Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
21.7°C26.3°C
2 BF 38%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.6°C24.9°C
3 BF 38%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
19.4°C24.3°C
2 BF 55%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.4°C21.6°C
2 BF 64%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
21.9°C23.5°C
0 BF 37%
Μια Τσαϊνατάουν χρονολογούμενη από το 1854
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Μια Τσαϊνατάουν χρονολογούμενη από το 1854

Η αψίδα όπως βγαίνεις από το Μπάρο Τσίνο και στο βάθος οι ουρανοξύστες της πόλης του Παναμά
Κείμενο - φωτογραφίες: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Πέμπτη 30 Μαρτίου 1854. Ένα γκρουπ 705 Κινέζων αποβιβάζεται μετά από ταξίδι 61 ημερών στην Πόλη του Παναμά. Πρόκειται για τους πρώτους Κινέζους εργάτες που έχουν υπογράψει συμβόλαιο με τη μητρική εταιρεία της Panama Railroad Company, η οποία θα τους χρησιμοποιήσει για την κατασκευή σιδηροδρόμων. Μαζί τους είχαν αποπλεύσει από το Σαντόου άλλοι 11 συμπατριώτες τους, οι οποίοι πέθαναν πάνω στο «Sea Witch» της Holland and Aspinwall, μια «πλωτή κόλαση» με απάνθρωπες συνθήκες ταξιδιού. Αλλά και από αυτούς τους 705 πολλοί θα πεθάνουν από κίτρινο πυρετό και μαλάρια. Άλλοι πάλι θα αυτοκτονήσουν από πολλές αιτίες που τους οδηγούν σε απόγνωση. Άθλιες συνθήκες διαβίωσης, αδυναμία επικοινωνίας στη γλώσσα τους, διατροφικές και κλιματολογικές αλλαγές, η υποχρέωση να δουλέψουν για χτίσιμο σιδηροδρόμων αντί για λιγότερο βαριές εργασίες που τους είχαν υποσχεθεί, ακόμη και η έλλειψη οπίου. Μόλις οι ιθύνοντες της Εταιρείας Σιδηροδρόμων στη Νέα Υόρκη πληροφορηθούν το κόστος της καθημερινής προμήθειας οπίου την οποία είχαν υποσχεθεί στα συμβόλαια, τη διακόπτουν βυθίζοντας κι άλλο τους εργάτες στην κατάθλιψη. Οι επιζήσαντες οργανώνονται σε κοινότητα η οποία θα φτάσει ενάμιση αιώνα αργότερα τους 200.000, σχεδόν 5% του συνολικού πληθυσμού του Παναμά, της χώρας με τη μεγαλύτερη κινεζική μειονότητα στην Κεντρική Αμερική.
 


Στην Αβενίδα Β. Διακρίνεται και το εστιατόριο "Κουάνγκ Τσόου" που έγινε διάσημο όταν προβλήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2010 η επίσκεψη του Αμερικανού σεφ Άντονυ Μπουρνταίν στον Παναμά

Εκτός κινεζούπολης

Με την πάροδο των χρόνων, οι Κινέζοι εργάτες είτε θα δημιουργήσουν οικογένειες με μεικτούς γάμους με ιθαγενείς, Αφρικανούς και λευκούς είτε θα φέρουν αργότερα τις οικογένειές τους από την Κίνα. Σταδιακά ενσωματώνονται με ποικίλους τρόπους, από τον προσηλυτισμό τους στον Χριστιανισμό μέχρι την ανάδειξή τους σε γιατρούς, μηχανικούς και λογιστές, και από τη δραστηριοποίησή τους στο εμπόριο μέχρι την ενεργό συμμετοχή τους στα πολιτιστικά, κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα. Καίριας σημασίας θα αποδειχθεί και η δυνατότητά τους μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο να μετακινηθούν εκτός των ορίων της Κινεζούπολης, κάτι που προηγουμένως απαγορευόταν. Ως τότε, η Chinatown είναι μια περιτειχισμένη πόλη, αποκλείοντας ακόμη περισσότερο την κινεζική μειονότητα.

Είναι τόσο ισχυροί οι δεσμοί του Παναμά με την κινεζική κοινότητα, που αποτελεί μία από τις ελάχιστες χώρες που διατηρούν καλές σχέσεις και με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, την οποία θα αναγνωρίσει στις 13 Ιουνίου 2017, αλλά και με την Ταϊβάν. Την τελευταία την αναγνωρίζουν μόνο 17 χώρες (18 συμπεριλαμβανομένου του Βατικανού) και έχει ενδιαφέρον ότι σχεδόν η μία στις τρεις εξ αυτών είναι κεντροαμερικανική (Μπελίζ, Γουατεμάλα, Ελ Σαλβαδόρ, Ονδούρα και Νικαράγουα). Δεν είναι άσχετο με αυτό το ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας είναι ο δεύτερος σε μέγεθος χρήστης του Καναλιού του Παναμά όπως και το ότι η μεν Evergreen είναι η συμφερόντων Ταϊβάν εταιρεία που αποτελεί τον «μεγάλο παίκτη» ενός μεγάλου λιμανιού της χώρας, του Κολόν στον Ατλαντικό, η δε Hutchinson - Whampoa είναι συμφερόντων Χονγκ Κονγκ και του πλουσιότερου ανθρώπου της Ασίας, του Λι Κα Σινγκ, που αποτελεί τον «μεγάλο παίκτη» του ετέρου μεγάλου λιμανιού, του Μπαλμπόα στον Ειρηνικό.
 


Το κινεζικό Γιν-Γιανγκ προσαρμοσμένο στη σημαία του Παναμά. Μουράλ στο Μπάριο Τσίνο

Δράκοι και αψίδες

14 Μαρτίου 2020. Από την Καληδονία όπου διαμένω κατευθύνομαι στα νότια και στο Κάσκο Αντίγουο, το γραφικότερο μέρος της Πόλης του Παναμά. Κατεβαίνω τη Βία Εσπάνια και στην Αβενίδα Μέχικο στρίβω αριστερά για να συνεχίσω προς τα νότια μέσω της Αβενίδα Β. Περνώντας τον γνωστότερο στους ξένους δρόμο της πόλης, την παραλιακή Αβενίδα Μπαλμπόα, και στο ύψος της ιχθυαγοράς, αντικρίζω μια τυπική κινεζική αψίδα από αυτές που βλέπουμε σχεδόν σε όλες τις εισόδους των ανά την Υφήλιο κινεζουπόλεων. Πρόκειται για δωρεά της Ταϊβάν από το 1997. Δίπλα της, στο τρίστρατο που σχηματίζουν η Αβενίδα Ελόυ Άλβαρο, η Κάγιε 15 Έστε και η Κάγιε Ραμόν Βαλδές, ένα γκράφιτι απεικονίζει δύο κινεζικούς δράκους.

Κατά μήκος της Αβενίδα Β, του κυριότερου δρόμου του Μπάριο Τσίνο, της «Κινεζικής Γειτονιάς», όπως ονομάζεται η παναμιανή Τσάιναταουν, η οποία περικλείεται από τη συνοικία Σαν Φελίπε, συναντώ πολλά κινεζικά καταστήματα στη σειρά, από εμπορικά μέχρι εστιατόρια καντονέζικης κουζίνας και κάποια λιγότερα στους διπλανούς δρόμους, όπως τα παντοπωλεία της Κάγιε Κάρλος Μεντόσα. Σε αντίθεση με την «αμερικανική» ατμόσφαιρα που επικρατεί στο μεγαλύτερο τμήμα της πόλης, το Μπάριο Τσίνο κρατά ένα ιδιαίτερο χρώμα, έστω κι αν δεν μένουν πια μόνο εδώ οι Κινέζοι. Πολλοί μη Κινέζοι έρχονται εδώ για να αγοράσουν κινέζικα προϊόντα, ενώ η σύγχρονη Τσαϊνατάουν έχει μετακομίσει σήμερα στη συνοικία Ελ Δοράδο.


Παρασκευή 13 Μαρτίου 2020, απόγευμα. Στην παναμένια Τσάιναταουν ο λιγοστός κόσμος που κυκλοφορεί φοράει μάσκες λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού

Συνεχίζω τη βόλτα μου. Κομμωτήρια, παντοπωλεία, βότανα για διάφορες παθήσεις, φρούτα και λαχανικά και το δημοφιλές εστιατόριο "Κουάνγκ Τσόου" που είχε επισκεφθεί και ο Άντονυ Μπουρνταίν στις αρχές της δεκαετίας που φεύγει.

Τα κινεζικά ιδεογράμματα εδώ είναι πιο «αυθεντικά» σε σύγκριση με τα απλοποιημένα του Ελ Δοράδο, τα οποία μαρτυρούν πως πρόκειται για μια πιο σύγχρονη κινεζική γειτονιά.

Η Πόλη του Παναμά είναι η μία από τις συνολικά επτά πόλεις της Λατινικής Αμερικής, μαζί με Μπουένος Άιρες, Αβάνα, Λίμα, Πόλη του Μεξικού, Σαν Χοσέ και Σάντο Ντομίνγκο, που φιλοξενούν Τσάιναταουν. Από αυτών τις πύλες, οι τέσσερις αποτελούν δωρεά της Κίνας και οι τρεις (η μία από τις δύο του Σάντο Ντομίνγκο με τη δεύτερη ανεγερθείσα από το υπουργείο Δημοσίων Έργων, της Πόλης του Παναμά και της Λίμα) δωρεά της Ταϊβάν.

Σε off season για τουρισμό περίοδο, με την πανδημία του κορωνοϊού σε έξαρση παγκοσμίως και το προχωρημένο της ώρας, οι δρόμοι του Μπάριο Τσίνο καθώς επιστρέφω στην Καληδονία είναι άδειοι. Παρά ταύτα, παραδόξως, δεν αισθάνομαι καμία ανασφάλεια. Ίσως οφείλεται και στην οικειότητα που αισθάνομαι γενικότερα με τους Απωανατολίτες...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL