ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΑΚΗ*
Η Θεσσαλονίκη είναι απ’ τις πιο καλοβαλμένες πόλεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Στυλωμένη πάνω σε λόφους, πλάι στα νερά, παραδομένη στις αύρες του Βαρδάρη και του Θερμαϊκού, στους χερσαίους και θαλάσσιους δρόμους που τέμνονται πάνω στο ψυχωμένο σώμα της, η Σελανίκ μοιάζει να μην έχει ταίρι. Δεν είναι ν’ απορείς με τους τόσους υμνητές της.
Η Σαλονίκη ήταν κάποτε συμβασιλεύουσα. Φαντάζομαι τους δρόμους της, πλημμυρισμένους από εβδομήντα γλώσσες. Καλόγερους να βαδίζουν δίπλα σε μισθοφόρους, Χριστιανούς και Μουσουλμάνους να παζαρεύουν, Εβραίους να ανταμώνουν στις συναγωγές. Φαντάζομαι τους κοσμοπολίτες κατοίκους της γαντζωμένους για πάντα στο μητρικό της στήθος - να βυζαίνουν έλεος και ανεκτικότητα.
Η αμοιβαία ανοχή - όσο και όταν και όπως υπήρξε- ήταν η ψυχή αυτής της πόλης, το φως του άστρου της. Τα εθνικά κράτη του 19ου και του 20ου αιώνα σταδιακά διέβρωσαν αυτήν την παράδοση. Ήταν η ώρα της παρακμής.
Στη στέρφα γη του μίσους καρπίσαν τα φαντάσματα. Το καλειδοσκόπιο εθνοτήτων και θρησκειών, μήτρα για τόσα καλά, βιάστηκε από τη μονοκαλλιέργεια του έθνους - κράτους. Η Θεσσαλονίκη σήμερα είναι μια μονοεθνική πόλη, που παρά τις παλιές της δόξες και τη μεγαλοπρέπεια των μνημείων της είναι αφόρητα επαρχιακή.
Κι όπως συνήθως συμβαίνει, ό,τι κουκουλώνεις κακοφορμίζει. Η ιστορία των παλιών της κατοίκων, άγνωστη κι αδίδακτη στα σχολικά εγχειρίδια, απούσα από την τρέχουσα συλλογική μνήμη, προσβάλλεται βάναυσα για πολλοστή φορά τον τελευταίο καιρό από κάτι Μπαγιάτηδες Σαλονικιούς, από κάτι -δήθεν- Γκάγκαρους του Βορρά, που απέκτησαν ειδικότητα στη βεβήλωση μνημείων και στην κατατρομοκράτηση των «αντεθνικώς δρώντων». Γι’ αυτόν τον ανεγκέφαλο όχλο δεν πρέπει να υπάρχει χώρος για Μουσουλμάνους, για Εβραίους, για Ντονμέδες, για όλους τoύς άλλοτε ολοζώντανους πληθυσμούς της πόλης! Αποτάξασθε τον Σατανά! Η Θεσσαλονίκη είναι μία και ελληνική! Στο πυρ το εξώτερον λοιπόν το εβραϊκό μνημείο του Ολοκαυτώματος, τα ψίχουλα μνήμης των εβραϊκών κοιμητηρίων, τα τζαμιά, οι συναγωγές, το κομμουνιστικό παρελθόν της πόλης, ο Μάης του 1936, ο Επιτάφιος του Ρίτσου, οι παγοκολόνες και το ρετσινόλαδο του Μανιαδάκη, ο Μπεναρόγια, η Federation, η Τσιμισκή 72 με τα βασανιστήρια των ναζί, οι Ρομά, οι ομοφυλόφιλοι, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, ό,τι τέλος πάντων χαλάει τη σούπα. Το κατασκεύασμα έχει συγκεκριμένες προδιαγραφές ή -για την ακρίβεια- καλούπι.
Δε χωράμε όμως πολλοί σ’ αυτό το καλούπι! - τουλάχιστον όσοι διαθέτουμε στοιχειώδη ενσυναίσθηση και πολιτική συνείδηση. Σε όλα αυτά τα σκαλαθύρματα που λυμαίνονται τον τελευταίο καιρό τους δρόμους της πόλης, σε όλους αυτούς τους κατ’ επάγγελμα και ίδιον όφελος πατριώτες, σε όλον αυτόν τον φασιστικό εσμό που έχει χρηματοδότες και ιθύνοντες νόες αλλά δεν έχει ούτε ιερό ούτε όσιο, το μήνυμα είναι ένα:
Η κεκαθαρμένη Θεσσαλονίκη -ή επί το ορθότερον η Θεσσαλονίκη των καθαρμάτων-, αυτό το ανοσιούργημα του «Ιησούς Χριστός νικά κι όλα τα κακά σκορπά», δεν υπάρχει παρά μόνο στα αρρωστημένα μυαλά των πατριδοκάπηλων και των σκοταδιστών. Εμείς ζούμε και ανασαίνουμε στην ψηφιδωτή Θεσσαλονίκη του «Ασλάν Καπλάν» του Θωμά Κοροβίνη, στη Σελανίκ του φωτός, της συνύπαρξης, της πανσπερμίας, στην πόλη που θέλει να ψαύσει τις πληγές της από τους στρατούς κατοχής του πρώτου και του δεύτερου παγκόσμιου πόλεμου, στην πόλη που τολμά ν' αγαπά και να δείχνει ανεκτικότητα, στην πόλη που πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της και να αποβάλει ως ξένο σώμα τους τραμπούκους, τους δωσίλογους, τους βέβηλους, τους δολοφόνους του Λαμπράκη, του Τάσου Τούση και τόσων άλλων.
Και θα τις αναλάβει.
*Ο Κώστας Κουτρουμπάκης είναι φιλόλογος στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
