Του Αντώνη Φράγκου
Κεφαλές χωρίς πρόσωπο σε νουάρ ιστορίες. Ο λόγος για τα μυθιστορήματα του Αργεντινού Κίκε Φεράρι και του γνωστού μας Ισπανού Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν, με κοινό χαρακτηριστικό την εμφάνιση πτωμάτων με πλήρη απουσία προσώπου, ως μίτος της Αριάδνης κάθε ίντριγκας και αφορμή κοινωνικής κριτικής.
Από μακριά μοιάζουν με μύγες
Η περίπτωση του Κίκε Φεράρι, γεννημένου το 1972 στο Μπουένος Άιρες, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα: αυτοδίδακτος, πολιτικός ακτιβιστής με τακτική αρθρογραφία στην εφημερίδα του συνδικάτου των εργαζομένων στο μετρό της μεγάλης πρωτεύουσας, όπου συνεχίζει να δουλεύει ως νυχτερινός καθαριστής. Με επιρροές από πολλούς και σπουδαίους Βορειοαμερικανούς συγγραφείς, με προεξάρχοντα τον Μπουκόφσκι. Λάτρης του Μπόρχες, μα πάνω από όλα του Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο II. Στο βιβλίο του «Από μακριά μοιάζουν με μύγες» (εκδ. Καστανιώτη) σε μετάφραση Άννας Βερροιοπούλου, γνωρίζουμε τον κύριο Μάτσι, έναν αδίστακτο επιχειρηματία που κέρδισε εκατομμύρια, αρχής γενομένης απ’ την περίοδο της χούντας του Βιντέλα, αλλά και αργότερα, όταν οι κυβερνήσεις ανεβοκατέβαιναν εν ριπή οφθαλμού, καθώς αξιοποιούσε τις αλλεπάλληλες υποτιμήσεις του πέσο για να βγάλει πολλά λεφτά στον χώρο της Υγείας. Αγόραζε φθηνά για να πουλήσει αργότερα, την εποχή του πληθωρισμού, ακριβά και ούτως κατόρθωσε να διαφυλάξει ακέραιο το ποσό των χρημάτων του όταν -το 2001- η Αργεντινή έβαζε λουκέτο και ο πρόεδρος Φερνάντο ντε λα Ρούα δραπέτευε από το μέγαρό του με ελικόπτερο.
Όλες οι μπίζνες του κυρίου Μάτσι περνούν από το εστιατόριό του -προκάλυμμα -με το σημαδιακό όνομα «Αυτοκρατορία», καθώς εκεί συναγελάζονται υψηλόβαθμοι κρατικοί παράγοντες, λομπίστες και λαμόγια επιχειρηματίες. Σαν και τον ίδιο, βεβαίως, που νυμφεύθηκε τη θυγατέρα μεγάλου γαιοκτήμονα, χωρίς αυτό να σταθεί ουδέποτε εμπόδιο στο να πηγαίνει με νεαρές καλλονές, με την κοκαΐνη και το βιάγκρα να κάνουν τη δουλειά τους. Φετιχιστής του σεξ, τρελαμένος καταναλωτής ακριβών ενδυμάτων με διάσημα logo και λιγωμένος ιδιοκτήτης Μπε-Εμ-Βε πάρα πολλών εκατομμυρίων, η οποία, στην αρχή της αφήγησης, μένει από λάστιχο και ο κύριος Μάτσι ανακαλύπτει, με τρόμο, στο πορτμπαγκάζ το πτώμα ενός τύπου δεμένου πισθάγκωνα με χειροπέδες από ροζ γουνάκι που χρησιμοποιεί στα σεξουαλικά του παιγνίδια. Ο άγνωστος έχει πυροβοληθεί στο πρόσωπο.
Την αρχική έκπληξη διαδέχεται η αγωνιώδης προσπάθεια να ξεφορτωθεί το κουφάρι, ενώ ο πανικός και η καχυποψία για τον ακροδεξιό, φιλοχουντικό μπράβο του, τον «Βόθρο», χτυπάει κόκκινο. Αλλά είναι πολλοί που θα τον ήθελαν νεκρό. Είναι δε τόσο πωρωμένος τούτος ο τυπικός εκπρόσωπος της λατινοαμερικάνικης αστικής ελίτ, που όταν απαλλάσσεται από το πτώμα θέλει να το γιορτάσει με ένα όργιο. Αλλά εκεί τον περιμένει ακόμη μια οδυνηρή έκπληξη.
Ενδιαφέρον είναι πως το μυθιστόρημα χωρίζεται σε 13 κεφάλαια με τίτλους-δάνεια από τη φανταστική ταξινόμηση των ζώων σε ένα δοκίμιο του Μπόρχες σχετικά με τον εντελώς αυθαίρετο τρόπο που αντιλαμβάνεται κανείς τον γύρω κόσμο - εξ ου και ο τίτλος του βιβλίου.
Τώρα, ο Καταλανός Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν -εκ των θεμελιωτών του νουάρ -και ο ήρωάς του Πέπε Καρβάλιο, ιδιωτικός ντετέκτιβ, πρώην πράκτορας της CIA και πρώην κομμουνιστής, καλοφαγάς, λάτρης του οίνου, συμβιώνει με μια χειραφετημένη γυναίκα επαγγελματία του έρωτα, ενώ αρέσκεται να καίει βιβλία στο τζάκι για να ζεσταθεί! Το «Τατουάζ» (εκδ. Μεταίχμιο), σε αψεγάδιαστη μετάφραση Αγγελικής Βασιλάκου, είναι το πρώτο επεισόδιο στην πολυκύμαντη καριέρα του Καρβάλιο και ένα από τα πιο ενδιαφέροντά του. Γραμμένο το 1974, εδράζεται στο ομώνυμο τραγούδι του Σεβιγιάνου ποιητή και τραγουδοποιού Ραφαέλ Δε Λεόν.
Στην παραλία της Βαρκελώνης ξεβράζεται το άψυχο σώμα ενός άνδρα με πρόσωπο σκαμμένο από τα ψάρια και με τατουάζ στην ωμοπλάτη: "Γεννήθηκα για να βάλω φωτιά στην Κόλαση". Ούτως, ο Καρβάλιο καλείται από μικρομαφιόζο ιδιοκτήτη κομμωτηρίου να ανακαλύψει το όνομα του νεκρού. Η αστυνομία αναφέρεται στα κυκλώματα των ναρκωτικών και των πορνείων, όμως ο Καρβάλιο νιώθει μέσα του πως ο έρωτας είναι πρωταγωνιστής σε τούτη την υπόθεση. Ταξιδεύει στο Άμστερνταμ και τη Νίκαια όταν δεν περιδιαβαίνει στους σκοτεινούς δρόμους της αγαπημένης του Βαρκελώνης, δίπλα σε ανθρώπινα ράκη και λογής-λογής εκδιδόμενες. Ο ντετέκτιβ επιδιώκει να φωτίσει τα σημεία εκείνα που θα ανοίξουν δρόμους και θα αποκαλύψουν τους υπόλοιπους χαρακτήρες του έργου.
Το «Τατουάζ» είναι η απαρχή της έρευνας του Μανόλο για τις δραματικές αλλαγές που επήλθαν στην κοινωνία από το ελπιδοφόρο '60 έως τη σημερινή παρακμή, τον κυνισμό και τη βία που κυριαρχεί παντού καθώς οι ήρωές του κολυμπούν, με την ελπίδα να αντικρίσουν στεριά, μέσα σε μια θάλασσα διαψεύσεων.
Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.
