Του Γιώργου Παγώνη
Η σύλληψη του Σαΐντ Μπουτεφλίκα, το Σάββατο 4.5.2019, θεωρείται από πολλούς ότι αποτελεί την κορυφαία πράξη στην επιχείρηση της εξάρθρωσης της ομάδας εξουσίας, που επικράτησε στη Αλγερία τα τελευταία χρόνια. Ο Σαΐντ Μπουτεφλίκα υπήρξε ο "ντε φάκτο" κυβερνήτης της χώρας από το 2013, όταν ο μεγαλύτερος αδελφός του, Πρόεδρος της Αλγερίας Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα, βρέθηκε στο αναπηρικό καροτσάκι μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο.
Ο Αμπντελαζίζ Μπουτεφλίκα, που κατείχε το προεδρικό αξίωμα από το 1999, αναγκάστηκε σε παραίτηση στις 2.4.2019, μετά από μια σειρά τεράστιων διαδηλώσεων που ξέσπασαν στη χώρα όταν ανακοινώθηκε η υποψηφιότητά του για πέμπτη συνεχή θητεία, παρά την κατάσταση της υγείας του.
Το ξέσπασμα του κόσμου είχε πολλές αιτίες. Οι Αλγερινοί θεώρησαν ότι η υποψηφιότητα ενός ανθρώπου που το πρόβλημα της υγείας του είχε κάνει προβληματική την επικοινωνία του με τους ξένους ηγέτες που τον επισκέπτονταν πρόσβαλλε τη χώρα. Θεώρησαν ότι αποτελούσε απόδειξη διαφθοράς ολόκληρου του "συστήματος", που, κατά τη γνώμη τους, προωθούσε τη συγκεκριμένη υποψηφιότητα για ίδιον όφελος. Συνέδεσαν αυτήν τη διαφθορά με την οικονομική τους δυσπραγία. Εκτίμησαν, τέλος, ότι είχε φτάσει η ώρα να αποκτήσει η Αλγερία μια ουσιαστική δημοκρατία και να αφήσει πίσω της την καθεστωτικού τύπου διακυβέρνηση, που είναι και η μόνη που έχει γνωρίσει από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της, στις 5.7.1962.
Μοχλός των εξελίξεων, από τις 22.2.2019 που άρχισαν οι διαδηλώσεις, ήταν ο αλγερινός στρατός, που μέχρι σήμερα τουλάχιστον δείχνει να υπακούει απόλυτα στον αρχηγό του, στρατηγό Γκαΐντ Σαλάχ. Ο ηλικίας 80 ετών Σαλάχ προωθεί μια πολιτική ελεγχόμενης αλλαγής στο πλαίσιο της αυστηρής τήρησης του σημερινού συντάγματος, καθώς και της εφαρμογής μιας επιχείρησης ενάντια στη διαφθορά, που έχει οδηγήσει ενώπιον της Δικαιοσύνης αλλά και πίσω από τα κάγκελα των φυλακών μια σειρά πολιτικών και οικονομικών παραγόντων που ανήκαν στον κύκλο του αδελφού του πρώην Προέδρου. "Έχω δεσμευτεί μπροστά στον Θεό, στην Ιστορία και στον λαό...'' δήλωσε πρόσφατα. Ελπίζει ότι η σύλληψη του Σαΐντ, σε συνδυασμό με το Ραμαζάνι που ξεκίνησε δύο μέρες μετά, θα κατευνάσει τον κόσμο. Κομβικό σημείο της ατζέντας του είναι η διεξαγωγή προεδρικών εκλογών στις 4.7.2019, υπό τον σημερινό μεταβατικό Πρόεδρο και τη σημερινή κυβέρνηση.
Για τους Αλγερινούς όμως "σύστημα" δεν ήταν μόνο ο Σαΐντ Μπουτεφλίκα και η περί αυτόν πλουτοκρατική και πολιτική "καμαρίλα". "Σύστημα" είναι και το υπάρχον σύνταγμα. Και το καθεστωτικό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο [FLN] παρά τις απελευθερωτικές του δάφνες. Και ο σημερινός μεταβατικός Πρόεδρος της χώρας Αμπντελκαντέρ Μπενσαλάχ. Και ο σημερινός πρωθυπουργός Νουρεντίν Μπεντουί. Αλλά και ο ίδιος ο αρχηγός του στρατού Γκαΐντ Σαλάχ. Ίσως μάλιστα αυτός περισσότερο από τους άλλους. Μέλη της "κλίκας Μπουτεφλίκα" είναι, για πολλούς Αλγερινούς, όλοι αυτοί. Την απομάκρυνσή τους από την πολιτική ζωή της χώρας ζητούν πρώτα οι πολίτες της Αλγερίας, και μετά εκλογές. Δεν τους αρέσουν όσοι "μιλάνε" με τον Θεό και την Ιστορία. Δεν φαίνεται να έχουν σε μεγάλη εκτίμηση τις εκλογές, όταν αυτοί ελέγχουν τους όρους της διεξαγωγής τους. Θεωρούν πλέον εκβιασμό την αποδοχή της "ελεγχόμενης δημοκρατίας" υπό την απειλή του ριζοσπαστικού πολιτικού Ισλάμ, όπως γινόταν τόσα χρόνια.
Όσον αφορά στη διαφθορά, πολλοί πιστεύουν ότι ο Σαλάχ καταδιώκει τους πολιτικούς και αφήνει στο απυρόβλητο κάποιους συναδέλφους του στρατιωτικούς. "Οι διαδηλωτές καταλαβαίνουν ότι αυτό που εξελίσσεται μπροστά στα μάτια τους δεν είναι παρά μια παρωδία δικαιοσύνης. Η διαφθορά αποδίδεται στους πολιτικούς. Αλλά όλοι οι Αλγερινοί ξέρουν ότι αυτοί που κυρίως εμπλέκονται σε υποθέσεις κατάχρησης είναι οι στρατιωτικοί. Πού είναι αυτοί λοιπόν σήμερα, όταν οι άνθρωποι οδηγούνται στη λαιμητόμο; Ως συνήθως, κρύβονται πίσω από τον θεσμό τους" [Matin d' Algerie, 3.5.2019].
Σε πλήρη εξέλιξη λοιπόν είναι στην Αλγερία το "μπρα ντε φερ" στρατού και λαού. Η πρόβλεψη για το πού θα καταλήξει είναι παρακινδυνευμένη. Αν όμως τελικά περάσει του λαού, ο κόσμος ολόκληρος θα έχει ζήσει μια ιστορική στιγμή. Θα είναι ίσως η πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία που ένας λαός διαδηλώνοντας ειρηνικά θα έχει ανατρέψει ένα ολόκληρο "σύστημα''. Αλλά δεν θα είναι η πρώτη φορά που αυτοί οι Αλγερινοί θα μας έχουν καταπλήξει.
