Σήμερα στη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα φανεί ποια είναι αυτά τα “κατάλληλα μέτρα” εις βάρος της Τουρκίας, τα οποία ζήτησαν ομόφωνα οι υπουργοί Εξωτερικών των “28” ώστε να σταματήσει η Άγκυρα τις “παράνομες”, σύμφωνα και με την Ε.Ε., γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.
Στο τραπέζι έχουν πέσει διάφορες ιδέες, από αυτές που θα πλήξουν πολιτικά τον Ταγίπ Ερντογάν, χωρίς ωστόσο να διαρρήξουν τις σχέσεις μεταξύ Ε.Ε. - Τουρκίας, κάτι που δεν επιθυμούν οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, και περισσότερο απ’ όλες η Αθήνα και η Λευκωσία. Μια τέτοια ιδέα είναι ο περιορισμός των προενταξιακών χρηματοδοτήσεων προς την Άγκυρα, νέα εμπόδια για τη βίζα ή/και η επ’ αόριστον αναβολή συναντήσεων υψηλού επιπέδου, π.χ. της συνάντησης Τουσκ - Ερντογάν, που είναι προγραμματισμένη για τον Ιούλιο. Αλλά όποιος περιμένει να ακούσει συγκεκριμένα μέτρα σήμερα θα απογοητευτεί -η Κομισιόν θα πάρει την εντολή και θα χρειαστεί λίγο χρόνο για να τα παρουσιάσει.
Περιμένοντας τους Αμερικανούς
Οι Ευρωπαίοι φαίνονται διατεθειμένοι να στείλουν αυστηρό μήνυμα στην Τουρκία, την οποία επί της ουσίας έχουν ξεγράψει από καιρό ως μελλοντικό μέλος, αλλά επιθυμούν διακαώς να συνεχίσουν να συνεργάζονται, πρωτίστως στο προσφυγικό, αλλά και στον οικονομικό τομέα. Άλλωστε, σε μεγάλο βαθμό, θεωρούν ότι είναι δουλειά των ΗΠΑ να... συνετίσουν την Τουρκία στην ανατολική Μεσόγειο και περιμένουν να δουν πού θα καταλήξει το μπρα ντε φερ Ουάσιγκτον - Άγκυρας για τα ρωσικά αντιπυραυλικά συστήματα S-400. Η έκβασή του δεν είναι δεδομένη. Από τη μια πλευρά ακούμε τους υψηλούς τόνους από το αμερικανικό Κογκρέσο και την απειλή επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία. Κι από την άλλη πλευρά η σχέση Τραμπ - Ερντογάν μπορεί πάντα να κρύβει εκπλήξεις. Γι' αυτό και αναμένεται με τεράστιο ενδιαφέρον η συνάντηση των δύο ηγετών στο περιθώριο της συνόδου των G20 την ερχόμενη εβδομάδα στην Οσάκα. Γι' αυτό και ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος φρόντισε χθες να μιλήσει τηλεφωνικά με τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας του Αμερικανού Προέδρου Τζον Μπόλτον, με αντικείμενο τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ και την ανάγκη “να ενισχυθεί περαιτέρω το σαφές μήνυμα της διεθνούς κοινότητας για τον τερματισμό τους”.
Αργά χθες το βράδυ, πάντως, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε την ανησυχία του «για τους ισχυρισμούς της Τουρκίας ότι θα προβεί σε γεωτρήσεις σε περιοχές που διεκδικεί η Κύπρος». Αυτή η διατύπωση μπορεί να διαβαστεί με όποιον τρόπο θελήσει ο καθένας.
Το ενεργειακό παιχνίδι
Επί της ουσίας τώρα, ακόμη και στην περίπτωση που σήμερα οι ηγέτες της Ε.Ε. εξαντλήσουν κάθε δυνατή αυστηρότητα, είναι πολύ δύσκολο να κάνει πίσω η Άγκυρα στο ζήτημα των ερευνών του πλωτού γεωτρύπανου “Φατίχ”. Μάλιστα, σήμερα ετοιμάζεται να βγάλει και δεύτερο στην περιοχή -κυκλοφορεί και το σενάριο ότι μπορεί να το στείλει βορειότερα, στην ευρύτερη περιοχή του Καστελλόριζου, αυξάνοντας έτσι την ένταση και με την Ελλάδα. Το σενάριο αυτό δεν είναι πιθανό, καθώς ο Ερντογάν με τις έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ δηλώνει ότι “απλά” στηρίζει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων στην ανατολική Μεσόγειο.
Επί της ουσίας ο Ερντογάν στέλνει το μήνυμα ότι δεν πρόκειται να μείνει η Τουρκία έξω από το ενεργειακό παιχνίδι στην περιοχή. Και σ’ αυτό δυσκολεύονται να τον εμποδίσουν οι Ευρωπαίοι, ενώ επιπλέον δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα βρεθούν σημαντικά αξιοποιήσιμα κοιτάσματα αερίου στην περιοχή, τα οποία θα μειώνουν την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο.
Τουρκία: “Αποφάσεις με ελληνική γραμμή”
Χθες, πάντως, ο Μελβούτ Τσαβούσογλου επανέλαβε από το βήμα συνεδρίου στην Άγκυρα ότι “το μόνο που θέλουμε είναι να εγγυηθούμε ότι τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων θα γίνουν σεβαστά από την ελληνοκυπριακή διοίκηση και από την Ε.Ε.” Και το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ξεσπάθωσε ενάντια στις Βρυξέλλες κατηγορώντας την Ε.Ε. ότι “γράφει αποφάσεις με μια εντελώς ελληνική γραμμή”.
Σχολιάζοντας τις αποφάσεις του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της Ε.Ε. υποστήριξε ότι “κατά τη λήψη τους η Ε.Ε. δεν έδρασε ως σύνολο αρχών και αξιών, αλλά ως ομάδα συμφερόντων στις διαπραγματεύσεις”, ενώ τόνισε ότι “οι αποφάσεις σχετικά με την ανατολική Μεσόγειο στερούνται νομικής βάσης”. Ωστόσο -κι αυτό δείχνει ότι ούτε η Άγκυρα επιθυμεί διάρρηξη των σχέσεων- η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου καταλήγει: “Παρά τη μεροληπτική στάση (σ.σ.: της Ε.Ε.), η Τουρκία θα συνεχίσει να λαμβάνει αποφασιστικά βήματα στη διαδικασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενόψει παγκόσμιων προκλήσεων όπως η τρομοκρατία, η παράνομη μετανάστευση και η ενεργειακή ασφάλεια, θα είναι προς το συμφέρον της Ε.Ε. να εγκαταλείψει τη μεροληψία και να ενεργήσει με ένα στρατηγικό όραμα».
Η απειλή με την Αμμόχωστο
Στο μεταξύ, από προχθές ο πρωθυπουργός του ψευδοκράτους Ερσίν Τατάρ και ο επίδοξος διάδοχός του -επίμονου για λύση στο Κυπριακό- Ακιντζί, Οζερσάι, άνοιξαν θέμα Αμμοχώστου. «Η κλειστή πόλη των Βαρωσίων, η οποία είναι πόλη φάντασμα, θα γίνει και πάλι Λας Βέγκας» δήλωσε ο Τατάρ, ενώ ο Οζερσάι επιβεβαίωσε ότι αποφασίστηκε να σχηματιστεί μια ομάδα εμπειρογνωμόνων η οποία θα διεξαγάγει μελέτη στην περίκλειστη πόλη, προσθέτοντας πως “η μελέτη θα λάβει υπόψη και τα δικαιώματα των ιδιοκτητών των περιουσιών, τα οποία θα αντιμετωπιστούν αμερόληπτα”.
Να σημειωθεί ότι το Βαρώσι είναι ένα τεράστιο σύμπλεγμα ερειπίων που σαπίζουν εδώ και 45 χρόνια, περικυκλωμένο με συρματοπλέγματα, το οποίο σε κάθε εκδοχή σχεδίου επίλυσης του Κυπριακού ήταν να επιστραφεί στους Ελληνοκύπριους που αναγκάστηκαν μετά την τουρκική εισβολή να το εγκαταλείψουν.
Η πιθανότητα να γίνει το Βαρώσι Λας Βέγκας χωρίς επίλυση του Κυπριακού -η οποία φαίνεται να έχει απομακρυνθεί μετά το ναυάγιο του Κραν Μοντανά- εγγράφεται στον χώρο του αοράτου. Και είναι αρκετοί στη Λευκωσία αυτοί που θεωρούν ότι η αναγγελία της μελέτης δεν είναι ένα βήμα για εποικισμό της Αμμοχώστου, αλλά μια απάντηση στο ευρωπαϊκό “χαστούκι” προς την Τουρκία και ίσως αποδειχθεί "φούσκα".
