπληκτικής ακρίβειας και ομορφιάς μυθιστορηματική αυτοβιογραφία του Ρωμαίου αυτοκράτορα Αδριανού και συγχρόνως μια καταβύθιση στα βάθη της ανθρώπινης ύπαρξης, όπου τα ιστορικά γεγονότα συμπλέκονται αρμονικά με τον φιλοσοφικό στοχασμό και τις ιδεολογικές θέσεις, κι όλα αυτά με όπλο της έναν ανεπιτήδευτο ευφυή λυρισμό, έργο που θα εκτοξεύσει τη φήμη της και το οποίο στην Ελλάδα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Χατζηνικολή, που είχαν αναλάβει το σύνολο του έργου της.

Η τωρινή έκδοση από την  Άγρα είναι σε ψιλοδουλεμένη μετάφραση του Σπύρου Γιανναρά, ο οποίος συμβάλλει τα μέγιστα στην απόλαυση του κειμένου.

Ο χρόνος είναι οι αρχές του 17ου αιώνα και ο τόπος η ευρύτερη περιοχή της Καλαβρίας και η Νάπολη. Τα δυο αδέλφια μεγαλώνουν υπό τη φροντίδα της μητέρας τους Βαλεντίνης, μιας ηθικής, ακέραιης, ευαίσθητης γυναίκας, εντελώς παραμελημένης από τον άντρα της Ντον Αλβάρε, στο πρόσωπο της οποίας τα παιδιά της «λάτρευαν μια Παναγία».

Η Βαλεντίνη -δεινό το ψυχογραφικό πορτρέτο της από τη Γιουρσενάρ-, με την τρυφερή φωνή της, τους διαβάζει Πλάτωνα και Σενέκα. Ο έρωτάς τους ήδη σιγοκαίει και όταν εκείνη πεθαίνει πρόωρα, στα 37 της χρόνια, διαισθανόμενη προφανώς το πάθος τους, τους ορκίζει να μην φτάσουν ποτέ να μισήσουν ο ένας τον άλλον. Ο δρόμος όμως που πήραν είναι δίχως επιστροφή. Ακολουθούν σελίδες υπαινικτικές, μεγάλης ωραιότητας, όπου οι δύο νέοι, ο καθένας από την πλευρά του, παλεύουν με τα συναισθήματά τους.

Η Γιουρσενάρ δεν επιλέγει τη ματιά κανενός από τους δύο. Βλέπει και με τα μάτια του Μιγκέλ και με αυτά της Άννας. Στο πολύ κατατοπιστικό επίμετρό της, στο οποίο αναλύονται οι συνθήκες υπό τις οποίες γράφτηκε το έργο, αλλά και η επιλογή της συγκεκριμένης, τολμηρής για την εποχή, θεματολογίας -«Πάνω στα πιο απότομα βράχια πέφτει με μεγαλύτερη σφοδρότητα το κύμα» λέει-, η Γιουρσενάρ, μεταξύ άλλων, επικαλείται τον Flaubert:

«Σήμερα, άντρας και γυναίκα μαζί, εραστής και ερωμένη ταυτόχρονα, βγήκαν για βόλτα με άλογο σε ένα δάσος, ένα φθινοπωρινό απόγευμα, κάτω από τα κίτρινα φύλλα και ήμουν τα άλογα, τα φύλλα, ο αέρας, τα λόγια που αντάλλασσαν και ο κόκκινος ήλιος που ανάγκαζε τα όλο έρωτα βλέφαρά τους να μισοκλείνουν».

Είναι ο Μιγκέλ, είναι η  Άννα, μπαίνει μέσα στις ψυχές τους, φωτίζει την αναστάτωση, τη συστολή, τον πυρετώδη πόθο, τη ζήλια, την πάλη με τα συναισθήματα, φωτίζει το ανομολόγητο πάθος. Ο έρωτας είναι τόσο δυνατός ώστε να οδηγεί ακόμη και στον θάνατο, μόνο όταν είναι απαγορευμένος. Με άλλα λόγια, ο έρωτας δεν υπάρχει ως βίωμα, αλλά μόνο ως προσδοκία.

Η Γιουρσενάρ με εκείνο το «Αγκαλιάστηκαν», ως την κορύφωση μιας οδυνηρής αναπότρεπτης πορείας, δίνει μαθήματα πυκνότητας και ακρίβειας: μέσα σε μία και μόνο λέξη της μπορεί να περικλείει έναν ολόκληρο κόσμο κι όλα εκείνα τα βιβλία που δεν γράφτηκαν ποτέ. Η λύτρωση για τον Μιγκέλ είναι ο θάνατος, για την  Άννα η επιμονή στην ανάμνησή του. Το «Άννα, σορόρ...» είναι ο προάγγελος όλων των αριστουργημάτων που ακολούθησαν.

Marguerite Yourcenar, «Άννα, σορόρ...»

Εκδ.  Άγρα

Μετάφραση: Σπύρος Γιανναράς

144 σελ.

Τιμή: 13,50 ευρώ

Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL