της Γεωργίας Παπαγεωργίου
Κατά καιρούς κυκλοφορεί μια εικόνα στο Διαδίκτυο, που δείχνει τους ανθρώπους να βαδίζουν προς το χείλος του γκρεμού και να πέφτουν, αλλά να μην το αντιλαμβάνονται, γιατί όλοι είναι σκυμμένοι πάνω από μια οθόνη κινητού. «Αν συνεχίσουμε έτσι, όλα τα άκρα του ανθρώπου θα ατροφήσουν, εκτός από το δάχτυλο που πατάει το κουμπί», είχε πει, δεκαετίες πριν, ο Αμερικανός αρχιτέκτων Frank Loyd Right.
Διάφορες ιστορίες αυτοπτών μαρτύρων ή όσων ξέφυγαν από τις δολοφονικές επιθέσεις στα δύο τεμένη στην πόλη Κράιστσερτς της Νέας Ζηλανδίας παρουσιάζονται. Σύμφωνα με μια από αυτές, ένα παιδί, θεωρώντας ότι όλο αυτό αποτελούσε μέρος ηλεκτρονικού παιχνιδιού, πλησίασε τον δολοφόνο αντί να τραπεί σε φυγή. Παρουσιαστής ραδιοφωνικής εκπομπής σχολίασε ότι μάλλον το ένστικτο της επιβίωσης χάνεται. Συχνά δημοσιεύονται αυτοκτονίες κατόπιν συμμετοχής στο ηλεκτρονικό παιχνίδι "γαλάζια φάλαινα", αλλά και διάφορες διαδικτυακές προκλήσεις (challenges), στις οποίες συμμετέχουν κυρίως έφηβοι, όπου καλούνται να κάνουν ακραία πράγματα. Στο ερώτημα πώς φτάσαμε εκεί, η απάντηση είναι εύκολη, αν αναλογιστεί κανείς πόσοι γονείς έδιναν στα παιδιά τους το κινητό για να χαζέψουν (μάλλον κυριολεκτικά) και να μην γκρινιάζουν. Οι ίδιοι γονείς στη συνέχεια καμάρωναν για το πόσο καλά ήξερε το παιδί τους σε πολύ μικρή ηλικία να χειρίζεται τη συσκευή, καλύτερα από τους ίδιους. Τα ίδια παιδιά θα περιθωριοποιήσουν εκείνο το παιδί που οι γονείς του θα αποφασίσουν να του δώσουν άλλη ανατροφή, πέραν της αποχαύνωσης.
Την προηγούμενη εβδομάδα, ένας σύζυγος πυροβόλησε τη σύζυγό του κι έπειτα αυτοκτόνησε. Πριν πεθάνει, η γυναίκα κατάφερε να βγει από το σπίτι κι επεδίωξε να μπει σε ένα ταξί. Ο αυτοκινητιστής την έβγαλε έξω, γιατί του λέρωνε το όχημα. Όλα αυτά τα εξιστορούσε σε τηλεοπτικές κάμερες με πλήρη απάθεια. Να έχει αναλογιστεί ότι αν είχε συμπεριφερθεί ως άνθρωπος, πιθανόν και η γυναίκα αυτή να ζούσε; Ίσως ο αυτόματος πιλότος στον οποίο είχε βάλει τη λειτουργία του να ορίζει ότι μόνο η επιβίωση του ιδίου αξίζει.
Δεν είναι σαφές αν τα ηλεκτρονικά μέσα ειδικά αποχαυνώνουν τον άνθρωπο, φαίνεται όμως σαν να ευνοούν τον ατομικισμό. Μοιάζει σαν οι άνθρωποι σήμερα να αντιδρούν με έναν τρόπο που δεν συνάδει ούτε με τη λογική ούτε με την ανθρωπιά, αλλά σαν να έχουν μπει σε αυτόματη λειτουργία. Εφόσον οι λίγοι κατά το παρελθόν δεν έκαναν τη διαφορά, πώς θα την κάνουν τώρα, που υπάρχει η δυνατότητα να περιθωριοποιηθούν;
