Του Γιώργου Κοντόσταυλου*
Είναι σε όλους όσοι ασχολούμαστε με τα θέματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης γνωστό ότι το μέχρι πρότινος μοντέλο διοίκησης των ΟΤΑ είχε φτάσει στα όριά του. Η συζήτηση για τον τρόπο της αναζωογόνησής του είχε γίνει εδώ και αρκετό καιρό κυρίαρχη ανάμεσα σε κόμματα, παρατάξεις αλλά και απλούς πολίτες, που έβλεπαν τα τοπικά ζητήματα να βαλτώνουν και να μην προχωρούν οι απαιτούμενες λύσεις.
Ακόμα χειρότερα, βλέπαμε τους πολίτες, να απομακρύνονται όλο και περισσότερο από τη συμμετοχή τους στα τοπικά πράγματα και το ενδιαφέρον τους γι’ αυτά να μειώνεται διαρκώς. Οι δήμοι να γίνονται χώροι απλής διεκπεραίωσης αιτημάτων στην καλύτερη περίπτωση ή, δυστυχώς πολλές φορές, χώροι ανάπτυξης τοπικών πελατειακών συστημάτων που διαμορφώνουν μικρές πανίσχυρες εξουσιαστικές δομές.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η επιβολή των μνημονιακών πολιτικών οδήγησε τους ΟΤΑ σε αδιέξοδο τόσο οικονομικό όσο και διοικητικό. Η μεγάλη μείωση των πόρων και η απαγόρευση της πρόσληψης νέου μόνιμου προσωπικού δημιούργησαν μια ασφυκτική κατάσταση. Κυρίως όμως αποστράγγισαν από τους δήμους τη δυνατότητα να παρέχουν ουσιαστική κοινωνική στήριξη στα πληττόμενα κοινωνικά στρώματα από την κρίση.
Οι ευθύνες των προηγούμενων κυβερνήσεων είναι πολύ μεγάλες και κυρίως όσον αφορά το γεγονός ότι ο τρόπος διοίκησης των δήμων είχε γίνει μια απίστευτη γραφειοκρατική διαδικασία που από τη μία απαιτούσε ειδικές γνώσεις και από την άλλη βασιζόταν σε μια πολιτική διοίκηση βαθύτατα παρωχημένη και συντηρητική. Μια διοίκηση που συγκροτείται από εκλογές που γίνονταν με το πλέον αντιδημοκρατικό σύστημα που μπορούσε να υπάρξει. Ένα σύστημα που οδηγούσε μια παράταξη που πήρε στον πρώτο γύρο π.χ. 25% να καταλήγει να έχει το 60% των δημοτικών συμβούλων!
Κι εδώ έρχεται η σημαντικότατη παρέμβαση που έγινε πρόσφατα από την κυβέρνηση στο πεδίο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Διότι, ενώ οι μνημονικές πολιτικές είχαν κυρίως οικονομική χροιά, η δυνατότητα της παρέμβασης σε θεσμικό και διοικητικό ήταν υπαρκτή. Και αυτό συνέβη. Ο "Κλεισθένης Ι", ο νόμος που εισήγαγε και ψήφισε πριν λίγες ημέρες η κυβέρνηση, αποτελεί μια βαθύτατη τομή στον τρόπο εκλογής, διοίκησης αλλά και λειτουργίας των ΟΤΑ. Με τη θεσμοθέτηση της απλής αναλογικής αλλάζει άρδην το τοπίο στην τοπική πολιτική και στις τοπικές κοινωνίες. Δημιουργούνται οι όροι για να ξεφύγουμε οριστικά από μια συντηρητική αντιμετώπιση της τοπικής πολιτικής. Που είτε τη βλέπουν ως συνέχεια μιας αμιγώς κομματικής γραμμής που πρέπει να εφαρμοστεί απαρέγκλιτα είτε υποστηρίζουν το πρότυπο του δημάρχου - αυτοκράτορα, ο οποίος γνωρίζει τα πάντα και είναι ο ηγέτης που αντιμετωπίζει τους δημότες ως υπηκόους και όχι ως πολίτες.
Βρισκόμαστε λοιπόν μπροστά σε μια νέα κατάσταση, που όπως συμβαίνει πάντα, μας βάζει μπροστά σε νέα καθήκοντα. Δημιουργεί την ευθύνη να αλλάξουν όλα τόσο στη δομή όσο και τη λειτουργία των δημοτικών παρατάξεων. Να οδηγηθούμε σε πιο δημοκρατικές, κοινωνικά ευαίσθητες, πολιτικά ενεργές και ανοιχτές παρατάξεις. Με μέλη που θα έχουν την ευθύνη και τη δυνατότητα να παρεμβαίνουν συλλογικά και να εκφράζονται. Μακριά από παραγοντισμούς και αδιαφανείς πρακτικές. Αλλά κυρίως θα πρέπει να εμπιστευτούμε τους νέους ανθρώπους που με τη δύναμή τους και τη φρεσκάδα τους θα φέρουν νέες ιδέες και θα αλλάξουν την, πολλές φορές, ρουτινιάρικη και γραφειοκρατικοποιημένη λειτουργία τους.
Τελικά, θα εκπαιδευτούμε όλοι να ακούμε και να συζητάμε. Να μπορούμε να συνθέτουμε απόψεις και να συνδιοικούμε με πολίτες από άλλες παρατάξεις, που θα συμφωνούμε σε πολιτικά σχέδια μπροστά στους δημότες. Θα έχουμε δημοτικά συμβούλια εκλεγμένα, δημιουργικά και βουλευόμενα όργανα τοπικής δημοκρατίας. Γιατί αν κάποιος είναι προοδευτικός ή συντηρητικός, δεν φαίνεται στις διακηρύξεις, αλλά στις πράξεις.
Εμείς στη Συνεργασία Πολιτών Καισαριανής είμαστε αποφασισμένοι να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση. Με εμπιστοσύνη στα μέλη μας αλλά και στους πολίτες της πόλης μας. Να συζητήσουμε με όλους και για όλα. Για να διαμορφώσουμε μια Τοπική Αυτοδιοίκηση που θα μας αξίζει και θα είναι δική μας.
* Ο Γ. Κοντόσταυλος είναι επικεφαλής της δημοτικής παράταξης Συνεργασία Πολιτών Καισαριανής
