Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.2°C21.2°C
3 BF 71%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ασθενής ομίχλη
17 °C
13.6°C19.4°C
2 BF 78%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
17.7°C19.4°C
3 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
25 °C
22.7°C24.8°C
6 BF 33%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
17 °C
16.8°C18.5°C
0 BF 82%
Στο αναγεννησιακό κάστρο του Μάλμε
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Στο αναγεννησιακό κάστρο του Μάλμε

Στην τάφρο του κάστρου

Κείμενο - φωτογραφίες: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Σάββατο 17 Ιουνίου 1397. Στο Κάλμαρ, σουηδική πόλη στις ακτές της Βαλτικής κοντά στα σύνορα με τη Δανία, οι προσκεκλημένοι της 44χρονης βασίλισσας της Δανίας Μαργαρίτας Α' ηγέτες Σουηδίας και Νορβηγίας υπογράφουν τη συνθήκη που παίρνει το όνομα της πόλης. Με τη Συνθήκη του Κάλμαρ οι τρεις σκανδιναβικές χώρες συστήνουν την Ένωση του Κάλμαρ. Με αυτήν τα τρία βασίλεια τίθενται υπό κοινή βασιλική εξουσία με το σχήμα "Τρία κράτη - Ένας μονάρχης".

Η "Καλμαρουνιόνεν", όπως ονομάζουν οι Σκανδιναβοί την Ένωση του Κάλμαρ, η οποία θα επιβιώσει για τα επόμενα 126 χρόνια, αποτελούσε διπλωματικό, γεωπολιτικό και εμπορικό / οικονομικό ζητούμενο της ιθύνουσας τάξης και των τριών χωρών και ειδικά της "Σεμιράμιδος του Βορρά" όπως θα χαρακτηριστεί από τους ιστορικούς του μέλλοντος, η πρώτη από τις συνολικά τρεις Ευρωπαίες εστεμμένες -μαζί με τη Χριστίνα της Σουηδίας και τη Μεγάλη Αικατερίνη της Ρωσίας- που θα την παρομοιάσουν με τη θρυλική βασίλισσα των Ασσυρίων λόγω των διοικητικών της ικανοτήτων. Βασικός λόγος δημιουργίας της Καλμαρουνιόνεν είναι και η πρόθεση των Σκανδιναβών να ανταγωνιστούν την Χάνσε, την περιβόητη Χανσεατική Ένωση, η οποία, χάρη στον συνασπισμό των -κατά βάση γερμανικών- πόλεων της Βαλτικής και της Βόρειας Θάλασσας για τη διασφάλιση της ελεύθερης ναυσιπλοΐας και του εμπορίου στην περιοχή, αποτελεί παράγοντα πλουτισμού, ανάπτυξης και εντέλει προηγμένου πολιτισμού στην ευρύτερη αυτή περιοχή.

Την ίδια αυτή ημέρα, στις 17 Ιουνίου του 1397, ο δευτερανιψιός και υιοθετημένος γιος της Μαργαρίτας της Δανίας Έρικ της Πομερανίας στέφεται μονάρχης της Σκανδιναβικής Ένωσης του Κάλμαρ και έτσι θα μείνει γνωστός στην Ιστορία ταυτόχρονα ως Έρικ Γ' της Νορβηγίας, ως Έρικ Ζ' της Δανίας και ως Έρικ ΙΓ' της Σουηδίας.


Το κάστρο και στο βάθος ο ένας από τους δύο κυκλοτερείς, στο κόκκινο του αίματος, πύργους με τα κανόνια

1434. Ο Έρικ της Πομερανίας ιδρύει στο Μάλμε της Δανίας, μια ευρισκόμενη σε εμπορικό σταυροδρόμι πλούσια πόλη των 5.000 κατοίκων, η οποία 224 χρόνια αργότερα θα προσαρτηθεί στη Σουηδία, το ομώνυμο κάστρο, γνωστό ως Montergaarden (Myntargarden). Όπως προδίδουν και η σουηδική και η δανική ονομασία του, που θα πει "Κήπος του Νομισματοκοπείου", εδώ θα κόβονται για τα επόμενα χρόνια τα νομίσματα του δανικού βασιλείου. Χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι το ορθογώνιο σχήμα μιας εγκατάστασης προφυλαγμένης από υψηλά τείχη, όπως επίσης ο πύργος της και η ιδιαίτερη επιμέλεια στα οχυρωματικά έργα που βλέπουν προς τη θάλασσα.

1526. Τελευταίος καθολικός μονάρχης της Δανίας, καθώς οι διάδοχοί του θα ασπαστούν τον Λουθηρανισμό, είναι ο 55χρονος Φρειδερίκος Α', ο οποίος είναι εδώ και τρία χρόνια βασιλιάς της Δανίας και της Νορβηγίας, παρότι δεν θα επισκεφθεί ποτέ την τελευταία ούτε έως τον θάνατό του το 1533. Ο Φρειδερίκος ανήκει στον καταγόμενο από τη Βόρεια Γερμανία Οίκο του Όλντενμπουργκ, νεότερος κλάδος του οποίου είναι και ο Σλέσβιχ Χολστάιν Σόνντερμπουρκ Γκλίκσμπουρκ, από όπου θα προέλθουν οι βασιλείς της Ελλάδας των περιόδων 1863 - 1924 και 1935 - 1973. Ο Δανός μονάρχης δίνει εντολή στον σερίφη του Μάλμεχους, τον Άλμπερτ Γιέπεσεν Ράβενσμπεργκ, να κατασκευάσει ένα καινούργιο κάστρο για το οποίο ύστερα από τέσσερα χρόνια εργασιών θα αμειφθεί πλουσιοπάροχα με 5.690 μάρκα. Είναι τότε, κατά τη διάρκεια της τετραετούς κατασκευής της εγκατάστασης που θα ανεγερθεί το κεντρικό κτήριο το οποίο θα εξακολουθεί να επιβιώνει και τον 21ο αιώνα. Το 1530 θα κατασκευαστεί στα ανατολικά η προστατευτική τάφρος η οποία μεταμορφώνει ριζικά την όψη της οχύρωσης, ενώ πλέον ο "Κήπος του Νομισματοκοπείου", ο οποίος είχε καεί σε πυρκαγιά το 1529 -αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ο Φρειδερίκος έδωσε την εντολή ανέγερσης καινούργιου κάστρου-, θα ονομαστεί Μαλμέχους ("Malmohus"), που θα πει "Οίκος του Μάλμε". "Σήμα κατατεθέν" του κάστρου είναι η υψηλή "τριώροφη" καμάρα της εισόδου που οδηγεί στο εσωτερικό προαύλιο του κάστρου.

Μάιος 1534. Ξεκινά ο υπερδιετής "Πόλεμος του Κόμη", ο οποίος, αν και είναι πόλεμος διαδοχής του δανικού θρόνου, παίρνει και θρησκευτική μορφή, καθώς ήδη ο Προτεσταντισμός αντικαθιστά τον Καθολικισμό, και ενώ εκ παραλλήλου θρησκευτικοί πόλεμοι έχουν ξεσπάσει σχεδόν σε όλην τη δυτική Ευρώπη. Έτσι, λίγο μετά την έναρξη του πολέμου, οι εξεγερμένοι της περιοχής θα κατεδαφίσουν το τείχος του κάστρου και θα πολιορκήσουν το προαύλιο και ως εκ τούτου το 1537 θα ξεκινήσουν οι τριετείς εργασίες υπό τις διαταγές του Χριστιανού Γ' για την κατασκευή τάφρου και προμαχώνων με τέσσερις μεγάλους γωνιακούς πύργους.

Μεταξύ του 1568 και του 1573 θα ζήσει εδώ φυλακισμένος υπό άθλιες συνθήκες ένας Σκώτος ευγενής, ο κόμης του Μπόθγουελ, τρίτος σύζυγος της Μαρίας Στούαρτ. Θα φυλακιστεί διωγμένος από την πατρίδα του, καθώς ο γάμος του με τη Μαρία των Σκώτων, και για κάποιους Καθολικούς νόμιμη μονάρχη των Άγγλων, δίχασε τον λαό και τους ευγενείς.

Όταν το κάστρο θα περιέλθει στα χέρια των Σουηδών, θα φυλακιστούν εδώ πολιτικοί κρατούμενοι, μεταξύ των οποίων ο στρατάρχης Καρλ Γούσταφ Άρμφελντ ο νεότερος.

Το κάστρο του Μάλμε θα επιβιώσει της κατεδάφισης των οχυρώσεων της πόλης τον 19ο αιώνα και από το 1828 έως το 1928 θα χρησιμοποιηθεί ως φυλακή. Αργότερα θα στεγάσει Μουσείο Φυσικών Επιστημών και ένα σύγχρονο ενυδρείο με χρήση ψηφιακών μέσων.

Ανάμεσα στους λόγους που έχει κάποιος για να επισκεφθεί το παλαιότερο στη Σκανδιναβία αναγεννησιακό κάστρο, αν ξεχωρίζει κάποιος, αυτός είναι η εμβάθυνση σε ένα κομμάτι της Ιστορίας που δεν περιορίζεται απλώς στην πόλη του Μάλμε αλλά εμπλέκεται με αυτό και ολόκληρη η Σκανδιναβία.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL