Το Ζάππειο, δηλαδή όλο το συγκρότημα που περιλαμβάνει το πάρκο, την “Αίγλη” και το ίδιο το μέγαρο του Ζαππείου, αποτελεί χώρο δημόσιας χρήσης που αποκτήθηκε από την Αθήνα με τη δωρεά ενός πατριώτη, του Ευάγγελου Ζάππα, που καταγόταν από το Λάμποβο (χωριό κοντά στο Τεπελένη), στη σημερινή Αλβανία.
Ο Ζάππας φημιζόταν για τη λεβεντιά του και την παλληκαριά του και γι’ αυτό έχαιρε σεβασμού από όλους τους Αθηναίους. Γεννήθηκε το 1800 και ήρθε στην Αθήνα για μόνιμη εγκατάσταση περίπου στο μέσο του αιώνα.
Όταν πρωτοήρθε στην Αθήνα και κατάλαβε τη μιζέρια της πόλης, παρ’ ότι περιβαλλόταν από εκπληκτικά μνημεία όπως η Ακρόπολη, το Θησείο και οι γύρω λόφοι, όπως ο Λυκαβηττός, αισθάνθηκε την ανάγκη να βοηθήσει ώστε η πόλη να αποκτήσει ένα δικό της στάδιο, ένα δημόσιο κήπο, όπου να έχουν πρόσβαση οι πολίτες. Όχι όπως σήμερα που πολλοί συμπολίτες μας ΑμεΑ δεν έχουν πρόσβαση σε δρόμους και δημόσιους χώρους αυτής της πόλης. Έτσι, με χρηματοδότηση του Ζάππα και άλλων διακεκριμένων πολιτών εκείνης της εποχής, κατασκευάστηκαν το Καλλιμάρμαρο και το Ζάππειο Μέγαρο.
Το Ζάππειο δεν έμεινε μόνο χώρος περιπάτου αλλά εξελίχθηκε σε χώρο ευρύτατης χρήσης π.χ. για διαλέξεις, διεθνή συνέδρια και συζητήσεις. Το καφέ “Αίγλη” πρόσφερε για πολλά χρόνια μουσικές νότες και επιθεωρησιακές ατάκες στους Αθηναίους.
Συγχρόνως στήθηκε στο Ζάππειο το ξύλινο θέατρο “Ορφανίδη” και κοντά σ’ αυτό δύο καφενεία, του Κώστα Γιαννάκη και του Ορφανίδη, όπου έδινε τα ραντεβού της όλη η κοσμική Αθήνα της εποχής.
Σήμερα, λόγω των πολλών συνεδρίων που έγιναν εκεί, τα πολιτικά κόμματα αριθμούν σε Ζάππεια τις εξαγγελίες τους, άσχετα αν αυτές δεν υλοποιήθηκαν ποτέ.
Στο Ζάππειο υπογράφηκε η οριστική ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα το 1980. Στη διάρκεια της Δικτατορίας η επαφή της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ένωση διακόπηκε.
Στον χώρο του Ζαππείου λειτούργησαν οι πρώτες εγκαταστάσεις του ραδιοφωνικού σταθμού Αθηνών. Από εκεί το ραδιόφωνο των Αθηνών εξέπεμψε ιστορικά μηνύματα, όπως εκείνο της εισβολής των Ναζί στην Αθήνα, της κήρυξης του Ελληνοϊταλικού πολέμου το 1940 και της απελευθέρωσης της Αθήνας τον Οκτώβριο του 1944.
Σήμερα το Ζάππειο αποτελεί σοβαρό πνεύμονα πρασίνου, χώρο δημοσίων εκδηλώσεων και ταυτόχρονα συγκοινωνιακό κόμβο για την πρωτεύουσα, με το μετρό, το τρόλεϊ, τα αστικά λεωφορεία και το τραμ.
