Ν. Φίλης: Υπουργείο Οικογένειας για την αντιμετώπιση του δημογραφικού - Το παιδί και η οικογένεια στο επίκεντρο (Video)

Αναλυτικά η ομιλία του Νίκου Φίλη στην Βουλή για το Δημογραφικό

Το 2030, σε 10 χρόνια περίπου από τώρα, ο πληθυσμός της χώρας μας θα μειωθεί στα 9,9 εκατομμύρια. Ως το 2050, ο πληθυσμός της χώρας μας θα μειωθεί κάτω από τα 9 εκατομμύρια και θα κινείται μεταξύ 8,3 εκατ. και 8,9 εκατ. Το 2080, ο πληθυσμός της χώρας μας θα βρίσκεται στα 7,2 εκατ.  και θα είμαστε ο πιο γερασμένος λαός της Ευρώπης.

Σε αυτά τα συμπεράσματα συμπίπτουν οι περισσότερες σοβαρές έρευνες ευρωπαϊκών και ελληνικών οργανισμών που διενεργήθηκαν την τελευταία διετία (Ινστιτούτο του Βερολίνου για τον Πληθυσμό και την Ανάπτυξη, Eurostat, ΕΚΚΕ, ΔιαΝΕΟσις). Ενώ δεν λείπουν και ακόμα πιο απαισιόδοξες εκτιμήσεις, που μιλούν ακόμα και για μείωση στο μισό του ελληνικού πληθυσμού στα τέλη της δεκαετίας του 2060!!

Εντυπωσιακή μείωση των γεννήσεων. Εκτόξευση της μετανάστευσης νέων παραγωγικών ηλικιών. Γήρανση του πληθυσμού. Mονιμοποίηση, έστω και σε χαμηλότερα επίπεδα από σήμερα της μαζικής φτώχειας. Απειλή για το ασφαλιστικό.  Πέντε παράγοντες, που ο καθένας από μόνος του θα αποτελούσε κοινωνική βόμβα, υπάρχουν και δρουν σωρευτικά.

Και το πρόβλημα καθίσταται ακόμα περισσότερο εκρηκτικό, δεδομένου ότι ο προσδιορισμός του προσδόκιμου ζωής στη χώρα μας τις επόμενες δεκαετίες επηρεάζεται εκ των πραγμάτων από τη μαζική φτώχεια και την επαπειλούμενη μείωση των συντάξεων. Διότι η μαζική φτώχεια συνεπάγεται μεγάλες δυσχέρειες  στην πρόσβαση στην Υγεία και ταυτόχρονα αποτελεί πηγή εμφάνισης προβλημάτων υγείας.

Αυτό είναι το πρόβλημα. Σε αυτό καλούμαστε να απαντήσουμε και μάλιστα άμεσα, θέτοντας αυτό το ζήτημα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους μας, επισημαίνοντας μια κολοσσιαία αντίφαση. Να είναι δηλαδή, οι ίδιοι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, που στις μελέτες τους καταδεικνύουν την επιδείνωση στο δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας και ταυτόχρονα να είναι αυτοί που μας επέβαλλαν σκληρές πολιτικές λιτότητας  ή  πολιτικές  αναιμικής ανάπτυξης και δομικής απόκλισης από την υπόλοιπη Ευρώπη. Πολιτικές που όχι μόνο δεν  αντιμετωπίζουν το δημογραφικό πρόβλημα, αλλά, αντίθετα, το οξύνουν και εμποδίζουν τη λύση του.

Και η αντιμετώπιση του προβλήματος γίνεται πιο δύσκολη, διότι έχει καταστεί πλέον σαφές ότι η υπογεννητικότητα και η μαζική μετανάστευση σε μικρό μόνον μέρος μπορούν να υποκατασταθούν από την (αναγκαία, ασφαλώς) ενσωμάτωση των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία.

Να μην λησμονούμε επίσης και τη γεωπολιτική διάσταση του δημογραφικού προβλήματος : το 2050, η γειτονική μας Τουρκία εκτιμάται ότι θα έχει πληθυσμό 95 εκατομμυρίων κατοίκων.

Στη μαύρη 8ετία των Μνημονίων, ο πιο σημαντικός παράγοντας διάσωσης της κλονισμένης κοινωνικής συνοχής υπήρξε η οικογένεια. Δίχως αυτήν, θα ζούσαμε πρωτόγνωρες και απερίγραπτες καταστάσεις στη χώρα μας.

Η Αριστερά οφείλει να ανοίξει στην ελληνική κοινωνία, επιθετικά ,με βάση το αξιακό, ιδεολογικό και πολιτικό της οπλοστάσιο μια μεγάλη συζήτηση για την Οικογένεια. Να αναγνωρίσει και να υποστηρίξει όλους τους τύπους και τις μορφές της, καθώς ζούμε στο 21ο αιώνα. Να πάρει αποστάσεις από  τις παραδοξότητες τύπου Μακρόν περί «Γονέα 1» και «Γονέα 2» (οι οποίες καθόλου δεν αναδεικνύουν, αλλά αντίθετα, ισοπεδώνουν όλες τις μορφές και τους τύπους της Οικογένειας, συγκεντρώνοντας ταυτόχρονα τα βέλη ακόμα και εκείνων που ,στα λόγια, επιχειρούν να προστατεύσουν). Να προωθήσει μια πολιτική για το Παιδί, αντλώντας καλές πρακτικές, θετικά παραδείγματα και από άλλες (ευρωπαϊκές, κυρίως) κοινωνίες. Να θέσει το Παιδί, την προστασία και την ανάπτυξή του, ως βασική προτεραιότητα της μεταμνημονιακής περιόδου. Να ρίξει όλο το βάρος στην αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας με την ενίσχυση των νέων ζευγαριών, εφαρμόζοντας στοχευμένες πολιτικές α. για το 1ο και 2ο παιδί β. για το 3ο παιδί και άνω.

Βασικός παράγοντας ανάσχεσης  της ζοφερής προοπτικής στο δημογραφικό είναι η Οικογένεια. Δίπλα στην Οικογένεια και με βασικό άξονα την Οικογένεια, απαιτούνται πολιτικές ισχυρής προστασίας των εργαζομένων, ισχυρό κοινωνικό κράτος, φοροαπαλλαγές για τα παιδιά (και όχι παιδιά- φορολογικά τεκμήρια !), αποτελεσματικές πολιτικές ισότητας των φύλων (με αναγνώριση του ρόλου και των δυο γονέων και ισότιμη εμπλοκή τους στο μεγάλωμα των παιδιών).

Αλλά και με πιο βραχυπρόθεσμη οπτική, δεν υπάρχει κοινωνική ανασυγκρότηση από την καταστροφή των Μνημονίων που να μην ξεκινάει από τη στήριξη της Οικογένειας.

Σε αυτό το πλαίσιο, δηλαδή την πολιτική για την Οικογένεια, πρέπει να τίθεται κάθε προοδευτική αλλαγή που επιδιώκουμε στο κοινωνικό κράτος.

• Οι πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές μεταξύ των κομμάτων δεν θα πάψουν να υφίστανται. Όμως αυτό σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για την παράλυση, την αδράνεια, την μη αντιμετώπιση του προβλήματος. Τέτοιες διαφορές, κυρίες και κύριοι βουλευτές, δεν υπάρχουν μονάχα στη χώρα μας. Υπάρχουν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.  Ωστόσο αυτό σε τίποτε δεν εμποδίζει τις πολιτικές τους δυνάμεις σε μια minimum , στοιχειώδη συναίνεση για τη λήψη μέτρων αντιμετώπισης του προβλήματος και τη συγκρότηση κρατικών δομών διαχείρισης, σχεδιασμού και υλοποίησης πολιτικών για το Παιδί και την Οικογένεια. Αντίθετα, στη χώρα μας πολύ συχνά κινούμαστε με προκαταλήψεις, στερεότυπα, αγκυλώσεις και ταμπέλες. Άλλοι συκοφαντούν τους πολιτικούς αντιπάλους τους ότι δεν έχουν το Δημογραφικό στις προτεραιότητές τους , διότι τάχα απεργάζονται τη διάλυση της εθνικής και κρατικής συνοχής. Ορισμένοι άλλοι που σωστά απεχθάνονται τον βαθύ συντηρητισμό και την πατριδοκαπηλία της άκρας δεξιάς, τείνουν να υποτιμούν το πρόβλημα,  παραγνωρίζοντας ότι το Δημογραφικό είναι πέρα από  εθνικό και μείζον κοινωνικό θέμα. 

Στη χώρα μας, η ίδρυση Υπουργείου Οικογένειας αποτελεί αδήριτη ανάγκη. Να πάμε δηλαδή πέρα από προσεγγίσεις περί ενδιάμεσων δομών.Να στηρίξουμε διακομματικά την πρόταση για το Υπουργείο Οικογένειας. Αυτό που η πατρίδα μας ορθότατα επέλεξε να κάνει με τη Μετανάστευση και το Περιβάλλον, δηλαδή, να προχωρήσει στην ίδρυση ξεχωριστού Υπουργείου, πρέπει να το κάνει και με την Οικογένεια ως στυλοβάτη και άξονα αντιμετώπισης του Δημογραφικού.

Η ίδρυση Υπουργείου Οικογένειας, βασισμένη και στις εμπειρίες άλλων ευρωπαϊκών χωρών (λόγου χάριν, στη Γερμανία αποτελεί βασικό πυλώνα κοινωνικής συνοχής) θα αποτελέσει μια εμβληματική αλλαγή και θα δώσει ώθηση τόσο στις επιμέρους τομές που προωθούμε , όσο και στην καλλιέργεια μιας διαφορετικής αντίληψης, της δικής μας αντίληψης, για το τι σημαίνει Οικογένεια στον 21ο αιώνα.

Να το τολμήσουμε.

Ανάμεσα στις διάφορες διαστάσεις του προβλήματος, ας αναρωτηθούμε όσοι ζούμε στον τόπο αυτόν.

Ποιο είναι το κύριο, το πρωταρχικό πρόβλημα, που επηρεάζει αρνητικά τον αριθμό των γεννήσεων;

Το πρωταρχικό πρόβλημα είναι ότι μεγάλα τμήματα λαϊκών στρωμάτων, ιδιαίτερα στα χρόνια της κρίσης και της ανελέητης επίθεσης στους μισθούς, στην απασχόληση και στο κοινωνικό κράτος  εμποδίζονται στην άσκηση του δικαιώματός τους να κάνουν οικογένεια. Εμποδίζονται να κάνουν παιδιά, να νιώσουν την ασύλληπτη και μοναδική εμπειρία και ευθύνη τού να είσαι γονιός.

Αυτό το πρόβλημα , που αποτελεί τον κύριο παράγοντα, την πηγή έξαρσης του Δημογραφικού, οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε κατά προτεραιότητα. Όχι απλώς και μόνο με τη λογική των επιδομάτων. Αλλά με μια πολυπαραγοντική προσέγγιση. Εναρμόνιση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, κοινωνική προστασία , βελτιωμένοι όροι  εργασίας, εμπλοκή και των δυο γονιών στο μεγάλωμα των παιδιών, εξασφαλισμένες θέσεις σε παιδικούς σταθμούς κλπ.

Όπως είπαμε παραπάνω η οικονομική κρίση και οι μακροπρόθεσμες συνέπειές της αποτελούν παράγοντες επιδείνωσης του Δημογραφικού. Αυτή η διαπίστωση είναι ορθή, δεν αποδίδει όμως όλες τις διαστάσεις του προβλήματος. Διότι η κρίση στην ουσία υπερτόνισε τις ήδη υπάρχουσες τάσεις της συρρίκνωσης και της γήρανσης του μέσου όρου ηλικίας του πληθυσμού. Το στρεβλό αναπτυξιακό πρότυπο της ελληνικής οικονομίας κυοφορούσε αυτήν την τάση. Το ανεπαρκές πλέγμα κοινωνικής προστασίας προϋπήρχε της κρίσης. Όλες οι από δεκαετίες γνωστές δυσλειτουργίες του κοινωνικού κράτους αναδείχτηκαν στην κρίση και την ενέτειναν. Χαμηλό επίπεδο χρηματοδότησης. Λανθασμένος και άδικος προσανατολισμός παροχών. Αναποτελεσματική πολιτική των επιδομάτων, τα οποία ελάχιστα μειώνουν τον κίνδυνο της φτώχειας. Κατακερματισμένες πολιτικές στήριξης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα που πιστοποιεί τον ισχυρισμό αυτόν : μέχρι το 2012, η πολιτική ενίσχυσης του εισοδήματος για τα νοικοκυριά με παιδιά στη χώρας μας ήταν κατακερματισμένη. 200 επιδόματα καθολικού ύψους, δίνονταν, χωρίς έλεγχο εισοδήματος, από πολυάριθμους  φορείς. Οι δε μειώσεις φόρων καταργήθηκαν, οριζόντια για όλες τις οικογένειες με παιδιά, υπό το βάρος των μνημονιακών περικοπών στις κοινωνικές δαπάνες. Άρα τι είχαμε εδώ; Είχαμε ένα διάτρητο πλαίσιο κοινωνικής προστασίας, το οποίο ανέδειξε όλες τις αδυναμίες του κατά την περίοδο της κρίσης.

Ας σταθούμε όμως και σε ορισμένες πολιτικές για το Παιδί και τη στήριξη των οικογενειών που εμείς για πρώτη φορά προωθήσαμε. Βάζοντας, έτσι, τις βάσεις για μια συνολική παρέμβαση και για μεγάλες μεταρρυθμιστικές τομές στα θέματα της κοινωνικής προστασίας και του κοινωνικού κράτους. Και θέλω στο σημείο αυτό να πω ότι για εμάς οι στοχευμένες κοινωνικές ενισχύσεις, δεν είναι δαπάνες όπως υποστηρίζει μια ορισμένη οικονομική ορθοδοξία με νεοφιλελεύθερο προσανατολισμό. Είναι ταυτόχρονα, στήριξη και επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο και στην ίδια τη ζήτηση της οικονομίας και μάλιστα με πολλαπλασιαστικό δημοσιονομικό χαρακτήρα. Εδώ βρίσκεται μια πολύ συγκεκριμένη διαχωριστική γραμμή με τη συντηρητική νεοφιλελεύθερη αντίληψη και αυτή τη γραμμή πρέπει να την αντιληφθεί η μεγάλη πλειοψηφία του λαού μας. Δεν θα μιλήσω για το σύνολο των δαπανών του κοινωνικού κράτους και πόσο θα είχε συρρικνωθεί αν εφαρμόζονταν το Μεσοπρόθεσμο της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου. Μόνο στην Παιδεία θα είχαμε μείωση ένα δις το χρόνο. Θα περιοριστώ στις δαπάνες για την Πρόνοια και τις δράσεις κοινωνικής αλληλεγγύης που συνδέονται άρρηκτα με το θέμα της συζήτησής μας . Το 2015 παραλάβαμε προϋπολογισμό για την Πρόνοια 790 εκ. ευρώ καιμέσα σε 4 δύσκολα χρόνια αυξήσαμε τον προϋπολογισμό αυτόν κατά 408%. Από 790 εκ. σε 3 δις 225 εκ.

Κι ας μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα ακόμη και τις εποχές της ευμάρειας ήταν τελευταία σε προνοιακές δαπάνες στην Ευρώπη.  Τώρα, για πρώτη φορά έχουμε αρχίσει να συγκλίνουμε θετικά με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα ως προς το ύψος των συγκεκριμένων δαπανών. Το 2021 και στον συγκεκριμένο τομέα θα έχουμε φτάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο με δαπάνες που θα φτάνουν τα 4 δις.

Τα εγγεγραμμένα κονδύλια στους προϋπολογισμούς του Υπουργείου Εργασίας για την   Πρόνοια/Κοινωνική Αλληλεγγύη μαρτυρούν τη μεγάλη πρόοδο που σημείωσε η κυβέρνησή μας στον τομέα της κοινωνικής προστασίας.  

Αυτή τη διαφορά των τριών δις,  από τα 800 εκατ. το 2015 στα 4 δις, είναι καρφί στο μάτι των οικονομικών ελίτ και της ΝΔ. Η τύχη αυτού του ποσού, που, βέβαια,  είναι μεγαλύτερο αν αναλογιστούμε όλες τις κοινωνικές δαπάνες, παίζεται στις επόμενες εκλογές. Θα συνεχίσουν να παίρνουν αυτά τα χρήματα οι πολλοί όπως γίνεται με τον ΣΥΡΙΖΑ ή με τη μορφή των φοροαπαλλαγών και των ενισχύσεων προς το κεφάλαιο  θα επιστρέψουν στους λίγους, όπως προτείνει η ΝΔ; Γι αυτό δεν κοστολογεί ο κ. Μητσοτάκης τις προτάσεις του για γενναίες φοροελαφρύνσεις προς τους μεγαλοεπιχειρηματίες και για μείωση του ΕΝΦΙΑ των ανώτερων στρωμάτων, γι αυτό δεν λέει από πού θα βρει τα λεφτά. Ας το καταλάβουν όλοι πριν είναι πολύ αργά. Στόχος της ΝΔ και του κ. Μητσοτάκη είναι να χρηματοδοτήσει τα φορολογικά δώρα προς τους πλούσιους φίλους του από τη μείωση στις   κοινωνικές δαπάνες και από τεράστιες περικοπές στην υγεία και στην παιδεία.  Αυτό θα είναι το κεντρικό επίδικο και το δίλημμα   των επερχόμενων  εκλογικών αναμετρήσεων.  Με την παραγωγική ανασυγκρότηση και το κοινωνικό κράτος που οικοδομεί ο ΣΥΡΙΖΑ προς όφελος των πολλών ή με την πολιτική υπέρ των λίγων και την κατεδάφιση των κοινωνικών κατακτήσεων που εκπροσωπεί η ΝΔ. 

Μέτρα και πολιτικές αυτής της κυβέρνησης που πιστεύουμε ότι αποτυπώνουν την κοινωνική ατζέντα του ΣΥΡΙΖΑ με άμεσες ή έμμεσες επιπτώσεις  στην αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος είναι ενδεικτικά τα παρακάτω:

 -Η δίχρονη υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση,

-Η καθολική και ισότιμη πρόσβαση των ανασφάλιστων παιδιών/οικογενειών στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας και στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

-Η ενίσχυση των οικογενειών στον τομέα της Ειδικής Αγωγής και η αναβάθμιση της ειδικής εκπαίδευσης που πετύχαμε στο Υπουργείο Παιδείας.

- Η ανάπτυξη νέων δομών παιδοψυχιατρικής φροντίδας.

- Το σύγχρονο και διαφανές κράτος πρόνοιας

• Δημιουργούμε ένα ψηφιακό διαφανές κράτος πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης με την ίδρυση δύο πυλώνων: τα 242 Κέντρα Κοινότητας και τον ΟΠΕΚΑ(Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων Αλληλεγγύης). Έτσι καταργούμε το ιδρυματικό και επιδοματικό κράτος πρόνοιας που παραλάβαμε όπου άνθιζαν οι πελατειακές σχέσεις και η διαφθορά.

• Με τα Κέντρα Κοινότητας αποδίδουμε στους Έλληνες πολίτες την άμεση γνώση των δικαιωμάτων τους και την αξιοπρέπεια που τους οφείλουμε, τους απαλλάσσουμε από πελατειακές εξαρτήσεις κάθε μορφής και ατελείωτης γραφειοκρατίας. Ταυτόχρονα ηλεκτρονικά μεταφέρουμε στο κράτος και στις περιφέρειες καθημερινά, όλη την πληροφορία για να παρεμβαίνουν έγκαιρα, να ελέγχουν και να αναθεωρούν τις πολιτικές τους.

Τα Κέντρα Κοινότητας μέσα στο 2019 επεκτείνονται και στους 325 δήμους. Ενισχύονται με δύο νέες δομές, τα 100 Κέντρα Στήριξης της οικογένειας και τα 150 Κέντρα Ολοκληρωμένης Φροντίδας Ηλικιωμένων (Ο.Φ.ΗΛΙ.).

• Βρεφονηπιακοί Σταθμοί

Παραλάβαμε το 2015, 79.000 vouchers/ θέσεις, δηλαδή,  για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς  και φέτος (2018-2019) δώσαμε περισσότερες από 127.000 θέσεις, αύξηση, δηλαδή των παιδιών στους παιδικούς σταθμούς πάνω περίπου 60%.

• Οικογενειακά Επιδόματα

Αυξήσαμε τον προϋπολογισμό των οικογενειακών επιδομάτων από 650 εκ. ευρώ τα προηγούμενα χρόνια σε 1,1 δις. ευρώ το 2018.

Το 2019θα δοθούν 1 δις ευρώ, έναντι 650 εκατομμύριων που δίδονταν έως το 2017. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να προκύπτουν πολύ σημαντικές αυξήσεις για το 92%των δικαιούχων οικογενειών.

Η νέα αρχιτεκτονική και η ψηφιακή υποβολή χωρίς γραφειοκρατία έκανε ιδιαίτερα ελκυστικό στο λαό το επίδομα παιδιού. Απόδειξη ότι το 2018 ωφελήθηκαν 900.000 οικογένειες, δηλαδή 100.000 παραπάνω από ότι με το παλαιό επίδομα παιδιού και από 1.400.000 παιδιά φτάσαμε στα 1.660.000 παιδιά.

• Σχολικά Γεύματα

Δημιουργήσαμε το θεσμό των σχολικών γευμάτων και φέτος περισσότερα από 153.000 παιδιά σε 953 σχολεία έχουν καθημερινά στο θρανίο τους ένα ζεστό γεύμα μεσογειακής διατροφής. Το πρόγραμμα επεκτάθηκε ήδη και στα Εσπερινά Γυμνάσια και Λύκεια. Μέχρι το 2021 θα επεκταθούν σε όλα τα δημοτικά σχολεία της Ελλάδας για 600.000 παιδιά, δίνοντας συνολικά 250 εκατ. ευρώ.

• Επίδομα Στέγης

Ανακοινώσαμε την επιδότηση ενοικίου σε260.000 νοικοκυριά, 667.000 άτομα, 300 εκ. ευρώ.

Με την επιδότηση δανείου καλύπτουμεπάνω από το 80% των δανειοληπτών που έχουν επαγγελματικά και στεγαστικά κόκκινα δάνεια. Περισσότεροι από 1 εκατομμύριο συμπολίτες μας, με προϋπολογισμό που φτάνει τα 500 εκατ. ευρώ ετησίωςθα ωφεληθούν με τα δύοαυτά διαφορετικά προγράμματα.

ΔΙΧΤΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ, ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ

Έχουμε καταφέρει να αντιστρέψουμε την πορεία κοινωνικής διάλυσης που παραλάβαμε το 2015. Μια χώρα που κατέγραφε τα υψηλότερα ποσοστά φτώχειας και παιδικής φτώχειας στην Ευρώπη. Αυτό ήταν το δήθεν «success story» της μνημονιακής λαίλαπας. Με τα άμεσα μέτρα για την καταπολέμηση της ανθρωπιστικής φτώχειας, με το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης που απολαμβάνουν σήμερα 600.000 δικαιούχοι αλλάξαμε την εικόνα. Για πρώτη φορά από την έναρξη της κρίσης μειώσαμε την ακραία φτώχεια και την παιδική φτώχεια από 26,3% το 2015 σε 24,5% το 2017 (εισοδήματα 2016). Η παιδική φτώχεια το 2008 ήταν 23%.  Το 2022 τα ποσοστά φτώχειας θα είναι χαμηλότερα από αυτά που υπήρχαν στην χώρα το 2008 στην έναρξη δηλαδή της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης

Το 2020 θα αυξήσουμε το ΚΕΑ κατά 11% εναρμονιζόμενοι με την αύξηση του κατώτατου μισθού.

• Νόμος  Υιοθεσίας και Αναδοχής

• Μειώνει το χρόνο αναμονής σε 8-12 μήνες από 4-6 χρόνια που είναι σήμερα και τις καθυστερήσεις που πολύ συχνά τροφοδοτούσαν το ανεπίτρεπτο φαινόμενο της «εμπορίας» ανηλίκων.

Τέτοια και άλλα μέτρα που λαμβάνουμε, παρ` ό,τι συνδέονται με το δημογραφικό έχουμε πλήρη συνείδηση ότι ειδικά στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος δεν μπορεί να έχουν άμεση απόδοση. Οι δημογραφικές τάσεις, μεταβάλλονται αργά, είναι πολυπαραγοντικές, συνδέονται με μεταβολές στα πολιτισμικά πρότυπα και στα αξιακά συστήματα. Όμως, η πολιτική οφείλει σε όλες αυτές τις τάσεις να αντπαραβάλλει τα δικά της όπλα, το αίτημα του κοινού καλού απέναντι στην μηδενιστική,   εγωϊστική και ατομικιστική πρόσληψη της ζωής, τη διαγενεακή αλληλεγγύη και την αλληλεγγύη απέναντι στην αδιαφορία για τους πιο ευάλωτους, την αέναη θέληση για την αναπαραγωγή της ζωής, κάθε μορφής ζωής,  απέναντι σε σκοτεινές απάνθρωπες δοξασίες και ρατσιστικές προκαταλήψεις και αποκλεισμούς.

Η συζήτησή μας σήμερα δείχνει τη θέληση αυτής της Βουλής να βάλει το δάχτυλο επί τον τύπον των ήλων, να μην αποδεχτεί ως μοιραία συνθήκη τη δημογραφική συρρίκνωση της χώρας και να καλέσει όλες τις κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις, όλες τις ζωντανές δυνάμεις του έθνους σε εγρήγορση για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος.