Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
21.1°C25.3°C
3 BF 46%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.2°C24.2°C
2 BF 48%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
18.8°C21.0°C
3 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
22 °C
19.3°C21.8°C
2 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
25 °C
24.5°C24.5°C
3 BF 40%
Στόχοι της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Στόχοι της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής

Της Παναγιώτας Βράντζα*

Η συζήτηση για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) που επίκειται, από το 2020 κανονικά, αλλά όπως εκτιμάται, θα αρχίσει να εφαρμόζεται από το 2022, θα πρέπει να μας βρει προετοιμασμένους ώστε να μπορέσουμε να διεκδικήσουμε όσα περισσότερα μπορούμε.

Από τη δεκαετία του 1980 που ξεκίνησε να εφαρμόζεται η Κοινή Αγροτική Πολιτική στη χώρα μας, το ισοζύγιο είναι τελικά αρνητικό. Τόσο στο επίπεδο της παραγωγής όσο και στο επίπεδο του αγροτικού ΑΕΠ.

Η συζήτηση λοιπόν θα πρέπει να αφορά στο πώς αυτό το σημαντικό εργαλείο, η ΚΑΠ, που είναι κατά βάση οικονομικό εργαλείο, μπορεί να ενισχύσει το ΑΕΠ της χώρας, τομεακά και συνολικά. Κατά τη γνώμη μου, τέθηκαν τρία σημαντικά ζητήματα από τον υπουργό τα οποία πρέπει να συζητήσουμε.

Πρώτον, η επανεθνικοποίηση ή όχι της ΚΑΠ. Συμφωνώ απολύτως ότι μια εθνικοποίηση, θα ενισχύσει τις αδικίες εντός της Ε.Ε. και η χώρα μας θα βρισκόταν σε μειονεκτική θέση έναντι των χωρών με ισχυρότερες οικονομίες. Προφανώς και θα πρέπει να προσπαθήσουμε ώστε αυτή η προοπτική να απομακρυνθεί.

Δεύτερον, η μείωση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού όσον αφορά στην ΚΑΠ. Πράγματι, το ποσοστό για την ΚΑΠ από το ευρωπαϊκό ΑΕΠ ήταν δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με άλλους τομείς. Συνυπολογίζοντας και νέα ζητήματα που έχουν προκύψει στην Ευρώπη και απαιτούν πόρους, όπως για παράδειγμα το προσφυγικό και το Brexit, φαίνεται πως κάποια μείωση είναι αναπόφευκτη. Προφανώς συμφωνώ απόλυτα ότι θα πρέπει να επιμείνουμε να μην υπάρξει σημαντική μείωση η οποία θα έχει τελικά δυσμενείς επιπτώσεις για τη χώρα. Δεν γνωρίζω τι δυνατότητες υπάρχουν, αλλά σίγουρα οι συμμαχίες είναι σημαντικές για να μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε ένα υψηλό ποσοστό του ευρωπαϊκού ΑΕΠ για τον πρωτογενή τομέα.

Τρίτον, η λεγόμενη εξωτερική σύγκλιση. Θα συμφωνήσω με τον τρόπο που το έθεσε ο υπουργός. Δηλαδή, αν λάβουμε υπ' όψιν μας το ποσό ανά στρέμμα προκειμένου να συζητήσουμε τελικά για την εξωτερική σύγκλιση που πρέπει να επέλθει μεταξύ των χωρών, θα έχουμε λάθος αποτελέσματα. Για την Ελλάδα θα πρέπει να ληφθούν υπ' όψιν και άλλες παράμετροι, όπως ο πολύ μεγάλος αριθμός εκμεταλλεύσεων και τελικά το χαμηλό ποσό των επιδοτήσεων που παίρνει ο κάθε αγρότης. Άρα, θα πρέπει να εμμείνουμε και να ενισχύσουμε την επιχειρηματολογία μας ότι με μόνο κριτήριο το ποσό ανά στρέμμα δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε εξωτερική σύγκλιση. Προφανώς, άλλες χώρες με πολύ μικρότερα ποσά ανά στρέμμα διεκδικούν τη σύγκλιση και ώς έναν βαθμό αυτό είναι δίκαιο. Θα πρέπει όμως να βρεθεί η χρυσή τομή ώστε και μεγάλες αδικίες να μην υπάρχουν για κάποιους και να μην προκληθεί σοκ σε κάποιους άλλους.

Κατά τη γνώμη μου, βεβαίως, είναι σημαντικότερο το πώς κατανέμουμε τα ποσά και εντός της κάθε χώρας κράτους - μέλους ώστε τελικά η κατανομή να είναι δίκαιη και παραγωγική. Συνεπώς, θα πρέπει να υπερβούμε αυτό το μοντέλο που υπήρχε μέχρι τώρα, ένα μοντέλο άδικο, αντιπαραγωγικό και πολύ γραφειοκρατικό. Βεβαίως, ο γενικός γραμματέας μας είπε ότι ενισχύεται η γραφειοκρατία και αυτό είναι ανησυχητικό. Η ελάχιστη γραφειοκρατία που αφορά στον έλεγχο και την αποτελεσματικότητα είναι επιβεβλημένη. Όταν όμως γίνεται υπερβολική, καταλήγει να είναι μόνο εμπόδιο της παραγωγής και της εξέλιξης.

Θα ξαναπώ τη λέξη αδικία. Δηλαδή, θεωρώ πως μέχρι τώρα οι ΚΑΠ δεν ήταν ούτε όσο παραγωγικές ούτε όσο δίκαιες θα έπρεπε και θα μπορούσαν.

Πέρα από τα θεμελιώδη προαναφερθέντα ζητήματα, εκτιμώ πως εν όψει της νέας προγραμματικής περιόδου θα πρέπει:

- Να μιλήσουμε ξεκάθαρα για τα προϊόντα γεωγραφικής ένδειξης, τα ΠΟΠ και τα ΠΓΕ. Να ενισχύσουμε τη θέση τους, ώστε και μην υπάρχει κανενός είδους αμφισβήτηση και διαπραγμάτευση από εκεί και μετά τόσο με τις χώρες εντός της Ε.Ε., αλλά και τις τρίτες.

- Να επιμείνουμε στις ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας. Ειδικά για την Ελλάδα, θα πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι όσον αφορά την ορεινότητα και τη νησιωτικότητα. Υπήρξαν στρεβλώσεις που είχαν ως αποτέλεσμα την απώλεια πόρων για τη χώρα, ιδιαίτερα στην κτηνοτροφία με τον ορισμό των βοσκοτόπων του 2012, ο οποίος δεν είχε καμία σχέση με την ελληνική πραγματικότητα.

Όσον αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην αγροτική παραγωγή, οι οποίες είναι πολύ σοβαρές για τη χώρα τα τελευταία χρόνια, θα πρέπει να διεκδικήσουμε περισσότερα. Θα πρέπει να αξιοποιήσουμε την έτσι κι αλλιώς περιβαλλοντική προσέγγιση της Ε.Ε. στην αγροτική παραγωγή, ώστε να εξασφαλίσουμε πόρους για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.

Συμφωνώ με την πρόταση που υπάρχει στην Ε.Ε. ότι μεταξύ των δύο σημερινών πυλώνων θα υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία. Πιστεύω ότι θα πρέπει να ενισχυθεί ο «Πυλώνας 2», δηλαδή ο αναπτυξιακός πυλώνας. Βεβαίως, με σωστό σχεδιασμό και με στόχους· γιατί διαφορετικά δεν θα καταφέρουμε να έχουμε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.

Ο βασικός στόχος της νέας ΚΑΠ θα πρέπει να είναι η προστασία του αγροτικού εισοδήματος, του αγροτικού επαγγέλματος και του αγροτικού προϊόντος και οι προϋποθέσεις για ισονομία και δίκαιο ανταγωνισμό. Επομένως, θα πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να αυστηροποιηθεί ο όρος «ενεργός αγρότης» και «επαγγελματίας αγρότης». Ταυτόχρονα, θα πρέπει να αξιοποιηθούν στο έπακρο τα τεχνολογικά επιτεύγματα και τα επιστημονικά δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας ώστε να βελτιστοποιηθεί η παραγωγική διαδικασία.

Θα πρέπει να έχουμε μια πολύ στοχευμένη επιλογή των συνδεδεμένων ενισχύσεων, γιατί μάλλον το πρόβλημα που υπάρχει όσον αφορά τις ενισχύσεις με βάση την έκταση και μόνο δεν μπορούμε να το ξεπεράσουμε, άρα ο τρόπος για να ενισχύσουμε τα προϊόντα που θεωρούμε πως έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα για τη χώρα είναι μέσω των συνδεδεμένων ενισχύσεων.

Θα πρότεινα να ενταχθούν στο σύστημα των ενισχύσεων και κάποιοι άλλοι κλάδοι, σημαντικοί για τη χώρα, όπως η μελισσοτροφία, η χοιροτροφία και η πτηνοτροφία.

Δυστυχώς, η μέχρι τώρα Κοινή Αγροτική Πολιτική δημιούργησε τους «αγρότες του καναπέ». Ο στόχος θα πρέπει να είναι ακριβώς το αντίθετο. Να υπάρξουν πραγματικοί αγρότες, με πραγματικό εισόδημα και πραγματικά ανταγωνιστικά και προσοδοφόρα προϊόντα.

* Η Παναγιώτα Βράντζα είναι βουλευτής Καρδίτσας του ΣΥΡΙΖΑ. Το παρόν βασίζεται στην ομιλία της στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) της επόμενης προγραμματικής περιόδου

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL