Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.2°C26.3°C
2 BF 36%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C26.0°C
3 BF 36%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C24.8°C
2 BF 52%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.9°C24.0°C
2 BF 38%
Περπατώντας στην πόλη / Οι φωτιές του Άη-Γιάννη και οι επιδημίες...
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Περπατώντας στην πόλη / Οι φωτιές του Άη-Γιάννη και οι επιδημίες...

Η γιορτή του Άη-Γιάννη με τις φωτιές που άναβαν οι νέοι σε περασμένες δεκαετίες συνδέθηκε με τις παραδόσεις της αρχαίας πόλης, όπου οι νέοι με τις φωτιές επεδίωκαν να διώξουν μακριά από την πόλη τους τις επιδημίες

Του Άγγελου Μανταδάκη

Η γιορτή του Άη-Γιάννη με τις φωτιές που άναβαν οι νέοι, κυρίως τα αγόρια, σε περασμένες δεκαετίες, στις γειτονιές της Αθήνας, συνδέθηκε με τις παραδόσεις της αρχαίας πόλης, όπου οι νέοι με τις φωτιές επεδίωκαν να διώξουν μακριά από την πόλη τους τις επιδημίες. Δεν ξέρουμε βέβαια τι θα έκαναν οι Αθηναίοι στην περίπτωση που αντιμετώπιζαν πανδημία τύπου κορωνοϊού.

Ο Aριστείδης και ο Παυσανίας αναφέρουν τον αρχαίο Κλείδωνα, τον ναό των Κλειδώνων στη Σμύρνη και τον Απόλλωνα που ήταν ο χρηματοδότης του θεός.

Με το πέρασμα των αιώνων οιθεοί του Ολύμπου έχασαν τον θρόνο τους και έτσι ο Απόλλωνας αντικαταστάθηκε με τον Άη-Γιάννη και ο Κλείδωνας ονομάστηκε από τους Βυζαντινούς “Κλειδονισμός”.

Από μέρες πριν τη γιορτή, οι νέοι της Αθήνας φρόντιζαν να εφoδιαστούν με κάθε λογής υλικά προς καύση, παλιά έπιπλα, κοφίνια και άλλα παλιά ψάθινα είδη, κουρελιασμένες φορεσιές και διάφορα κλεψιμαίικα, ό,τι μπορούσαν να κάψουν στη φωτιά.

Υπήρχε βέβαια ο σχετικός ανταγωνισμός ανάμεσα στις γειτονιές, για το ποια φωτιά θα φτάσει πιο ψηλά. Αυτό όμως συνδεόταν με τα παλιά υλικά που θα επιλέγονταν για να καούν και πόσο εύφλεκτη ύλη περιείχαν.

Πριν καλά-καλά φουντώσουν οι φωτιές, οι νοικοκυρές, για το έθιμο και για να ξορκίσουν τις επιδημίες του καλοκαιριού από το σπίτι τους, έφερναν το ξερό πλέον στεφάνι του Μάη -με τα σκόρδα-, το έριχναν στη φωτιά και πηδούσαν οι ίδιες πάνω από τη φλόγα της.

Οι φωτιές σιγά-σιγά θέριευαν και ήταν η σειρά των παλικαριών να τις υπερπηδήσουν, των κοριτσιών που έκαναν την προσευχή τους για έναν ευτυχισμένο γάμο και, τέλος, των γιαγιάδων. Η παράδοση λέει ότι έπρεπε να τις πηδήσουν τρεις φορές από τη μια και τρεις από την άλλη ώστε να πιάσουν τόπο οι ευχές και να διώξουν τα πονηρά πνεύματα.

Ο θρύλος λέει ότι η μητέρα του Άη-Γιάννη , η Ελισσάβετ, ετοιμόγεννη στην πόλη Χεβρών της Ιουδαίας, σε ένα ύψωμα, είχε συνεννοηθεί με την ξαδέλφη της τη Μαριάμ ότι, μόλις θα την έπιαναν οι πόνοι της γέννας, θα άναβε μια μεγάλη φωτιά στον λόφο εκείνο, ώστε να την δει η Μαριάμ και να προστρέξει για να την βοηθήσει.

Όταν έσβηναν οι φωτιές του Άη-Γιάννη, οι παρέες κάθονταν στις αυλές και τις εξώπορτες των σπιτιών τους και άρχιζε το γλεντάκι.

Τη γιορτή του Άη-Γιάννη την γιόρταζαν στις 22 Ιουνίου.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL