Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.0°C25.2°C
3 BF 51%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.8°C25.4°C
2 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.9°C21.6°C
4 BF 55%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
21 °C
20.4°C20.8°C
2 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.9°C24.0°C
0 BF 33%
Πολακισμός, η νέα μεγάλη αφήγηση
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Πολακισμός, η νέα μεγάλη αφήγηση

Του Δημήτρη Βαρδαβά

Τίποτα στην πολιτική δεν είναι τυχαίο. Ούτε και στον τρόπο που χρησιμοποιεί κανείς τη γλώσσα. Σε συνθήκες δε αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, όπου η πολιτική ως λειτουργία πραγματώνεται μέσα από γλωσσικά συμβάντα και η πολιτική ως δραστηριότητα συμβιώνει σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η χρήση της γλώσσας στη δημόσια σφαίρα, είναι ακόμη περισσότερο φορτισμένη με (ημι)συνειδητές ιδεολογικοπολιτικού χαρακτήρα επιλογές. Με το πλαίσιο αυτό ως δεδομένο, της αντίληψης δηλαδή της πολιτικής δραστηριότητας ως ενός είδους σημειωτικής και εν πολλοίς γλωσσικής δραστηριότητας, οι πολιτικές στρατηγικές των πολιτικών φορέων σχεδιάζονται και υλοποιούνται ως αφηγηματικές στρατηγικές.

Αυτό είναι ο πολακισμός, τον οποίον έσπευσε δια της ασυνδέτου παρατάξεως να εξισώσει ακόμα και με τον φασισμό βουλευτής κόμματος της «μετριοπαθούς» και «κεντροαριστερής» αντιπολίτευσης. Δεν είναι κάποιο κοινωνικό κίνημα, κάποια πολιτική θεωρία ή κάποιο ιδεολογικό ρεύμα που μπορεί κανείς να ανακαλύψει βγαίνοντας για σαφάρι στη ζούγκλα της ιστορίας. Είναι απλά ένα αφηγηματικό κατασκεύασμα της Νέας Δημοκρατίας, η οποία, για να αντλήσω από το σχήμα του κακομαθημένου κολεγιόπαιδου, παραβιάζει ως συνήθως τις προϋποθέσεις του δημοκρατικού και ουσιαστικού διαλόγου επιλέγοντας να εστιάσει στο πως τα λέει ο Πολάκης ή στον ποιον παίρνει τηλέφωνο παρά στις ντουλάπες εγγράφων που με τη δράση του έχει συγκεντρώσει και που σχετίζονται με την εξαφάνιση 80 δισεκατομμυρίων ευρώ από μίζες, υπερτιμολογήσεις και άλλες ευαγείς δραστηριότητες στο χώρο της υγείας στα χρόνια των κυβερνήσεων του ΠΑ.ΣΟ.Κ και της Νέας Δημοκρατίας.

Φυσικά, κάθε κόμμα που επιλέγει να κάνει πολιτική επικοινωνία χαμηλών ενστίκτων ανακατεύοντας την (δικαιολογημένη ή μη) οργή των πολιτών με διαφόρων ειδών απλουστεύσεις, συμψηφισμούς, διαστρεβλώσεις και fake news, αλλά και που ταυτόχρονα προσπαθεί να οικοδομήσει μια ταυτότητα ευρωπαϊσμού και τεχνοκρατικού ρασιοναλισμού «φιλικού προς την αγορά», έτσι και η Νέα Δημοκρατία είναι αναγκασμένη να διατηρεί αφενός «δυο μέτρα και δυο σταθμά» στο πως αξιολογεί τα γεγονότα που βλέπουν το φως της επικαιρότητας και αφετέρου να χρησιμοποιεί μια γενικόλογη και υπολογισμένη αμφισημία ώστε να ισχυρίζεται κάτι ενώ ταυτόχρονα αρνείται ότι το ισχυρίζεται, όπως για παράδειγμα ο διαρκής ισχυρισμός ότι η κυβέρνηση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α οργανώνει σκευωρίες εις βάρος της Νέας Δημοκρατίας συνοδευόμενος από την υποκριτική επωδό περί σεβασμού στην Δικαιοσύνη.

Ως προς τα διπλά μέτρα και σταθμά τα παραδείγματα είναι ανθρωπίνως αδύνατο να καταμετρηθούν. Είναι παρέμβαση στη Δικαιοσύνη και θεσμική εκτροπή η δημόσια κριτική του Πολάκη σε δικαστικές αποφάσεις αλλά αυτονόητη υπεράσπιση του εαυτού η μήνυση Σαμαρά κατά της εισαγγελέως διαφθοράς. Είναι επίσης θεσμική εκτροπή το επώνυμο τηλεφώνημα του Πολάκη στον κεντρικό τραπεζίτη αλλά δημοκρατικό καθήκον του πολίτη τα τηλεφωνήματα ανώνυμων ανεξέλεγκτων ακροδεξιών σε βουλευτές.

Είναι σκάνδαλο το νόμιμο δάνειο του Πολάκη αλλά τα δανεικά και αγύριστα της Νέας Δημοκρατίας είναι απλώς λάθη του παρελθόντος που νοικοκυρεύτηκαν. Ο Πολάκης είναι συκοφάντης που πρωτόδικα καταδικάστηκε σε δίκη στην οποία καν δεν παραβρέθηκε αλλά ο πρώην βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και συνεργάτης του Κυριάκου Μητσοτάκη, Νίκος Γεωργιάδης, που πρωτόδικα καταδικάστηκε από το Τριμελές Πρωτοδικείο για υπόθεση παιδεραστίας είναι θύμα σκευωρίας και πολιτικής δίωξης. Η ασυνέπεια μοιάζει σχεδόν παραληρηματική αλλά η κυνική μεροληψία των φιλικών στη Νέα Δημοκρατία μέσων ενημέρωσης αποκαθιστά την συνοχή της αφήγησης.

Δεν επέλεξα τυχαία όλα τα παραδείγματα που αφορούν στον Παύλο Πολάκη. Όλες αυτές οι αφηγηματικές στρατηγικές εκπορεύονται και ταυτόχρονα ενημερώνουν αυτό το κάτι που συμπυκνώνει για την αντιπολίτευση ΠΑ.ΣΟ.Κ-Ν.Δ. ο πολακισμός. Αυτό το κάτι είναι που δικαιολογεί τις προαναφερθείσες ασυνέπειες. Αυτό το κάτι είναι που νομιμοποιεί την κρυφή προκείμενη όλων τους των επιχειρημάτων, ότι όταν το κάνουμε εμείς είναι εντάξει κι όταν το κάνει ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α (κι ας μην το κάνει) είναι σκάνδαλο. Αυτό το κάτι είναι το σκάνδαλο.

Θέλουν να δίνουν την εντύπωση ότι ο αποτροπιασμός κι η αγανάκτηση τους είναι ανάλογα των αριστοκρατών όταν εισβάλει στο σαλόνι τους ο αγροίκος αρκουδιάρης. Αλλά στην πραγματικότητα, αυτό που τους σοκάρει και τους τρομάζει είναι η διαφορά στην άσκηση της εξουσίας. Το υφολογικό sui generis του Παύλου Πολάκη είναι απλώς η λαβή απ’ την οποία μπορούν να πιαστούν ευκολότερα. Το κάτι του πολακισμού, η ουσία του, είναι η αδυναμία να συλλάβουν κι ο τρόμος να αναγνωρίσουν ότι ο αρκουδιάρης, μαζί με τον υπόλοιπο θίασο, όπως θέλουν να παρουσιάζουν την κυβέρνηση, άλλαξε τους όρους του παιχνιδιού. Ο πολακισμός είναι μια αφηγηματική στρατηγική, μια κραυγή αγωνίας, θεσμική εκτροπή στην Ελλάδα του νεοφιλελευθερισμού και της διαφθοράς.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL