Του Βαγγέλη Μπουντουλούλη*
Το δεδομένο είναι ότι το υπάρχον Γενικό Λύκειο με ακυρωμένη σήμερα τη λειτουργία του ως «δημοκρατικού σχολείου που θα παρέχει ολοκληρωμένη γενική μόρφωση και εφόδια που διαμορφώνουν πολίτες με συνείδηση των σύγχρονων προβλημάτων, ενώ συγχρόνως θα ικανοποιούν τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις των μαθητών» (ΟΛΜΕ), κάτω από το βάρος του εξεταστικού μονόδρομου στον δρόμο προς τα ανώτατα ιδρύματα, ζητάει επειγόντως λύσεις και παρεμβάσεις. Το νέο σχέδιο για την Γ΄ τάξη απαντάει άραγε σ' αυτό; Δίνει έστω την κατεύθυνση για την ικανοποίηση των παραπάνω στόχων και συγχρόνως προς την αποδέσμευση από το σύστημα πρόσβασης και τη δημιουργία προϋποθέσεων για την περίφημη ελεύθερη πρόσβαση; Απάντηση με ένα ναι ή ένα όχι δεν μπορεί να δοθεί.
Χωρίς να μπούμε σε λεπτομέρειες εφαρμογής, το σχέδιο αυτό είναι ακόμα πολύ μακριά από τους στόχους που προαναφέραμε και στις σημερινές δύσκολες συνθήκες η πορεία προς αυτούς είναι ένα μεγάλο στοίχημα για όλους, απαιτώντας και άλλες δραστικές παρεμβάσεις (αύξηση δαπανών, επιμόρφωση καθηγητών, μείωση μαθητών ανά τμήμα, νέα βιβλία και μεθόδους μάθησης, υποχρεωτική εκπαίδευση μέχρι την Γ' Λυκείου κ.ά.). Το σχέδιο αυξάνει τις προσδοκίες για ευνοϊκότερες συνθήκες για μαθητές φτωχών στρωμάτων, μείωση της παραπαιδείας, ενίσχυση του ρόλου του καθηγητή με παράλληλη αύξηση της πίεσης προς αυτόν για βαθμολογική απλοχεριά, ελεύθερη πρόσβαση σε κάποιο ποσοστό και πιο αξιόπιστο απολυτήριο (με όρο προφανώς την αναπροσαρμογή προφορικού βαθμού και ένσταση ως προς το επίπεδο των θεμάτων σε τοπικό επίπεδο).
Σημεία αμφισβήτησης και συγκρούσεων, ο ρόλος του προφορικού βαθμού (ιδιαίτερα στην εισαγωγή σε σχολές υψηλής ζήτησης), η από φέτος εφαρμογή, η αφυδάτωση της Γ' τάξης και το σπάσιμο του ενιαίου χαρακτήρα της γνώσης σε όλες τις τάξεις με αναλογία μαθημάτων κατεύθυνσης και γενικής υπέρ των πρώτων, οι ενδεχόμενες δυσκολίες δημιουργίας όλων των κατευθύνσεων σε μικρά σχολεία, η αναπροσαρμογή διδακτικών αντικειμένων και ωρών (μικρή μείωση ωρών διδασκαλίας και διαμάχες κλάδων) και η μη ύπαρξη του μαθήματος της Ιστορίας τουλάχιστον στους ωριμότερους μαθητές της Γ' τάξης.
Κλείνοντας δεν θα αποφύγω τον πειρασμό να φανταστώ την εφαρμογή του σχεδίου για την Γ΄ τάξη σε ένα 4ο Μεταλυκειακό έτος στο Γενικό Λύκειο, μετά την ολοκλήρωση των εγκύκλιων σπουδών των τριών τάξεων, και πόσο περισσότερο θετικά και απελευθερωτικά πάνω στο λύκειο θα λειτουργούσε...
* Ο Βαγγέλης Μπουντουλούλης είναι αντιπρόεδρος της ΟΛΜΕ, μέλος των ΣΥΝΕΚ
