«Αυτό που θα ήθελα, όταν σαν εκδότης αναρτήσω, τυπώσω, δημοσιεύσω οποιοδήποτε βιβλίο, είναι να έχει περάσει από τον έλεγχο και την ακρίβεια που περνούσαν ακόμα και τα χειρόγραφα βιβλία προ του Γουτεμβέργιου. Ο μεγάλος κίνδυνος σήμερα είναι η ευκολία και η ταχύτητα της τεχνολογίας. Αυτή ή την παίρνεις με το μέρος σου ή σε καταπίνει. Για να μην μας καταπιεί, πρέπει να βρεθούμε όλοι μαζί» έλεγε ο Σάμης Γαβριηλίδης στην "Αυγή" αποτυπώνοντας τις δύο συνθήκες που καθόρισαν τη ζωή και την εκδοτική δραστηριότητά του, το βιβλίο και την τέχνη της τυπογραφίας σε συνδυασμό με τη συλλογική διαδικασία.
Από τους σημαντικότερους εκδότες, με διακριτή παρουσία στον χώρο του βιβλίου και ευκρινές στίγμα από τη μεταπολίτευση και μετά, ο Σάμης Γαβριηλίδης άφησε την τελευταία του πνοή χθες νωρίς το πρωί στα 68 του χρόνια νικημένος από τον καρκίνο. Η πολιτική κηδεία του θα γίνει το Σάββατο στις 12 το μεσημέρι από το Α' Νεκροταφείο.
Από τους ελάχιστους εκδότες που κατείχαν και την τέχνη της τυπογραφίας, αλλά και την τέχνη της ανάγνωσης, αφού διάβαζε όλα τα βιβλία που εξέδιδε και γενικώς ήταν μανιώδης αναγνώστης, ο Σάμης Γαβριηλίδης υπηρέτησε το βιβλίο από τις ομώνυμες εκδόσεις για περισσότερα από 40 χρόνια με βασική επιδίωξη τη διάδοση της γνώσης, τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, την καλαισθησία και την τέχνη της ανάγνωσης. Το "πανέμορφο ταξίδι", όπως χαρακτήριζε την εμπλοκή του με τον κόσμο των εκδόσεων και του βιβλίου, ξεκίνησε το 1975, όταν μαζί με τον Λουκά Ρηνόπουλο και τη Μάρω Στογιαννίδου ίδρυσαν αρχικά το βιβλιοπωλείο και συνακόλουθα τις εκδόσεις "Πλέθρον".
Με νωπή ακόμα την εμπειρία από τη συμμετοχή του στα γεγονότα του Πολυτεχνείου, που όπως μας έλεγε "ήταν μια αποκάλυψη" και "καθόρισε την υπολοιπη ζωή μου", και έχοντας στο ενδιάμεσο κάνει διάφορες δουλειές, από μέλος της ομάδας ασφαλείας στην El Al μέχρι μεταφορέας καλλυντικών και αχθοφόρος στη λαχαναγορά, ο Σάμης Γαβριηλίδης ήταν έτοιμος πια να μπει στην περιπέτεια του βιβλίου, στην οποία αφοσιώθηκε ψυχή τε και σώματι. Το πρώτο βιβλίο που εξέδωσε το "Πλέθρον", η “Ρεμπέτικη ανθολογία” του Τάσου Σκορέλη, έγινε αφορμή να γνωρίσει δυο ανθρώπους που τον καθόρισαν, τον Αιμίλιο Καλιακάτσο και τον Αλέξη Ζήρα. "Με έμαθαν ο μεν πρώτος τυπογραφία, ο δε δεύτερος να διαβάζω" μας έλεγε.
Το 1988 ίδρυσε τις εκδόσεις Γαβριηλίδη, που στεγάστηκαν αρχικά στην οδό Μαυρομιχάλη και από το 2011 στο περίφημο "Poems & Crimes", τον πολυχώρο που συνδυάζει εκδοτικό οίκο, βιβλιοπωλείο, μουσική, εικαστική, θεατρική σκηνή, χώρο εκδηλώσεων, μπαρ, ρεστοράν κι έχει γίνει στέκι συγγραφέων, καλλιτεχνών, αναγνωστών. Με ένα ποτήρι κρασί ή ρακή, και πάντα με το χαμόγελο, ο Σάμης υποδεχόταν τους πάντες, ενημέρωνε για τις εκδηλώσεις και τις εκδόσεις του, συζητούσε για τα πολιτικά δρώμενα.
Καθημερινά εκεί πίνει τον καφέ του ο Πέτρος Μάρκαρης. Ο γνωστός συγγραφέας άλλωστε χάρισε το όνομα στον πολυχώρο. Κι όχι τυχαία, αφού οι εκδόσεις Γαβριηλίδη επικεντρώνονται στην ποίηση, την πεζογραφία, το δοκίμιο, το αστυνομικό μυθιστόρημα. Αυτός ο χώρος συμπύκνωσε την άποψη του δημιουργού του για την ίδια τη ζωή, τη στάση ενός γενναιόδωρου ανθρώπου που υπηρέτησε με συνέπεια την τέχνη του βιβλίου αλλά και την τέχνη της ευζωίας. Κι έγινε στέκι συγγραφέων, ποιητών, διανοουμένων, καλλιτεχνών, αναγνωστών, αριστερών όλων των αποχρώσεων.
Η τέχνη της τυπογραφίας αλλά και η μνήμη υπήρξαν πυξίδες ζωής για τον Σάμη Γαβριηλίδη. Στο θέμα της ιστορικής μνήμης επέμενε ιδιαίτερα οργανώνοντας κύκλους εκδηλώσεων με διάφορες αφορμές, αλλά και προκειμένου να τιμήσει σημαντικούς ανθρώπους με στίγμα ιδιαίτερο στον πολιτισμό μας. Πολιτικά ανεξίθρησκος, είχε αρδεύσει από τις αξίες της Αριστεράς και ακολουθούσε με συνέπεια τον δρόμο της ευγενούς άμιλλας, του διαλόγου, της συνεργασίας, της συλλογικότητας και της δράσης. Αυτές τις αρχές τήρησε και στη συνδικαλιστική δραστηριότητα που ανέπτυξε.
Χιουμορίστας και μερακλής, άνθρωπος της χαράς και της θετικής σκέψης, μετέτρεψε το τραύμα του Ολοκαυτώματος σε διαρκή σπονδή στη μνήμη με βιβλία, εκδηλώσεις, καθημερινές κουβέντες. Η μητέρα του Καρολίνα Γαβριηλίδου ήταν από τους ελάχιστους που κατόρθωσαν να επιζήσουν από τα στρατόπεδα εξόντωσης του Άουσβιτς, του Νταχάου, του Μπέργκεν Μπέλσεν, με αριθμό στο χέρι της 40382.
Συνοδοιπόροι και συμπαραστάτες στην περιπέτεια της ζωής και του βιβλίου στάθηκαν πλάι του η σύζυγός του Βάσω Κυριαζάκου και ο γιος τους Φοίβος Βλάχος.
Tη θλίψη του για τον θάνατο του Σάμη Γαβριηλίδη εκφράζει το Τμήμα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ σημειώνοντας ότι η απώλειά του "αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στον χώρο των εκδόσεων και του βιβλίου, αλλά και του πολιτισμού γενικότερα".
"Ο Σάμης υπήρξε ιδιαίτερα αγαπητός και θα τον θυμόμαστε πάντα με συγκίνηση" σημειώνει η Εταρεία Συγγραφέων υπογραμμίζοντας ότι "η παρουσία του άφησε το αποτύπωμά της στα ελληνικά γράμματα".
Τη θλίψη του "για την απώλεια ενός ανθρώπου που ζούσε για να προσφέρει" εξέφρασε το Ίδρυμα Άγγελου και Λητώς Κατακουζηνού.
