Του Κώστα Δουζίνα*
Βρέθηκα προ ημερών στο Βουκουρέστι για τη Διακοινοβουλευτική Διάσκεψη για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας. Τυπικά πρόκειται για τη συνάντηση προέδρων και μελών των ανάλογων επιτροπών των κρατών - μελών της Ε.Ε. Μια συνάντηση που οδηγούσε στο παρελθόν σε συμπεράσματα και αποφάσεις οι οποίες μεταφέρονται σε προτάσεις χάραξης πολιτικής στα αρμόδια όργανα.
Εντυπωσιακό ακούγεται και ήταν. Αλλά αυτό σταμάτησε πριν δύο χρόνια. Οι διασκέψεις δεν καταλήγουν πια ούτε στην ανακοίνωση κάποιων συμπερασμάτων επειδή στο παρελθόν η Ελλάδα και οι χώρες του Νότου επέβαλαν τροποποιήσεις για τη δίκαιη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης.
Το Ευρωκοινοβούλιο που συνδιοργανώνει τις διασκέψεις αποφάσισε να καταργήσει οτιδήποτε οδηγεί σε πολιτικές αντιπαραθέσεις και αποφάσεις. Μετά από τέσσερα σχεδόν χρόνια στην ελληνική Βουλή και οχτώ παρουσίες σε αυτές τις διασκέψεις ως πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων βλέπω αυτές τις συναντήσεις σαν ένα είδος κοινοβουλευτικού τουρισμού που πάσχει -όπως σημαντικό μέρος της εσωτερικής πολιτικής- από έλλειμμα... πολιτικής.
Βρέθηκα λοιπόν στο Βουκουρέστι, ίσως για τελευταία φορά. Κανείς δεν ξέρει ποιος θα εκπροσωπεί την Ελλάδα στην επόμενη διάσκεψη. Αποφάσισα λοιπόν να χρησιμοποιήσω στο μέγιστο την παρέμβασή μου ως κεντρικός ομιλητής για να μιλήσω για το μέλλον της Ευρώπης και των Βαλκανίων.
Είπα λοιπόν ότι οι διεθνείς εξελίξεις μάς επιβάλλουν να αποφασίσουμε αν συνεχίζουμε να είμαστε αφοσιωμένοι στις βασικές αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διαφωτισμού ή αν θα γυρίσουμε σε περιχαρακωμένα κράτη που αποκλείουν τον “άλλο” καλλιεργώντας τον ακροδεξιό εθνικισμό. Αν ο προστατευτισμός και απομονωτισμός, το ρητορικό επίτευγμα του Προέδρου Τραμπ, επικρατήσει ή αν τόποι όπως τα Βαλκάνια και οι Πρέσπες δώσουν ένα διαφορετικό και ελπιδοφόρο παράδειγμα συνεργασίας μεταξύ των λαών.
Τα Βαλκάνια βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης. Η Ιστορία δείχνει, υποστήριξα, ότι καμιά αυτοκρατορία και καμιά μοναδική εξουσία δεν ήταν ικανή να κυριαρχήσει στα Βαλκάνια. Η πολλαπλότητα των εθνών, των γλωσσών και των θρησκειών ήταν τέτοια που κανένας δεν μπορούσε στην πραγματικότητα να επιβληθεί χωρίς αντιστάσεις.
Σήμερα η Συμφωνία των Πρεσπών δημιουργεί μια καλή αφετηρία για την ανασυγκρότηση θεμελιακών ευρωπαϊκών ιδεών και θεσμών, ένα εξαιρετικό πρότυπο για το πώς θα έπρεπε οι νέες εξελίξεις στην περιοχή να προχωρήσουν, ένα μομέντουμ που οι άλλοι, εντός και εκτός Βαλκανίων, πρέπει να υιοθετήσουν για να προωθήσουν το πρότυπο της συνεργασίας. Ο σεβασμός για την αξιοπρέπεια και την ταυτότητα των άλλων δείχνει τον δρόμο για την επίλυση των διαφορών και εντάσεων στα Βαλκάνια και στον κόσμο.
* Ο Κώστας Δουζίνας είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Α' Πειραιά, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Λονδίνου και πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων
